Sunday, 16 October 2016

Oct 2016 WhatsApp mobile number for GK Hindi page 8


+91 8128515010 add me on Find Whatsapp member who keen to join GK group 1
find funda
on 14/10/16

Please add me sir 8285408767 on WhatsApp GK tricks images
Sandeep singh Rawat
on 11/10/16

Add me sir 8285408767 on WhatsApp GK tricks images
Sandeep singh Rawat
on 11/10/16

7827230122 plz add me sir on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 10/10/16

7827230122 plz add me sir on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 10/10/16

add me in gk whats up group 90424471847 on WhatsApp GK tricks images
in response to Very nice dear..., by RAZENDRA KURRAY.
VIJAY KUMAR
on 10/10/16

Add me sir 9672800310 on WhatsApp GK tricks images
Ajit Kumar
on 10/10/16

Add me sir 9672800310 on WhatsApp GK tricks images
Ajit Kumar
on 10/10/16

Add me please 8401515893 on WhatsApp GK tricks images
Hiten bhavsar
on 09/10/16

8409565357 add me on Whatsapp gk group number
SONU RAJ
on 09/10/16

8409565357 on Whatsapp gk group number
SONU RAJ
on 09/10/16

sirf and then on Whatsapp gk group number
SONU RAJ
on 09/10/16

8409565357 add me on Whatsapp gk group number
SONU RAJ
on 09/10/16

Very Good Site Fore Exam Pre Thanx To All Team on Free History GK test in Hindi
JAHANGIR ALAM
on 08/10/16

add me sir... 9258507777 on Whatsapp gk group number
Robin Sirana
on 03/10/16

Add me sir 9778984125 on WhatsApp GK tricks images
kamalesh samal
on 01/10/16

pls add me 9807092956 on Whatsapp gk group number
Unknown
on 29/09/16

sir plz add me. my whatsapp no 9981123981 on Whatsapp gk group number
Anonymous
on 29/09/16

Pls add me sir 9981123981 on WhatsApp GK tricks images on Whatsapp gk group number
Anonymous
on 29/09/16

Sir add me in your group Raj Ranjan 8271167160 on Whatsapp gk group number
RAZZ Ranjan
on 29/09/16

add me sir 8229008615 shubham gupta on Whatsapp gk group number
Shubham Gupta
on 28/09/16

plz add me sir 8229008615 shubham gupta on Whatsapp GK Group Member Mobile Number page 3
Shubham Gupta
on 28/09/16

9673421285 add this no on GK group on Whatsapp gk group number
DINESH CHAUDHARI
on 27/09/16

9454063133 bhai add kardo apne gruop may on WhatsApp GK image page 1
Pintu Gupta
on 19/09/16

Please Sir ! Add me 9670816654 for whatsapp GK images Naveen Kumar Singh on Whatsapp gk group number
Unknown
on 15/09/16

Pls add me(Ram Kumar) sir 9620857930 on WhatsApp GK tricks images on Whatsapp gk group number
Ram Kr
on 15/09/16

add me 8434370643 on Whatsapp gk group number
sonu kumar
on 15/09/16

please oooo....add me 08102586774 on Whatsapp GK Group Member Mobile Number page 3
Esan Olorunfemi
on 14/09/16

please add me sir 08102586774 on Whatsapp gk group number
Esan Olorunfemi
on 14/09/16

please add me 9628083848 in a gk group please on Whatsapp gk group number
Unknown
on 13/09/16

my name is AMIT SINGHANIA MY NO 9258389940 on Whatsapp gk group number
amit kumar
on 10/09/16

my whatsaap no 8358960679 add me sir on Whatsapp gk group number
Unknown
on 09/09/16

8085770555 Add me sir on WhatsApp GK tricks images
Ajit Kumar
on 05/09/16

sir please add 9170327709 on Whatsapp gk group number
sandeep kumar
on 05/09/16

sir please add 9170327709 on Whatsapp gk group number
sandeep kumar
on 05/09/16

add me 9713965667 WhatsApp GK manish vishwakarma on Whatsapp gk group number
MANISH VISHWAKARMA
on 05/09/16

9024174636 join on gk whatsapp group on Find Whatsapp member who keen to join GK group 1
Himanshu Tiwari
on 03/09/16

9024174636 add me sir on whatsapp gk group on Find Whatsapp member who keen to join GK group 1
Himanshu Tiwari
on 03/09/16

Indian Railway on Country related gk
Bharat Yadav
on 03/09/16

Plz add me sir 8052350602 Aman Kumar on WhatsApp GK tricks images
aman kumar
on 31/08/16

plz sir add me 7052259619 on Quick GK post on Whatsaap
shivam raj
on 30/08/16

thanx alot on Tricks to remember scalar quantity
ravi
on 28/08/16

Mithilesh Kumar please aad me my nu is 9955001725 please addd me on Whatsapp gk group number
Mithun Kumar
on 28/08/16

add me 9724856266 on Whatsapp gk group number
rajesh jidiya
on 28/08/16

9621921233 Add me sir ...... on WhatsApp GK tricks images
Ajit kumar
on 27/08/16

MY GK GROUP NUNBER IS +91 9098505252 jo koi bhi ichhuk ho mere number par msg kare on Whatsapp gk group number
sachin pawar
on 26/08/16

Add me sir 7354657606 on WhatsApp GK tricks images
Pratham
on 21/08/16

9479849335 add me plz sir.... on WhatsApp GK tricks images
Ashok Meena
on 21/08/16

add me sir gk trick page plz 999-09-55757 on Whatsapp gk group number on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Syndicate Inc
on 20/08/16

add me on gk group 8091370213 on Whatsapp gk group number
Unknown
on 17/08/16

add me sir plz 9755213020 on WhatsApp GK tricks on Whatsapp gk group number
sandeep kumar
on 11/08/16

add me +91 9680910690 on Whatsapp interested users with mobile number page 4
Anonymous
on 10/08/16

Plz...add..9431367185 on WhatsApp GK tricks images
Sushil Kumar
on 02/08/16

9737549597 plz add me on Whatsapp gk group number
Dinesh Chaudhary
on 02/08/16

add my no. sir 8058308268 sonu sharma on Whatsapp gk group number
SHONU SHARMA
on 02/08/16

8868875822 rahul on WhatsApp GK tricks images
Rahul Gotam
on 02/08/16

plz add me 9690058535 on Whatsapp gk group number
SANDEEP KUMAR
on 01/08/16

7367036570 on Whatsapp gk group number
Mayank Manush
on 31/07/16

plzz add 7367036570 on Whatsapp gk group number
Mayank Manush
on 31/07/16

8146521400 plz add me. Manoj garg on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 31/07/16

add me 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

add my number sir 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

add my number sir 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

Please add me to your gk trick image whatsapp group my mobile number is 9122720230 on Whatsapp gk group number
Deepak Kumar
on 29/07/16

ADD ME 9122720230 on Whatsapp gk group number
Deepak Kumar
on 29/07/16



9979271578 Plz add me in ur group on Whatsapp gk group number on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Anonymous
on 25/07/16

Add me sir.... Wtsapp gk groups on WhatsApp GK tricks images
Govind Saini
on 25/07/16


Add me 9595343303 on WhatsApp GK tricks images
manish dandge
on 24/07/16

please add me sir 7778926432 on WhatsApp GK tricks images
chetan khandla
on 22/07/16

9576668859 plz ad me on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 22/07/16

add me please gk group 7778926432 on Whatsapp gk group number
chetan khandla
on 21/07/16

PLEASE ADD MY NO.8800480068 on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Jai Narain Kashyap
on 11/07/16

Plzz Add me sir on whats app GK group My whats app no-8581054380 on WhatsApp GK tricks images
Pawanjeet Kumar
on 09/07/16

Plzz add me sir on whats app GK group My whats app no-8581054380 on WhatsApp GK tricks images
Pawanjeet Kumar
on 09/07/16

wo very nice on Interesting facts about Animals
Gazab Media
on 09/07/16

ADD me sir 9752391877 on WhatsApp GK tricks images
sandesh sahu
on 08/07/16


Add me 9857676750 on Whatsapp gk group number
Maninder
on 05/07/16

Add me sir 9479810080 on Social science related question answer
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me sir9479810080 on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me 9479810080 on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me sir on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

9479810080 add me please sir on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Friday, 30 September 2016

рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдХ्рдпा рд╣ै ? рдХिрд╕ рдХिрд╕ рдиे рдХिрдпा рдеा рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ?

рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдХ्рдпा рд╣ै ?

  • рджुрд╢्рдорди рдХे рдЗрд▓ाрдХे рдоें рдШुрд╕ рдХрд░ рдЙрди्рд╣ी рдЯाрд░рдЧेрдЯ рдкрд░ рд╣рдорд▓ा рдХिрдпा рдЬाрдиा, рдЖрддंрдХिрдпों рддрдеा рдШुрд╕рдкैрда рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ों рдХो рдзрд░ рджрдмोрдЪा рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рд╣ै.
  •  рдпрд╣ рдпुрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ै।
  • рдпрд╣ рдФрд░ рдкिрди рдкॉрдЗंрдЯेрдб рдПрдХ्рд╢рди рд╣ै । рдЗрд╕े рдХрдоांрдбो рдСрдк्рд╕ рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ।
  • рдпрд╣ рд░िрдл्рд▓ेрдХ्рд╕ рдПрдХ्рд╢рди рддा рд╣ॉрдЯ рдкрд░рд╕्рдпुрдд рдирд╣ीं рд╣ै । рд░िрдл्рд▓ेрдХ्рд╕ рдПрдХ्рд╢рди рддुрд░ंрдд рд╣ी рд╣рдорд▓े рдХी рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдоें рдЬो рдЬрд╡ाрдм рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЙрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं । рд╣ॉрдЯ рдкрд░рд╕्рдпूрдЯ , рд╣рдорд▓ाрд╡рд░ рдХो рдЦрджेреЬрддे рд╣ुрдП рдЙрд╕рдХा рдкीрдЫा рдХрд░рдХे рд╣рдорд▓ा рдХрд░рдиे рдпा рдкрдХреЬрдиे рдХो рдХрд╣рддे рд╣ैं । рдкрд░ рд▓рдЧाрддाрд░ рдкीрдЫा рдХрд░рдиे рдоें рдЕंрддрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ीрдоा рдпा рдПрд▓рдУрд╕ी рдЬрдм рдЖрддी рд╣ै рддो рд╡рд╣ी рдЗрд╕ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдЖреЬे рднी рдЖ рдЬाрддी рд╣ै । рдпрд╣ी рд╡рд╣ рд░ेрдЦा рд╣ै рдЬрд╣ां рд╕ेрдиा рдХो рд░ुрдХрдиा рдкреЬрддा рд╣ै ।
  • рдЗрд╕ рдХाрд░्рдпрд╡ाрд╣ी рдоें рдХोрдИ рд╕ैрдиिрдХ рдЯाрд░рдЧेрдЯ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рди рд╣ी рдХोрдИ рд╕िрд╡िрд▓ рдЖрдмाрджी । 
  • рдЕрдЧрд░ рд╕ैрдиिрдХ рдЯाрд░рдЧेрдЯ рдХो рдЪुрдиा рдЧрдпा рддो рд╡рд╣ рдпрд╣ рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдпुрдж्рдз рд╣ी рд╣ै । 
  • рдЗрд╕ी рд▓िрдП рд╕ेрдиा рдЖрддंрдХी рдЖрдХाрдУं рдХो рд╕ेрдиा рдХे рдХैंрдк рдпा рд╕ेрдиा рдХे рдкрд╣рд░े рдоें рд░рдЦрддी рд╣ै । 


рдХिрд╕ рдХिрд╕ рдиे рдХिрдпा рдеा рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ?

  • рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рдСрдк्рд╕ рдЗрд░ाрдХ рдпुрдж्рдз рдоें рднी рдЕрдоेрд░िрдХा рдиे рдмрдо рдЧिрд░ा рдХрд░ рдХिрдпा рдеा।
  • 2003 рдоें рдмреЪрджाрдж рдкрд░ рдЕрдоेрд░िрдХा рдиे рдЬो рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рдмрдордмाрд░ी рд╣рд╡ाрдИ рдЬрд╣ाрдЬ рд╕े рдХी рдЧрдпी рдеी рд╡рд╣ рдиाрдо рдХी рддो рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рдеी рдкрд░ рдЙрд╕ рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдиुрдХрд╕ाрди рд╣ुрдЖ рдеा । 
  • рднाрд░рдд рдиे рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें рдХिрдпा। 
  • рдУрд╕ाрдоा рдХा рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдоें рдоाрд░рдиा рднी рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕рд░्рдЬिрдХрд▓ рд╕्рдЯ्рд░ाрдЗрдХ рдеा 








Sunday, 18 September 2016

New WhatsApp GK post in Hindi Image 2016


рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдЧ्рд░рд╣ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि (Jupiter)
рд╕рдмрд╕े рдЫोрдЯा рдЧ्рд░рд╣ рдмुрдз (Mercury)
рдкृрде्рд╡ी рдХा рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдЪрди्рдж्рд░рдоा (Moon)
рд╕ूрд░्рдп рд╕े рд╕рдмрд╕े рдиिрдХрдЯ рдЧ्рд░рд╣ рдмुрдз (Mercury)
рд╕ूрд░्рдп рд╕े рд╕рдмрд╕े рджूрд░ рд╕्рдеिрдд рдЧ्рд░рд╣ рд╡рд░ूрдг (Neptune)
рдкृрде्рд╡ी рдХे рд╕рдмрд╕े рдиिрдХрдЯ рдЧ्рд░рд╣ рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЪрдордХीрд▓ा рдЧ्рд░рд╣ рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЪрдордХीрд▓ा рддाрд░ा рд╕ाрдЗрд░рд╕ (Dog Star)
рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ों рд╡ाрд▓ा рдЧ्рд░рд╣ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि (Jupite) рд╡ рд╢рдиि
рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдардг्рдбा рдЧ्рд░рд╣ рд╡рд░ूрдг (Neptune)
рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рднाрд░ी рдЧ्рд░рд╣ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि (Jupiter)
рд░ाрдд्рд░ी рдоें рд▓ाрд▓ рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рдЧ्рд░рд╣ рдоंрдЧрд▓ (Mars)
рд╕ौрд░рдоंрдбрд▓ рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдЧैрдиीрдоेрдб (Gannymede)
рд╕ौрд░рдоंрдбрд▓ рдХा рд╕рдмрд╕े рдЫोрдЯा рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдбी рдоोрд╕ (Deimos)
рдиीрд▓ा рдЧ्рд░рд╣ рдкृрде्рд╡ी (Earth)
рднोрд░ рдХा рддाрд░ा рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рд╕ाँрдЭ рдХा рддाрд░ा рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рдкृрде्рд╡ी рдХी рдмрд╣рди рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рд╕ौрди्рджрд░्рдп рдХा рджेрд╡рддा рд╢ुрдХ्рд░ (Venus)
рд╣рд░ा рдЧ्рд░рд╣ рд╡рд░ूрдг (Neptune)
рд╡िрд╢ाрд▓ рд▓ाрд▓ рдзрдм्рдмे рд╡ाрд▓ा рдЧ्рд░рд╣ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि (Jupiter)





Top 20 Rajasthan special geography and civics Question and Answer

1. рдмाрдгрдоाрддा рдХुрд▓рджेрд╡ी рдХी рдЖрд░ाрдзрдиा рд╣ोрддी рд╣ै?
►-рдоेрд╡ाрдб़ рдоें

2. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХी рдХिрд╕ рджेрд╢ी рд░िрдпाрд╕рдд рдиे рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕े рдкूрд░्рд╡ рд╣िрди्рджी рднाрд╖ा рдХो рд░ाрдЬрдХीрдп рднाрд╖ा рдмрдиाрдпा?
►-рднрд░рддрдкुрд░

3. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдкрд╢ुрдзрди рдХी рдЕрдзिрдХрддा рд╣ोрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рджुрдЧ्рдз рд╡्рдпрд╡рд╕ाрдп рдЕрд╡िрдХрд╕िрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ै, рдЗрд╕рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै?
►-рдпрд╣ाँ рдЕрдЪ्рдЫी рдХिрд╕्рдо рдХे рдкрд╢ुрдУं рдХी рдХрдоी рд╣ै।

4. рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдХिрд╕ рдкंрдЪрд╡рд░्рд╖ीрдп рдпोрдЬрдиा рдоें рдк्рд░рдердо рдмाрд░ рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХो рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рджी рдЧрдИ?
►-рджूрд╕рд░ी рдкंрдЪрд╡рд░्рд╖ीрдп рдпोрдЬрдиा (1956-61)

5. рдЗрди्рджिрд░ा рдЧांрдзी рдирд╣рд░ рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рд╕े рдХिрди рдЬिрд▓ों рдХो рд╕िंрдЪाрдИ рд╕ुрд╡िрдзा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै?
►-рдмीрдХाрдиेрд░, рдЪूрд░ू, рдЧंрдЧाрдирдЧрд░, рд╣рдиुрдоाрдирдЧрдв़, рдЬैрд╕рд▓рдоेрд░, рдмाрдб़рдоेрд░, рдЬोрдзрдкुрд░

6. рдЧंрдЧрдирд╣рд░ рдиे рдХिрд╕ рдЬिрд▓े рдХे рд╢ुрд╖्рдХ рднाрдЧों рдХो рдлрд▓ों рдХे рдЙрдж्рдпाрди рд╡ рдЦाрдж्рдпाрди्рди рднंрдбाрд░ рдоें рдмрджрд▓ рджिрдпा рд╣ै?
►-рдЧंрдЧाрдирдЧрд░

7. рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рдКँрдЯ рдФрд░ рдмрдХрд░िрдпाँ рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ैं?
►-рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди

8. рднाрд░рдд рдоें рд╕ाрдЧрд╡ाрди рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдиिрд░рди्рддрд░ рдХрдоी рд╣ो рд░рд╣ी рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд╕ाрдЧрд╡ाрди рдХी рд░ोрдкрд╕्рдерд▓ी рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрдХूрд▓ рдЬिрд▓े рд╣ैं?
►-рдмांрд╕рд╡ाрдб़ा, рдбूंрдЧрд░рдкुрд░ рдФрд░ рдЙрджрдпрдкुрд░

9. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдпрддा рдХी рд╕ंрд╡ृрдж्рдзि рдХे рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдк्рд░ेрд░рдХ рдеे?
►-рд╕ूрд░्рдпрдорд▓्рд▓ рдоिрд╢्рд░рдг рдХे рд╡िрдЪाрд░

10. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЙрдк-рд╕рд░рдкंрдЪ рдХा рдЪुрдиाрд╡ рдХिрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै?
►-рдкंрдЪों рдПрд╡ं рд╕рд░рдкंрдЪ рдж्рд╡ाрд░ा

11. рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХी рдоृрдд्рдпु рддрдХ рдЕрдкрдиे рдХो рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд░ाрдЬрдкूрдд рд░ाрдЬ्рдп рдеा?
►-рдоाрд░рд╡ाрдб़

12. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рджрдХ्рд╖िрдгी-рдкूрд░्рд╡ी рднौрдЧोрд▓िрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХो рдХिрд╕ рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै?
►-рд╣ाрдб़ौрддी

13. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдЕрд░ाрд╡рд▓ी рдкрд░्рд╡рдд рд╢्рд░ेрдгिрдпाँ 'рдоाрдирд╕ूрдиी рд╡рд░्рд╖ा' рдХрд░ाрдиे рдоें рдЕрд╕рдлрд▓ рд░рд╣рддी рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि?
►-рд╡े рд╣рд╡ाрдУं рдХी рджिрд╢ा рдоें рд╕рдоाрдиाрди्рддрд░ рд╣ै।

14. рдЬрдпрдкुрд░ рдХे рдмाрдж рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдкрд░्рдпрдЯрдХों рдХो рдЖрдХрд░्рд╖िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХा рдирдЧрд░ рд╣ै?
►-рдЙрджрдпрдкुрд░

15. рдХिрд╕ рдлрд╕рд▓ рдХी рдЦेрддी рд╣ेрддु 15 рд╕े 24 рдбिрдЧ्рд░ी рд╕े. рддाрдкрдоाрди рддрдеा 100 рд╕े 200 рд╕ेрдоी. рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рд╡рд░्рд╖ा рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै?
►-рдЧрди्рдиा (рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдЙрдд्рдкाрджрди рдмूंрджी рдоें рд╣ोрддा рд╣ै।)

16. рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдЪाँрджी рдХा рдкाрдд्рд░ рдХрд╣ाँ рд░рдЦा рд╣ुрдЖ рд╣ै?
►-рд╕िрдЯी рдкैрд▓ेрд╕, рдЬрдпрдкुрд░

17. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХिрд╕ рддाрдк рдХрдЯिрдмंрдз рдоें рдЖрддा рд╣ै?
►-рдЙрд╖्рдг рд╢ीрддोрд╖्рдг рдХрдЯिрдмंрдз рдоें

18. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рднूрд░ी рджोрдордЯ рдоिрдЯ्рдЯी рдХрд╣ां рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ै?
►-рдмीрдХाрдиेрд░ рд╡ рд╢्рд░ीрдЧंрдЧाрдирдЧрд░ рдоें

19. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рд╡рд░्рд╖ा рд╡ाрд▓े рдЬिрд▓ों рдХा рд╕рдоूрд╣ рд╣ै?
►-рдЭाрд▓ाрд╡ाрдб़, рдЙрджрдпрдкुрд░ рд╡ рд╕िрд░ोрд╣ी

20. рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХो рджो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдк्рд░рджेрд╢ों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рд╕рдо рд╡рд░्рд╖ा рд░ेрдЦा рдХा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै?
►-50 рд╕ेрдоी. рд╕рдо рд╡рд░्рд╖ा рд░ेрдЦा

Thursday, 8 September 2016

Hand Written GK tricks in Hindi

рджोрд╕्рддों рдпрд╣ाँ рдЖрдкрдХो рдоिрд▓ेрдЧा рд╣िंрджी рдоें рд╣ाрде рд╕े рд▓िрдЦा рд╣ुрдЖ рдЧрдХ рдХा рдЯ्рд░िрдХ्рд╕ рдЬो рдмрд╣ुрдд рд╕рд░े рдк्рд░рддिрдпोрдЧी рдкрд░िрдЫाрдУ рдоें рдкूрдЫा рдЬाрддा рд╣ैं, рдПрдХ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЕрдиोрдЦा рд╣ैं рдоेрд░े рдоिрдд्рд░ рдоुрд░ाрд░ी рдХुрдоाрд░ рд╕ुрдорди рдХो рдЗрд╕рдХा рдХ्рд░ेрдбिрдЯ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ैं. рд╡ो рдЖрдИрдПрдПрд╕ рдФрд░ рдЕрди्рдп рдкрд░िрдЫाрдУ рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд░ोрдЪрдХ рд░ोрдЪрдХ рдЯ्рд░िрдХ्рд╕ рд╣िंрджी рдоें рд╣ाрде рд╕े рд▓िрдЦрддे рд╣ैं.
рдЬिрддрдиा рд╣ो рд╕рдХे рдЖрдк рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рдХो WhatsAap  GK Group  рдоें рдлैрд▓ाрдпे, рд╣рдо рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХी рд╕рдмрдХा рднрд▓ा рд╣ो.






Wednesday, 7 September 2016

2016 рдЬी -20 рджेрд╢ो рдХे рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдоेрд▓рди

2016 рдЬी -20 рджेрд╢ो рдХे рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдоेрд▓рди



рдЖрдЗрдпे рджोрд╕्рддों рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣рдо рдЖрдкрдХो рдпे рдмрддा рджे рдХी, G-20 рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдоेрд▓рди рд╣ैं рдХ्рдпा ?


  • рдЬी-20 рд╡िрдХрд╕िрдд рдПрд╡ं рд╡िрдХाрд╕рд╢ीрд▓ рджेрд╢ों рдХा рдПрдХ рд╕ंрдЧрдарди рд╣ै. рдЗрд╕рдХा рдЧрдарди рд╡рд░्рд╖ 2007 рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा. рдЗрд╕рдоें G-8 рдХे рд╕рджрд╕्рдп рджेрд╢-рдЕрдоेрд░िрдХा, рдЬाрдкाрди, рдЬрд░्рдорди, рдл्рд░ांрд╕, рдм्рд░िрдЯेрди, рдЗрдЯрд▓ी рд╡ рд░ूрд╕ рдФрд░ рдЪीрди, рдЕрд░्рдЬेंрдЯीрдиा, рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпा, рдм्рд░ाрдЬीрд▓, рднाрд░рдд, рдЗंрдбोрдиेрд╢िрдпा, рд╕рдКрджी рдЕрд░рдм, рджрдХ्рд╖िрдг рдЕрдл्рд░ीрдХा, рдХोрд░िрдпा рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп, рддुрд░्рдХी рд╡ рдпूрд░ोрдкीрдп рд╕ंрдШ рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं.
  • рдЬिрд╕рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдпूрд░ोрдкीрдп рдкрд░िрд╖рдж рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдФрд░ рдпूрд░ोрдкीрдп рдХेंрдж्рд░ीрдп рдмैंрдХ рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рд╣ै।
  • рдЬी -20 рджेрд╢ो рдХे рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдоेрд▓рди рдХो рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं :- G20 Summit
  • рдЗрд╕ рдмाрд░ рдХा рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдорд▓ेрди G20 2016, 11рд╡ा рд╢िрдЦрд░ рд╕рдо्рдорд▓ेрди рдеा рдЬो рдХी рдЪीрди  рдХे рд╣ंрдЧ्реЫ्рд╣ौ рдоें рд╕рдо्рдкрди рд╣ुрдЖ.
  • рдЬी - 20 рдХो рдмीрд╕ рдХा рд╕рдоूрд╣ рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рдХि рд╡िрд╢्рд╡ рдХी 20 рдк्рд░рдоुрдЦ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХे рд╡िрдд्рдд рдоंрдд्рд░ीрдпों рдФрд░ рдХेंрдж्рд░ीрдп рдмैंрдХ рдХे рдЧрд╡рд░्рдирд░्рд╕ рдХा рдПрдХ рд╕ंрдЧрдарди рд╣ै.
  • рдЙрдирдХा рдоूрд▓ рд╕्рдеाрдкрдиा 1999 рдоें рд╣ुрдЖ рдеा. 
  • рдЗрдирдХा рдЙрджेрд╕्рдп рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рдк्рд░рдгाрд▓ीрдмрдж्рдз рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдФрдж्рдпोрдЧिрдХ рдФрд░ рд╡िрдХाрд╕рд╢ीрд▓ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдУं рдХो рдПрдХ рд╕ाрде рд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдоुрдж्рджों рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХрд░рдиा рд╣ैं, рдЬो рдХी рд╣рд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рд╣िрдд्рдд рдоें рд╣ो. 

рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП рд╡िрдХिрдкीрдбिрдпा рдкे рдЬाрдпे
https://hi.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A5%80-20
https://en.wikipedia.org/wiki/G20
https://en.wikipedia.org/wiki/2016_G20_Hangzhou_summit


Tag: Know G20 summit 2016 in Hindi

Monday, 22 August 2016

Find Whatsapp member who keen to join GK group 7

Add me sir 7354657606 on WhatsApp GK tricks images
Pratham
on 21/08/16

7354657606 add me Sir.,. on WhatsApp GK tricks images
Pratham
on 21/08/16

7354657606 add me Sir.,. on WhatsApp GK tricks images
Pratham
on 21/08/16

9479849335 add me plz sir.... on WhatsApp GK tricks images
Ashok Meena
on 21/08/16

add me sir gk trick page plz 999-09-55757 on Whatsapp gk group number on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Syndicate Inc
on 20/08/16

add me on gk group 8091370213 on Whatsapp gk group number
Unknown
on 17/08/16

add me sir plz 9755213020 on WhatsApp GK tricks on Whatsapp gk group number
sandeep kumar
on 11/08/16

add me sir plz 9755213020 on WhatsApp GK tricks on Whatsapp gk group number
sandeep kumar
on 11/08/16

add me +91 9680910690 on Whatsapp interested users with mobile number page 4
Anonymous
on 10/08/16

Plz...add..9431367185 on WhatsApp GK tricks images
Sushil Kumar
on 02/08/16


9737549597 plz add me on Whatsapp gk group number
Dinesh Chaudhary
on 02/08/16

add my no. sir 8058308268 sonu sharma on Whatsapp gk group number
SHONU SHARMA
on 02/08/16

8868875822 rahul on WhatsApp GK tricks images
Rahul Gotam
on 02/08/16

plz add me 9690058535 on Whatsapp gk group number
SANDEEP KUMAR
on 01/08/16

7367036570 on Whatsapp gk group number
Mayank Manush
on 31/07/16

plzz add 7367036570 on Whatsapp gk group number
Mayank Manush
on 31/07/16

8146521400 plz add me. Manoj garg on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 31/07/16

add me 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

add my number sir 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

add my number sir 7748091074 on WhatsApp GK tricks images
Vikas Sahu
on 30/07/16

Please add me to your gk trick image whatsapp group my mobile number is 9122720230 on Whatsapp gk group number
Deepak Kumar
on 29/07/16

ADD ME 9122720230 on Whatsapp gk group number
Deepak Kumar
on 29/07/16

Its very useful on Impotent science general knowledge Question answer in Hindi GK
Rk barman
on 27/07/16

9979271578 Plz add me in ur group on Whatsapp gk group number on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Anonymous
on 25/07/16


Add me 9595343303 on WhatsApp GK tricks images
manish dandge
on 24/07/16

Add me 9595343303 on WhatsApp GK tricks images
manish dandge
on 24/07/16

please add me sir 7778926432 on WhatsApp GK tricks images
chetan khandla
on 22/07/16

9576668859 plz ad me on WhatsApp GK tricks images
Unknown
on 22/07/16

add me please gk group 7778926432 on Whatsapp gk group number
chetan khandla
on 21/07/16

PLEASE ADD MY NO.8800480068 on Leave Whatsapp gk group mobile number on website page 6
Jai Narain Kashyap
on 11/07/16

Plzz Add me sir on whats app GK group My whats app no-8581054380 on WhatsApp GK tricks images
Pawanjeet Kumar
on 09/07/16

Plzz add me sir on whats app GK group My whats app no-8581054380 on WhatsApp GK tricks images
Pawanjeet Kumar
on 09/07/16

wo very nice on Interesting facts about Animals
Gazab Media
on 09/07/16

add me sir 9752391877 on WhatsApp GK tricks images
sandesh sahu
on 08/07/16

ADD me sir 9752391877 on WhatsApp GK tricks images
sandesh sahu
on 08/07/16

ADD me sir 9752391877 on WhatsApp GK tricks images
sandesh sahu
on 08/07/16

ADD me sir 9752391877 on WhatsApp GK tricks images
sandesh sahu
on 08/07/16


Add me 9857676750 on Whatsapp gk group number
Maninder
on 05/07/16

Add me sir 9479810080 on Social science related question answer
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me sir9479810080 on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me 9479810080 on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

Add me sir on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

9479810080 add me please sir on Whatsapp gk group number
Sandeep Pandey
on 04/07/16

add me 8143886559 on WhatsApp GK tricks images
gova mech
on 02/07/16

9978197991 pls add me sir on WhatsApp GK tricks images
Zala Nildeepsinh
on 30/06/16

Sunday, 14 August 2016

15 August 2016, 70th Independence Day


рд╣рд░ рдкंрдж्рд░рд╣ рдЕрдЧрд╕्рдд рдкрд░ рд╕ाрдеी, рд╣рдо рд╕рдм рд╡्рд░рдд рдзाрд░ें।
рдЬрдирдиि рдЬрди्рдорднूрдоि рдХी рдЦाрддिрд░, рдЕрдкрдиा рд╕рдмрдХुрдЫ рд╡ाрд░े।
рдЖрдЬाрджी рдЖ рддुрдЭрд╕े рдЖрдЬ рджो-рджो рдмाрддें рдХрд░ рд▓ें।
рдЬो рдоिрдЯे рддेрд░ी рдбрдЧрд░ рдоें, рдЖрдЬ рдЙрдирдХो рдпाрдж рдХрд░ рд▓ें।

рдпрд╣ рджिрди рднाрд░рддीрдп рднाрд░рдд рдХे рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХा рддो рдПрдХ рд╕्рд╡рд░्рдгिрдо рджिрди рд╣ै। 15 рдЕрдЧрд╕्рдд 1947 рдХो рдЬрд╡ाрд╣рд░рд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ू рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдердо рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рджिрд▓्рд▓ी рдоें рд▓ाрд▓ рдХिрд▓े рдХे рд▓ाрд╣ौрд░ी рдЧेрдЯ рдХे рдКрдкрд░ рднाрд░рддीрдп рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдз्рд╡рдЬ рдлрд╣рд░ाрдпे рдеे।

2016 рдХे рдЗрд╕ 70рд╡े  рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рджिрд╡рд╕ рдкрд░ рдЖрдк рд╕рднी рдХो рд╢ुрднрдХाрдордиाрдпे।
рдЖрдЗрдпे рд╣рдо рдоिрд▓ рдХे рд╕рдкрде рд▓ेрддे рд╣ैं рд╣ैं рдХी рд╣рдо рдЕрдкрдиी рдЗрд╕ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХो рдпू рд╣ी рдмрд░реШрд░ाрд░ рд░рдЦेंрдЧे, рдФрд░ рдЖрдкрд╕ рдоें рдоिрд▓ рдЬुрд▓ рдХрд░ рд░рд╣ेंрдЧे।



рдЬрдп рд╣िрди्рдж, рдЬрдп рд╣िрди्рдж рдХी рд╕ेрдиा।


Know indian flag in hindi

Monday, 8 August 2016

Olympic GK 2016 in hindi


Image Credits to www.olympic.org
  • рд╡рд░्рд╖ 1896 рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдЖрдзुрдиिрдХ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ों рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдЧ्рд░ीрд╕ (рдпूрдиाрди) рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी рдПрдеेंрд╕ рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। 
  • рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЪाрд░ рд╡рд░्рд╖ рдмाрдж рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдХिрд╕ी рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं।
  • рд╕рди 2008 рдХे рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ рдЪीрди рдХे рдмीрдЬिंрдЧ рддрдеा рд╕рди 2012 рдХे рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ рдм्рд░िрдЯेрди рдХे рд▓ंрджрди рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдП рдЧрдП। 
  • рд╕рди 2016 рдХे рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдк्рд░рдоुрдЦ рдЕрди्рддрд░्рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдмрд╣ु-рдЦेрд▓ рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдХा 31рд╡ाँ рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг рд╣ै, рдФрд░ рдпрд╣ рдм्рд░ाрдЬ़ीрд▓ рдХे рд░िрдпो рдбि рдЬेрдиेрд░ो рд╢рд╣рд░ рдоें рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै।
  • рдПрд╢िрдпाрдИ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдкрд░िрд╖рдж рдПрд╢िрдпा рдоें рдЦेрд▓ों рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд╕ंрд╕्рдеा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рд╡рд░्рддрдоाрди рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рд╢ेрдЦ рдлрд╣рдж рдЕрд▓-рд╕рдмा рд╣ैं। 
  • рднाрд░рддीрдп рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рд╕ंрдШ рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рд╕рдоिрддि (рдПрдирдУрд╕ी) рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдХाрд░्рдп рдУрд▓ंрдкिрдХ рдЦेрд▓ों, рдПрд╢िрдпाрдИ рдЦेрд▓ों рд╡ рдЕрди्рдп рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдмрд╣ु-рдЦेрд▓ рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддाрдУं рдоें рднाрд░рдд рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдПрдерд▓ीрдЯों рдХा рдЪрдпрди рдХрд░рдиा рдФрд░ рднाрд░рддीрдп рджрд▓ рдХा рдк्рд░рдмंрдзрди рдХрд░рдиा рд╣ै। 
  • рднाрд░рддीрдп рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рд╕ंрдШ рдХे рд╡рд░्рддрдоाрди рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдиाрд░ाрдпрдг рд░ाрдордЪंрдж्рд░рди рд╣ैं। 




рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рд╡рд▓рдп рдк्рд░рддीрдХ
1. рдиीрд▓े рд░ंрдЧ рдХा рд╡рд▓рдп рдпूрд░ोрдк рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।
2. рдХाрд▓े рд░ंрдЧ рдХा рд╡рд▓рдп рдЕрдл़्рд░ीрдХा рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।
3. рд▓ाрд▓ рд░ंрдЧ рдХा рд╡рд▓рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै
4. рдкीрд▓े рд░ंрдЧ рдХा рд╡рд▓рдп рдПрд╢िрдпा рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै
5. рд╣рд░े рд░ंрдЧ рдХा рд╡рд▓рдп рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпा рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै


рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдорд╢ाрд▓
рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЬ्рд╡ाрд▓ा рдпा рдорд╢ाрд▓ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ों рдХा рдПрдХ рдк्рд░рддीрдХ рд╣ै। рдмрд╣ुрдд рд╕рдордп рдкрд╣рд▓े рдУрд▓рдо्рдкिрдпा, рдЧ्рд░ीрд╕ рдоें рдк्рд░ाрдЪीрди рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдХे рдЖрдпोрдЬрди рдХे рд╕рдордп рдЦेрд▓ों рдХे рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕рдоाрдкрди рдХे рд▓िрдП рдЕрдЧ्рдиि рджेрд╡рддा рдХी рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХी рдЧрдИ рдеी рддрдеा рдПрдХ рдорд╢ाрд▓ рднी рдЬрд▓ाрдИ рдЧрдИ рдеी। рдпрд╣ рдкрд░ंрдкрд░ा рдЖрдЬ рднी рдЬाрд░ी рд╣ै। рд╣рд░ рдмाрд░ рдХे рдЦेрд▓ों рдХे рд▓िрдП рдирдИ рдорд╢ाрд▓ рдмрдиाрдпी рдЬाрддी рд╣ै। рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ों рдХी рдк्рд░рддीрдХ рдорд╢ाрд▓ рдХी рд▓ौ рдкрд╡िрдд्рд░ рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рд╕ूрд░्рдп рдХी рдХिрд░рдгों рдХो рд▓ेंрд╕ рд╕े рдЧुрдЬाрд░рдХрд░ рдЕрдЧ्рдиि рдк्рд░рдЬ्рдЬрд╡рд▓िрдд рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬो рдорд╢ाрд▓ рдХो рд░ोрд╢рди рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕े рдлिрд░ рдХрд▓рд╢ рдоें рд░рдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдлिрд░ рдЗрд╕े рдЙрд╕ рд╕्рдЯेрдбिрдпрдо рдоें рд▓े рдЬाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдЬрд╣ां рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ рд╣ुрдП рдеे। рдпрд╣ рдорд╢ाрд▓ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдЦेрд▓ों рдХे рдЖрдЧाрдЬ рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕрдкрдиी рдпाрдд्рд░ा рдЦрдд्рдо рдХрд░ рдоेрдЬрдмाрди рд╢рд╣рд░ рдоें рдкрд╣ुंрдЪрддी рд╣ै। рдЖрдзुрдиिрдХ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдХी рдмाрдд рдХрд░ें рддो 1936 рдХे рдмрд░्рд▓िрди рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдорд╢ाрд▓ рдпाрдд्рд░ा рд╢ुрд░ू рд╣ुрдИ। 1952 рдХे рдУрд╕्рд▓ो рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдорд╢ाрд▓ рдиे рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╣рд╡ाрдИ рдоाрд░्рдЧ рд╕े рдпाрдд्рд░ा рдХी। 1956 рдХे рд╕्рдХॉрдЯрд╣ोрдо рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдШोрдб़े рдХी рдкीрда рдкрд░ рд╢ाрд▓ рдпाрдд्рд░ा рд╕рдо्рдкрди्рди рдХी рдЧрдИ। рд╕рди 1960 рдХे рд░ोрдо рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдорд╢ाрд▓ рдпाрдд्рд░ा рдХा рдЯेрд▓ीрд╡िрдЬрди рдк्рд░рд╕ाрд░рдг рд╣ुрдЖ। рдЗрд╕ рдмाрд░ рдЗрд╕рдоें рдоीрдбिрдпा рдиे рднी рджिрд▓рдЪрд╕्рдкी рджिрдЦाрдИ। 1968 рдХे рдоैрдХ्рд╕िрдХो рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдорд╢ाрд▓ рдХो рд╕рдоुрдж्рд░ рдХे рд░ाрд╕्рддे рд▓े рдЬाрдпा рдЧрдпा। 1976 рдХे рдоांрдЯ्рд░िрдпрд▓ рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рдХрдиाрдбा рдиे рдПрдеेंрд╕ рд╕े рдУрдЯाрд╡ा рддрдХ рдорд╢ाрд▓ рдХे рд╕рдлрд░ рдХा рд╕ेрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рдк्рд░рд╕ाрд░рдг рдХिрдпा। 1994 рдХे рд▓िрд▓ेрд╣ैрдорд░ рд╢ीрддрдХाрд▓ीрди рдЦेрд▓ों рдХे рджौрд░ाрди рдкैрд░ाрдЬंрдкрд░ों рдиे рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рд╣рд╡ा рдоें рдорд╢ाрд▓ рдХा рдЖрджाрди-рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा। 2000 рдХे рд╕िрдбрдиी рдУрд▓рдо्рдкिрдХ рдоें рддो рдорд╢ाрд▓ рдХो рдЧ्рд░ेрдЯ рдмैрд░िрдпрд░ рд░ीрдл рдХे рдкाрд╕ рд╕рдоुрдж्рд░ рдХी рдЧрд╣рд░ाрдЗрдпों рдоें рдЙрддाрд░ा рдЧрдпा।



рдУрд▓рдо्рдкिрдХ 2016 рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓े рджेрд╢ो(207) рдХे рдиाрдо 

  1.  рдЕंрдЧोрд▓ा рдХे 26 рдПрдерд▓ीрдЯ
  2.  рдЕрдЬ़рд░рдмैрдЬाрди рдХे 56 рдПрдерд▓ीрдЯ
  3.  рдЕрдг्рдЯीрдЧुрдЖ рдФрд░ рдмाрд░рдмूрдбा рдХे 9 рдПрдерд▓ीрдЯ
  4.  рдЕрдг्рдбोрд░ा рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  5.  рдЕрдл़्рдЧाрдиिрд╕्рддाрди рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  6.  рдЕрдоेрд░िрдХी рд╕рдоोрдЖ рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  7.  рдЕрд░ूрдмा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  8.  рдЕрд░्рдЬेрдг्рдЯीрдиा рдХे 215 рдПрдерд▓ीрдЯ
  9.  рдЕрд▓ рд╕ाрд▓्рд╡ाрдбोрд░ рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  10.  рдЕрд▓्рдЬीрд░िрдпा рдХे 65 рдПрдерд▓ीрдЯ
  11.  рдЕрд▓्рдмाрдиिрдпा рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  12.  рдЖрдЗрд╕рд▓ैрдг्рдб рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  13.  рдЖрдпрд░рд▓ैрдг्рдб рдХे 77 рдПрдерд▓ीрдЯ
  14.  рдЖрд░्рдоीрдиिрдпा рдХे 32 рдПрдерд▓ीрдЯ
  15.  рдЗंрдбोрдиेрд╢िрдпा рдХे 28 рдПрдерд▓ीрдЯ
  16.  рдЗрдЬ़рд░ाрдЗрд▓ рдХे 48 рдПрдерд▓ीрдЯ
  17.  рдЗрдЯрд▓ी рдХे 309 рдПрдерд▓ीрдЯ
  18.  рдЗрдеिрдпोрдкिрдпा рдХे 38 рдПрдерд▓ीрдЯ
  19.  рдЗрд░ाрдХ рдХे 22 рдПрдерд▓ीрдЯ
  20.  рдЗрд░ीрдЯ्рд░िрдпा рдХे 12 рдПрдерд▓ीрдЯ
  21.  рдИрдХ्рд╡ाрдбोрд░ рдХे 38 рдПрдерд▓ीрдЯ
  22.  рдИрд░ाрди рдХे 63 рдПрдерд▓ीрдЯ
  23.  рдЙрдЬ़्рдмेрдХिрд╕्рддाрди рдХे 69 рдПрдерд▓ीрдЯ
  24.  рдЙрдд्рддрд░ рдХोрд░िрдпा рдХे 31 рдПрдерд▓ीрдЯ
  25.  рдЙрд░ुрдЧ्рд╡े рдХे 17 рдПрдерд▓ीрдЯ
  26.  рдПрдлрд╡ाрдИрдЖрд░ рдоैрд╕ेрдбोрдиिрдпा рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  27.  рдПрд╕्рдЯोрдиिрдпा рдХे 45 рдПрдерд▓ीрдЯ
  28.  рдУрдоाрди рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  29.  рдСрд╕्рдЯ्рд░िрдпा рдХे 68 рдПрдерд▓ीрдЯ
  30.  рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпा рдХे 423 рдПрдерд▓ीрдЯ
  31.  рдХрдЬ़ाрдЦ़िрд╕्рддाрди рдХे 105 рдПрдерд▓ीрдЯ
  32.  рдХрдиाрдбा рдХे 312 рдПрдерд▓ीрдЯ
  33.  рдХрдо्рдмोрдбिрдпा рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  34.  рдХांрдЧो рдХे 11 рдПрдерд▓ीрдЯ
  35.  рдХिрд░िрдмाрддी рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  36.  рдХिрд░्рдЧिрдЬ़рд╕्рддाрди рдХे 18 рдПрдерд▓ीрдЯ
  37.  рдХीрдиिрдпा рдХे 79 рдПрдерд▓ीрдЯ
  38.  рдХुрдХ рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 9 рдПрдерд▓ीрдЯ
  39.  рдХेрдк рд╡рд░्рджे рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  40.  рдХेрдорди рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  41.  рдХैрдорд░ूрди рдХे 23 рдПрдерд▓ीрдЯ
  42.  рдХोрдЯ рдж' рдЖрдИрд╡ोрд░ рдХे 12 рдПрдерд▓ीрдЯ
  43.  рдХोрдоोрд░ोрд╕ рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  44.  рдХोрд▓рдо्рдмिрдпा рдХे 147 рдПрдерд▓ीрдЯ
  45.  рдХोрд╕ोрд╡ो рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  46.  рдХोрд╕्рдЯा рд░िрдХा рдХे 12 рдПрдерд▓ीрдЯ
  47.  рдХ्рдпूрдмा рдХे 124 рдПрдерд▓ीрдЯ
  48.  рдХ्рд░ोрдПрд╢िрдпा рдХे 88 рдПрдерд▓ीрдЯ
  49.  рдХ़рддрд░ рдХे 38 рдПрдерд▓ीрдЯ
  50.  рдЧाрдо्рдмिрдпा рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  51.  рдЧिрдиी рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  52.  рдЧिрдиी-рдмिрд╕ाрдК рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  53.  рдЧुрдЖрдо рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  54.  рдЧुрдпाрдиा рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  55.  рдЧैрдмॉрди рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  56.  рдЧ्рд░ेрдЯ рдм्рд░िрдЯेрди рдХे 371 рдПрдерд▓ीрдЯ
  57.  рдЧ्рд░ेрдиाрдбा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  58.  рдЧ्рд╡ाрдЯेрдоाрд▓ा рдХे 21 рдПрдерд▓ीрдЯ
  59.  рдШाрдиा рдХे 16 рдПрдерд▓ीрдЯ
  60.  рдЪाрдб рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  61.  рдЪिрд▓ी рдХे 42 рдПрдерд▓ीрдЯ
  62.  рдЪीрдиी рдЬрдирд╡ाрджी рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рдХे 400 рдПрдерд▓ीрдЯ
  63.  рдЪीрдиी рддाрдЗрдкे рдХे 58 рдПрдерд▓ीрдЯ
  64.  рдЪेрдХ рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рдХे 105 рдПрдерд▓ीрдЯ
  65.  рдЬрдоैрдХा рдХे 59 рдПрдерд▓ीрдЯ
  66.  рдЬрд░्рдордиी рдХे 425 рдПрдерд▓ीрдЯ
  67.  рдЬाрдкाрди рдХे 340 рдПрдерд▓ीрдЯ
  68.  рдЬिрдмूрддी рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  69.  рдЬॉрд░्рдЬिрдпा рдХे 40 рдПрдерд▓ीрдЯ
  70.  рдЬॉрд░्рдбрди рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  71.  рдЬ़ाрдо्рдмिрдпा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  72.  рдЬ़िрдо्рдмाрдм्рд╡े рдХे 31 рдПрдерд▓ीрдЯ
  73.  рдЯोंрдЧा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  74.  рдЯोрдЧो рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  75.  рдЯ्рдпूрдиिрд╢िрдпा рдХे 61 рдПрдерд▓ीрдЯ
  76.  рдбीрдЖрд░ рдХांрдЧो рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  77.  рдбेрдирдоाрд░्рдХ рдХे 124 рдПрдерд▓ीрдЯ
  78.  рдбोрдоिрдиिрдХрди рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рдХे 27 рдПрдерд▓ीрдЯ
  79.  рдбोрдоिрдиिрдХा рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  80.  рддंрдЬ़ाрдиिрдпा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  81.  рддाрдЬिрдХिрд╕्рддाрди рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  82.  рддुрд░्рдХрдоेрдиिрд╕्рддाрди рдХे 9 рдПрдерд▓ीрдЯ
  83.  рддुрд░्рдХी рдХे 103 рдПрдерд▓ीрдЯ
  84.  рддुрд╡ाрд▓ू рдХे 1 рдПрдерд▓ीрдЯ
  85.  рдд्рд░िрдиिрджाрдж рдФрд░ рдЯोрдмैрдЧो рдХे 32 рдПрдерд▓ीрдЯ
  86.  рдеाрдИрд▓ैрдг्рдб рдХे 54 рдПрдерд▓ीрдЯ
  87.  рджрдХ्рд╖िрдг рдЕрдл़्рд░ीрдХा рдХे 137 рдПрдерд▓ीрдЯ
  88.  рджрдХ्рд╖िрдг рдХोрд░िрдпा рдХे 205 рдПрдерд▓ीрдЯ
  89.  рджрдХ्рд╖िрдг рд╕ूрдбाрди рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  90.  рдиाрдЗрдЬрд░ рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  91.  рдиाрдЗрдЬीрд░िрдпा рдХे 74 рдПрдерд▓ीрдЯ
  92.  рдиाрдЙрд░ु рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  93.  рдиाрдоीрдмिрдпा рдХे 10 рдПрдерд▓ीрдЯ
  94.  рдиिрдХाрд░ाрдЧुрдЖ рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  95.  рдиीрджрд░рд▓ैрдг्рдб рдХे 242 рдПрдерд▓ीрдЯ
  96.  рдиेрдкाрд▓ рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  97.  рдиॉрд░्рд╡े рдХे 61 рдПрдерд▓ीрдЯ
  98.  рди्рдпूрдЬ़ीрд▓ैрдг्рдб рдХे 202 рдПрдерд▓ीрдЯ
  99.  рдкрдиाрдоा рдХे 10 рдПрдерд▓ीрдЯ
  100.  рдкрд▓ाрдЙ рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  101.  рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  102.  рдкाрдкुрдЖ рди्рдпू рдЧिрдиी рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  103.  рдкुрд░्рддрдЧाрд▓ рдХे 94 рдПрдерд▓ीрдЯ
  104.  рдкूрд░्рд╡ी рддिрдоोрд░ рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  105.  рдкेрд░ू рдХे 29 рдПрдерд▓ीрдЯ
  106.  рдкैрд░ाрдЧ्рд╡े рдХे 11 рдПрдерд▓ीрдЯ
  107.  рдкोрд▓ैंрдб рдХे 244 рдПрдерд▓ीрдЯ
  108.  рдк्рдпुрд░्рддो рд░िрдХो рдХे 41 рдПрдерд▓ीрдЯ
  109.  рдл़िрдЬी рдХे 52 рдПрдерд▓ीрдЯ
  110.  рдл़िрдирд▓ैрдг्рдб рдХे 55 рдПрдерд▓ीрдЯ
  111.  рдл़िрд▓िрд╕्рддीрди рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  112.  рдл़िрд▓ीрдкीрди्рд╕ рдХे 13 рдПрдерд▓ीрдЯ
  113.  рдл़्рд░ाрди्рд╕ рдХे 399 рдПрдерд▓ीрдЯ
  114.  рдмрд░рдоूрдбा рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  115.  рдмрд╣рд░ीрди рдХे 35 рдПрдерд▓ीрдЯ
  116.  рдмрд╣ाрдоाрд╕ рдХे 32 рдПрдерд▓ीрдЯ
  117.  рдмांрдЧ्рд▓ाрджेрд╢ рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  118.  рдмाрд░рдмाрдбोрд╕ рдХे 11 рдПрдерд▓ीрдЯ
  119.  рдмुрд░ुрдг्рдбी рдХे 9 рдПрдерд▓ीрдЯ
  120.  рдмुрд░्рдХिрдиा рдлाрд╕ो рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  121.  рдмुрд▓्рдЧाрд░िрдпा рдХे 51 рдПрдерд▓ीрдЯ
  122.  рдмेрдиिрди рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  123.  рдмेрд▓ाрд░ूрд╕ рдХे 123 рдПрдерд▓ीрдЯ
  124.  рдмेрд▓ीрдЬ़ рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  125.  рдмेрд▓्рдЬिрдпрдо рдХे 106 рдПрдерд▓ीрдЯ
  126.  рдмोрдд्рд╕рд╡ाрдиा рдХे 11 рдПрдерд▓ीрдЯ
  127.  рдмोрд▓िрд╡िрдпा рдХे 12 рдПрдерд▓ीрдЯ
  128.  рдмॉрд╕्рдиिрдпा рдФрд░ рд╣рд░्рдЬ़ेрдЧोрд╡िрдиा рдХे 11 рдПрдерд▓ीрдЯ
  129.  рдм्рд░ाреЫीрд▓ рдХे 469 рдПрдерд▓ीрдЯ
  130.  рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╡рд░्рдЬिрди рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  131.  рдм्рд░ुрдиेрдИ рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  132.  рднाрд░рдд рдХे 120 рдПрдерд▓ीрдЯ
  133.  рднूрдЯाрди рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  134.  рднूрдордз्рдпрд░ेрдЦीрдп рдЧिрдиी рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  135.  рдоंрдЧोрд▓िрдпा рдХे 43 рдПрдерд▓ीрдЯ
  136.  рдордз्рдп рдЕрдл़्рд░ीрдХी рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  137.  рдорд▓ाрд╡ी рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  138.  рдорд▓ेрд╢िрдпा рдХे 32 рдПрдерд▓ीрдЯ
  139.  рдоाрдЗрдХ्рд░ोрдиेрд╢िрдпा рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  140.  рдоाрд░्рд╢рд▓ рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  141.  рдоाрд▓рджीрд╡ рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  142.  рдоाрд▓ी рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  143.  рдоाрд▓्рдЯा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  144.  рдоिрд╕्рд░ рдХे 119 рдПрдерд▓ीрдЯ
  145.  рдоेрдХ्рд╕िрдХो рдХे 125 рдПрдерд▓ीрдЯ
  146.  рдоैрдбाрдЧाрд╕्рдХрд░ рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  147.  рдоोрдЬ़ाрдо्рдмीрдХ рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  148.  рдоोрдиाрдХो рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  149.  рдоोрд░рдХ्рдХो рдХे 50 рдПрдерд▓ीрдЯ
  150.  рдоॉрди्рдЯेрдиीрдЧ्рд░ो рдХे 35 рдПрдерд▓ीрдЯ
  151.  рдоॉрд░िрдЯाрдиिрдпा рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  152.  рдоॉрд░िрд╢рд╕ рдХे 12 рдПрдерд▓ीрдЯ
  153.  рдоॉрд▓्рдбोрд╡ा рдХे 23 рдПрдерд▓ीрдЯ
  154.  рдо्рдпाрди्рдоाрд░ рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  155.  рдпрдорди рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  156.  рдпुрдХ्рд░ेрди рдХे 203 рдПрдерд▓ीрдЯ
  157.  рдпुрдЧाрдг्рдбा рдХे 21 рдПрдерд▓ीрдЯ
  158.  рдпूрдиाрди рдХे 93 рдПрдерд▓ीрдЯ
  159.  рд░рд╡ाрдг्рдбा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  160.  рд░ूрд╕ рдХे 285 рдПрдерд▓ीрдЯ
  161.  рд░ोрдоाрдиिрдпा рдХे 96 рдПрдерд▓ीрдЯ
  162.  рд▓рдХ्рдЬ़рдордмрд░्рдЧ рдХे 10 рдПрдерд▓ीрдЯ
  163.  рд▓ाрдЗрдмेрд░िрдпा рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  164.  рд▓ाрдУрд╕ рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  165.  рд▓ाрддрд╡िрдпा рдХे 33 рдПрдерд▓ीрдЯ
  166.  рд▓िрдеुрдЖрдиिрдпा рдХे 67 рдПрдерд▓ीрдЯ
  167.  рд▓ीрдЦ़्рдЯेрдирд╢्рдЯाрдЗрди рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  168.  рд▓ीрдмिрдпा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  169.  рд▓ेрдмрдиाрди рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  170.  рд▓ेрд╕ोрдеो рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  171.  рд╡рд░्рдЬिрди рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  172.  рд╡ाрдиूрдЖрддू рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  173.  рд╡िрдпрддрдиाрдо рдХे 23 рдПрдерд▓ीрдЯ
  174.  рд╡ेрдиेрдЬ़ुрдПрд▓ा рдХे 86 рдПрдерд▓ीрдЯ
  175.  рд╢рд░рдгाрд░्рдеी рдУрд▓ंрдкिрдХ рдПрдерд▓ीрдЯ
  176.  рд╢्рд░ीрд▓ंрдХा рдХे 9 рдПрдерд▓ीрдЯ
  177.  рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдЕрд░рдм рдЕрдоीрд░ाрдд рдХे 13 рдПрдерд▓ीрдЯ
  178.  рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे 553 рдПрдерд▓ीрдЯ
  179.  рд╕рдЙрджी рдЕрд░рдм рдХे 13 рдПрдерд▓ीрдЯ
  180.  рд╕рдоोрдЖ рдХे 8 рдПрдерд▓ीрдЯ
  181.  рд╕рд░्рдмिрдпा рдХे 105 рдПрдерд▓ीрдЯ
  182.  рд╕ाрдЗрдк्рд░рд╕ рдХे 16 рдПрдерд▓ीрдЯ
  183.  рд╕ाрдУ рддोрдоे рдФрд░ рдк्рд░िрди्рд╕िрдкी рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  184.  рд╕िंрдЧाрдкुрд░ рдХे 25 рдПрдерд▓ीрдЯ
  185.  рд╕िрдПрд░ा рд▓िрдпोрди рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  186.  рд╕ीрд░िрдпा рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  187.  рд╕ूрдбाрди рдХे 6 рдПрдерд▓ीрдЯ
  188.  рд╕ूрд░ीрдиाрдо рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  189.  рд╕ेंрдЯ рдХिрдЯ्рд╕ рдФрд░ рдиेрд╡िрд╕ рдХे 7 рдПрдерд▓ीрдЯ
  190.  рд╕ेंрдЯ рд▓ूрд╕िрдпा рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  191.  рд╕ेंрдЯ рд╡िрди्рд╕ेрдг्рдЯ рдФрд░ рдЧ्рд░ेрдиाрдбाрдЗрди्рд╕ рдХे 4 рдПрдерд▓ीрдЯ
  192.  рд╕ेрдиेрдЧрд▓ рдХे 21 рдПрдерд▓ीрдЯ
  193.  рд╕ेрд╢рд▓्рд╕ рдХे 10 рдПрдерд▓ीрдЯ
  194.  рд╕ैрди рдоैрд░िрдиो рдХे 5 рдПрдерд▓ीрдЯ
  195.  рд╕ोрдоाрд▓िрдпा рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  196.  рд╕ोрд▓ोрдорди рдж्рд╡ीрдкрд╕рдоूрд╣ рдХे 3 рдПрдерд▓ीрдЯ
  197.  рд╕्рдкेрди рдХे 307 рдПрдерд▓ीрдЯ
  198.  рд╕्рд▓ोрд╡ाрдХिрдпा рдХे 51 рдПрдерд▓ीрдЯ
  199.  рд╕्рд▓ोрд╡ेрдиिрдпा рдХे 62 рдПрдерд▓ीрдЯ
  200.  рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдУрд▓ंрдкिрдХ рдПрдерд▓ीрдЯ
  201.  рд╕्рд╡ाрдЬ़ीрд▓ैрдг्рдб рдХे 2 рдПрдерд▓ीрдЯ
  202.  рд╕्рд╡िрдЯ्рдЬ़рд░рд▓ैрдг्рдб рдХे 102 рдПрдерд▓ीрдЯ
  203.  рд╕्рд╡ीрдбрди рдХे 155 рдПрдерд▓ीрдЯ
  204.  рд╣ंрдЧрд░ी рдХे 157 рдПрдерд▓ीрдЯ
  205.  рд╣ाрдЗрддी рдХे 10 рдПрдерд▓ीрдЯ
  206.  рд╣ौрдг्рдбुрд░рд╕ рдХे 27 рдПрдерд▓ीрдЯ
  207.  рд╣ॉрди्рдЧ рдХॉрди्рдЧ, рдЪीрди рдХे 38 рдПрдерд▓ीрдЯ

Wednesday, 3 August 2016

рднाрд░рдд рдоें рд╢рд░ाрдм рдХिрди- рдХिрди рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рдк्рд░рддिрдмंрдзिрдд рд╣ैं

рджोрд╕्рддों рдЖрдЬрдХрд▓ рд╣рд░ рддрд░рдл рди्рдпूреЫ рдоें рд╕िрд░्рдл рдмिрд╣ाрд░ рдФрд░ рд╢рд░ाрдмрдмंрджी рдХे рдмाрд░े рдоें рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддा рд╣ैं .

  • рдХ्рдпा рдЖрдкрдХो рдкрддा рд╣ैं рд╢рд░ाрдмрдмंрджी рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рднाрд░рдд рдХा рдЪौрдеा рд░ाрдЬ्рдп рд╣ैं рдмिрд╣ाрд░।
  • рдмिрд╣ाрд░ рджेрд╢ рдХा рдЪौрдеा рдб्рд░ाрдИ рд╕्рдЯेрдЯ рдмрди рдЧрдпा рд╣ैं.
  • рдЗрд╕ рд╢्рд░ेрдгी рдоें рдмिрд╣ाрд░ рдЧुрдЬрд░ाрдд , рдиाрдЧाрд▓ेंрдб, рдоिрдЬोрд░рдо рдХे рдмाрдж рдЖрддा рд╣ैं. 


  1. рдкрд╣рд▓ा рдЧुрдЬрд░ाрдд 
  2. рджूрд╕рд░ा рдиाрдЧाрд▓ेंрдб
  3. рддीрд╕рд░ा рдоिрдЬोрд░рдо 
  4. рдЪौрдеा рдмिрд╣ाрд░ 

рдпुрдиाрдЯिрдб рдбेрдоोрдХ्рд░ेрдЯिрдХ рдл्рд░ंрдЯ рдЕрдЧाрдоी 10 рд╡рд░्рд╖ों рдоे рдХेрд░рд▓ рдХो рд╢рд░ाрдм рдоुрдХ्рдд рдХी рд╕ोрдЪ рд░рд╣े рд╣ैं.


Saturday, 30 July 2016

рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдкूрдЫे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рд╢्рдиों рдХे рдЙрдд्рддрд░

рджोрд╕्рддों рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рдоें рд╣рдо рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рдЖрдпे рд╣ैं рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕े рд╕рдо्рдмंрджिрдд рдк्рд░рд╢्рдиों рдХा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдЬिрд╕े рдпрдж् рдХрд░ рд▓ेрдиे рдкрд░ рдЖрдк рд▓рдЧрднрдЧ рд╣рд░ рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУ рдХे рдк्рд░рд╢्рдиों рдХो рд╣рд▓ рдХрд░ рдкाрдПंрдЧे। рдпे рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рдк्рд░рд╢्рди рдПрд╕рдПрд╕рд╕ी, UPSC, IAS, IBPS etc рд╕рднी рдПрдЧ्рдЬाрдо рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ैं. рддो рдЖрдЗрдпे рдПрдХ рдиреЫрд░ рдбाрд▓рддे рд╣ैं рдЗрдирдкे।

1.рднाрд░рддीрдп рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕ंрдЧрдарди рдХा рдЧрдарди 1969 рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा। рдЗрд╕рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп рдХрд╣ाँ рд╣ैं?
Ans:-  рдмंрдЧрд▓ुрд░ू

2. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд╡्рдпрдХ्рддि рдХौрди рдеे?
Ans:-  рдпूрд░ी рдЧрдЧाрд░िрди ( рд░ूрд╕)

3. рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдкрд░ рдЪрд░рдг рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд╡्рдпрдХ्рддि рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рдиीрд▓ рдП. рдЖрд░्рдорд╕्рдЯ्рд░ांрдЧ

4. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рдердо рдорд╣िрд▓ा рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рд╡ेрд▓ेрди्рдЯीрдиा рддेрд░ेрд╢्рдХोрд╡ा ( рд░ूрд╕ )

5. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рднाрд░рддीрдп рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рд░ाрдХेрд╢ рд╢рд░्рдоा

6. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рдердо рднाрд░рддीрдп рдоूрд▓ рдХी рдорд╣िрд▓ा рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рдХрд▓्рдкрдиा рдЪाрд╡рд▓ा

7. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рджिрди рдк्рд░рд╡ाрд╕, рдЪрд╣рд▓рдХрджрдоी рд╡ рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдк्рд░рд╡ाрд╕ рдХे рджौрд░ाрди рдоैрд░ाрдерди рджौрдб़ рдоें рднाрдЧ рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рдердо рдорд╣िрд▓ा рдХौрди рд╣ै?
Ans:- рд╕ुрдиीрддा рд╡िрд▓िрдпрдо्рд╕ ( рднाрд░рддीрдп рдоूрд▓ рдХी рдЕрдорд░ीрдХी )

8. рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ाрдЬाрдирд╡рд░?
Ans:-  рд▓ाрдЗрдХा рдиाрдо рдХी рдХुрддिрдпा

9. рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдк्рд░рдердо рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рдкрд░्рдпрдЯрдХ?
Ans:-  рдбेрдиिрд╕ рдЯीрдЯो

10. рдк्рд░рдердо рднाрд░рддीрдп рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХा рдиाрдо рдХ्рдпाрд╣ैं?
Ans:-  рдЖрд░्рдпрднрдЯрдЯ

11. рдХ्рд░ोрдпोрдЬेрдиिрдХ рдЗंрдЬрди рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХрд╣ाँ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै?
Ans:-  рд╕्рдкेрд╕ рд╢рдЯрд▓ рдоें

12. рдЕрдорд░ीрдХा рдХे рдк्рд░рдердо рд╕्рдкेрд╕ рд╢рдЯрд▓ рдХा рдиाрдо рдмрддाрдПं ?
Ans:-  рдХोрд▓рдоिрдмрдпा

13. рднाрд░рдд рдХा рдкрд╣рд▓ा рдоौрд╕рдо рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХौрдирд╕ा рд╣ै?
Ans:-  рдоैрдЯрд╕ैрдЯ ( рдХрд▓्рдкрдиा –I )

14. рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдХी рдзрд░рддी рдкрд░ рднाрд░рдд рдХा рдкрд╣рд▓ा рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрди рдЪрди्рдж्рд░рдпाрди-1 рдХा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рдХिрд╕ рддिрдеि рдХो рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХрдХिрдпा рдЧрдпा?
Ans:-  22 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 2008

15. рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╢्рд░ीрд╣рд░िрдХोрдЯा рд╕्рдеिрдд рд╢्рд░ीрд╣рд░िрдХोрдЯा рд╕्рдкेрд╕ рд╕ेंрдЯрд░ рдХा рдирдпा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै?
Ans:-  рдк्рд░ो. рд╕рддीрд╢ рдзрд╡рди рд╕्рдкेрд╢ рд╕ेंрдЯрд░

16. рднाрд░рдд рдоें рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдХी рд╢ुрд░ूрдЖрдд рдХा рд╢्рд░ेрдп рдХिрд╕े рдЬाрддा рд╣ै?
Ans:-  рд╡िрдХ्рд░рдо рд╕ाрд░ाрднाрдИ рдХो

17. рднाрд░рдд рдХी рдк्рд░рдердо рдорд╣िрд▓ा рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдХा рдиाрдо рдмрддाрдПं?
Ans:-  рд╕рд╡िрддा рд░ाрдиी

18. рдЗрд╕рд░ो (ISRO) рдХा рдкूрд░ा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै?
Ans:- рднाрд░рддीрдп рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕ंрдЧрдарди

19. рдЗрдирд╕ेрдЯ ( INSAT) рдХा рдкूрд░ा рдиाрдо рдХ्рдпा рд╣ै?
Ans:-  рднाрд░рддीрдп рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдк्рд░рдгाрд▓ी

20. рдк्рд░рдердо рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдЖрд░्рдпрднрдЯрдЯ рдХा рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рдХрдм рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा?
Ans:-  19 рдЕрдк्рд░ैрд▓, 1975 рдХी

21. рднाрд░рдд рдХा рдк्рд░рдердо рд╕ंрдЪाрд░ рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХौрди-рд╕ा рдеा?
Ans:-  рдПрдк्рдкрд▓

22. рдЗрдирд╕ेрдЯ рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдХा рдкрд╣рд▓ा рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХौрдирд╕ा рдеा?
Ans:-  рдЗрдирд╕ेрдЯ -1A

23. рднाрд░рдд рдХा рдк्рд░рдердо рджूрд░рд╕ंрд╡ेрджी рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХौрди рд╕ा рдеा?
Ans:-  SROSS–A

24. рднाрд░рддीрдп рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕ंрдЧрдарди ( рдЗрд╕рд░ो ) рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै?
Ans:-  рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рд╡िрдЬ्рдЮाрди, рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдк्рд░ौрдзोрдЧिрдХी рдФрд░ рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрдк्рд░рдпोрдЧ рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХी рдмрдв़рддी рд╣ुрдИ рдЧрддिрд╡िрдзिрдпों рдХी рдпोрдЬрдиा рдмрдиाрдиा, рдЙрди्рд╣ें рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рдХрд░рдиा рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдХाрд░्рдпाрдиिрд╡рдд рдХрд░рдиा

25. рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЖрдпोрдЧ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХрдм рдХी рдЧрдИ?
Ans:-  1972

26. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЖрдпोрдЧ рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп рдХрд╣ां рд╣ै?
Ans:-  рдмंрдЧрд▓ुрд░ु

27. рднाрд░рддीрдп рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕ंрдЧрдарди рдХिрд╕ рдХे рдЕрдзीрди рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдФрд░рд╡िрдХाрд╕ рд╕ंрдЧрдарди рдХे рд░ूрдк рдоें рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै?
Ans:-  рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рд╡िрднाрдЧ

28. рднाрд░рдд рдХा рдкрд╣рд▓ा рд░िрдоोрдЯ рд╕ेंрд╕िंрдЧ рд╕ैрдЯेрд▓ाрдЗрдЯ рдХрд╣ां рд╕े рдЫोрдб़ा рдЧрдпा рдеा?
Ans:-  рдмैрдХाрдиूрд░

29. рднाрд░рддीрдп рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рд╕рдоिрддि рдХा рдЧрдарди рдХрдм рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा?
Ans:-  1962

30. рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдЫोрдб़рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рджेрд╢ों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдХिрддрдиी рд╣ैं?
Ans:-  7

31. рд╡рд╣ рдк्рд░рдердо рдоाрдирд╡ рд░рд╣िрдд рдмрдЧ्рдЧी рдЬिрд╕े рдЪंрдж्рд░рддрд▓ рдкрд░ рдЪрд▓рдиे рдХा рдЧौрд░рд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ैं?
Ans:-  рд▓ूрдиाрдЦोрдж –1 ( рд░ूрд╕ )

32. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рдердо рдЕрдоेрд░िрдХी рдорд╣िрд▓ा рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рд╕ैрд▓ी рд░ाрдЗрдб ( 1983 рдоें )

33. рдЪंрдж्рд░рддрд▓ рдкрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЙрддाрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдк्рд░рдердо рджेрд╢ рдХौрди рд╕ा рд╣ैं?
Ans:-  рдЕрдоेрд░िрдХा

34. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рддैрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд╡्рдпрдХ्рддि рдХौрди рдеे?
Ans:-  рдЕрд▓ेрдХ्рд╕ी рд▓िрдпोрдиोрд╡ ( рд░ूрд╕, 1965 )

35. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рд╡िрдЪрд░рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд╡्рдпрдХ्рддि рдХौрди рдеे?
Ans:-  рдПрдбрд╡рд░्рдб рд╡्рд╣ाрдЗрдЯ

36. рд░ाрдХेрд╢ рд╢рд░्рдоा рдХी рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрдд्рд░ा рдХे рд╕ाрде рд╣ी рднाрд░рдд рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдоाрдирд╡ рднेрдЬрдиे рд╡ाрд▓ा рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рдХौрди рд╕ा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдмрдиा?
Ans:-  14 рд╡ां

37. рдЕрдоेрд░िрдХी рд╕्рдкेрд╕ рд╢рдЯрд▓ рдХी рдкрд╣рд▓ी рдорд╣िрд▓ाрдЪाрд▓рдХ рдХौрди рдеी?
Ans:-  рдПрд▓िрди рдХोрд▓िрди्рд╕

38. рдЪंрдж्рд░рдоा рдХे рд▓िрдП рдпाрдд्рд░ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ाрдк्рд░рдердо рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрди рдХौрди рд╕ा рд╣ै?
Ans:-  рдЕрдкोрд▓ो-8

39. рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рдПрд╢िрдпाрдИ рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рдлाрдо рддुрдЖрди ( рд╡िрдпрддрдиाрдо, 1980 )

40. рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рд╕ाрдд рдмाрд░ рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдпाрдд्рд░ा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рдердо рд╡्рдпрдХ्рддि рдХौрди рд╣ैं?
Ans:-  рдЬेрд░ी рд░ौрд╕ ( рдЕрдоेрд░िрдХा, 2002 )

41. рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдиे ‘рдЬрдп рд╡िрдЬ्рдЮाрди’ рдХा рдиाрд░ा рджिрдпा рдеा?
Ans:-  рд╢्рд░ी рдЕрдЯрд▓ рдмिрд╣ाрд░ी рд╡ाрдЬрдкेрдпी

42. рд░ाрдХेрдЯ рд╕े рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдЧрдпा рдкрд╣рд▓ाрдЬाрдирд╡рд░ рдХौрди рд╕ा рд╣ैं?
Ans:-  рдЕрд▓рдмрд░्рдЯ рдиाрдордХ рдмंрджрд░

43. рдк्рд░рдердо рднाрд░рддीрдп рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ ‘рдЖрд░्рдпрднрдЯрдЯ’ рдХो рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рдХрдм рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा?
Ans:-  19 рдЕрдк्рд░ैрд▓, 1975 рдХो

44. рдк्рд░рдердо рд╕्рд╡рджेрд╢ рдиिрд░्рдоिрдд рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдЗрди्рд╕ेрдЯ-2рдП рдХिрд╕ рддिрдеि рдХो рдЕрди्рддрд░िрдХ्рд╖ рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा?
Ans:-  10 рдЬुрд▓ाрдИ 1992 рдХो

45. рднाрд░рдд рдХा рдк्рд░рдердо рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХрд╣ां рд╕े рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा?
Ans:-  рд░ूрд╕ рдХे рдХोрд╕्рдоोрдб्рд░ोрдо рд╕े

46. рднाрд░рдд рдХा рдк्рд░рдердо рд╕ंрдЪाрд░ рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХेंрдж्рд░ рдХрд╣ां рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा?
Ans:-  рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХे рдЖрд╡ी рдоें

47. рдк्рд░рдердо рд╡ाрдгिрдЬिрдпрдХ рд╕ंрдЪाрд░ рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХा рдиाрдо рдмрддांрдП?
Ans:-  рдЕрд▓ी рдмрд░्рдб

48. рднाрд░рдд рдХे рдкрд╣рд▓े рджूрд░ рд╕ंрд╡ेрджी рдЙрдкрдЧ्рд░рд╣ рдХा рдиाрдо рдмрддाрдПं?
Ans:-  рдЖрдИ.рдЖрд░.рдПрд╕. – 1рдП

Wednesday, 6 July 2016

рдлेрд░рдмрджрд▓ рдХे рдмाрдж рдоंрдд्рд░िрдпों рдХे рдирдП рд╡िрднाрдЧों рдХी рдкूрд░ी рд╕ूрдЪी

рдлेрд░рдмрджрд▓ рдХे рдмाрдж рдоंрдд्рд░िрдпों рдХे рдирдП рд╡िрднाрдЧों рдХी рдкूрд░ी рд╕ूрдЪी рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╣ै:-
рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी (рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी) : рдХाрд░्рдоिрдХ, рд▓ोрдХ рд╢िрдХाрдпрдд, рдкेंрд╢рди, рдкрд░рдоाрдгु рдКрд░्рдЬा, рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖
рдХैрдмिрдиेрдЯ рдоंрдд्рд░ी
1. рд░ाрдЬрдиाрде рд╕िंрд╣ : рдЧृрд╣ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
2. рд╕ुрд╖рдоा рд╕्рд╡рд░ाрдЬ : рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ी
3. рдЕрд░ुрдг рдЬेрдЯрд▓ी : рд╡िрдд्рдд рдФрд░ рдХॉрд░рдкोрд░ेрдЯ рдоाрдорд▓े
4. рдПрдо рд╡ेंрдХैрдпा рдиाрдпрдбू : рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕, рдЖрд╡ाрд╕ीрдп рдФрд░ рд╢рд╣рд░ी рдЧрд░ीрдмी рдЙрди्рдоूрд▓рди, рд╕ूрдЪрдиा рдФрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░рдг рдоंрдд्рд░ी
5. рдиिрддिрди рдЧрдбрдХрд░ी : рд╕рдб़рдХ рдкрд░िрд╡рд╣рди рдФрд░ рд░ाрдЬрдоाрд░्рдЧ, рдЬрд╣ाрдЬрд░ाрдиी
6. рдордиोрд╣рд░ рдкрд░्рд░िрдХрд░ : рд░рдХ्рд╖ा
7. рд╕ुрд░ेрд╢ рдк्рд░рднु : рд░ेрд▓рд╡े
8. рдк्рд░рдХाрд╢ рдЬाрд╡рдб़ेрдХрд░ : рдоाрдирд╡ рд╕ंрд╕ाрдзрди
9. рдбीрд╡ी рд╕рджाрдиंрдж рдЧौрдб़ा : рд╕ांрдЦ्рдпिрдХी рдФрд░ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХ्рд░िрдпाрди्рд╡рдпрди
10. рдЙрдоा рднाрд░рддी : рдЬрд▓ рд╕ंрд╕ाрдзрди, рдирджी рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдЧंрдЧा рдкुрдирд░्рдЬीрд╡рди
11. рдбॉ рдирдЬрдоा рд╣ेрдкрддुрд▓्рд▓ा : рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
12. рд░ाрдорд╡िрд▓ाрд╕ рдкाрд╕рд╡ाрди : рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдоाрдорд▓े, рдЦाрдж्рдп рдПрд╡ं рдкрдм्рд▓िрдХ рдбिрд╕्рдЯ्рд░िрдм्рдпूрд╢рди
13. рдХрд▓рд░ाрдЬ рдоिрд╢्рд░ : рд╕ूрдХ्рд╖्рдо, рд▓рдШु рдФрд░ рдордз्рдпрдо рдЙрдж्рдпрдо
14. рдоेрдирдХा рдЧांрдзी : рдорд╣िрд▓ा рдФрд░ рдмाрд▓ рд╡िрдХाрд╕
15. рдЕрдиंрдд рдХुрдоाрд░ : рд░рд╕ाрдпрди рдФрд░ рдлрд░्рдЯिрд▓ाрдЗрдЬрд░, рд╕ंрд╕рджीрдп рдоाрдорд▓े
16. рд░рд╡िрд╢ंрдХрд░ рдк्рд░рд╕ाрдж : рдХाрдиूрди рдПрд╡ं рди्рдпाрдп, рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ्рд╕ рдФрд░ рдЗंрдлोрд░рдоेрд╢рди рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी
17. рдЬрдЧрдд рдк्рд░рдХाрд╢ рдирдб्рдбा : рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдПрд╡ं рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХрд▓्рдпाрдг
18. рдЕрд╢ोрдХ рдЧрдЬрдкрддि рд░ाрдЬू : рдиाрдЧрд░िрдХ рдЙрдб्рдбрдпрди
19. рдЕрдиंрдд рдЧीрддे : рднाрд░ी рдЙрдж्рдпोрдЧ рдФрд░ рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдЙрдж्рдпрдо
20. рд╣рд░рд╢िрдорд░рдд рдХौрд░ рдмाрджрд▓ : рдЦाрдж्рдп рдк्рд░рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг рдЙрдж्рдпोрдЧ
21. рдирд░ेंрдж्рд░ рд╕िंрд╣ рддोрдорд░ : рдЧ्рд░ाрдоीрдг рд╡िрдХाрд╕, рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ, рдкेрдпрдЬрд▓ рдФрд░ рд╕ाрдл-рд╕рдлाрдИ
22. рдЪौрдзрд░ी рдмीрд░ेंрдж्рд░ рд╕िंрд╣ : рдЗрд╕्рдкाрдд
23. рдЬुрдЖрд▓ рдУрд░ाрдо : рдЖрджिрд╡ाрд╕ी рдоाрдорд▓े
24. рд░ाрдзा рдоोрд╣рди рд╕िंрд╣ : рдХृрд╖ि рдФрд░ рдХिрд╕ाрди рдХрд▓्рдпाрдг
25. рдеाрд╡рд░ рдЪंрдж рдЧрд╣рд▓ोрдд : рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рди्рдпाрдп рдФрд░ рд╕рд╢рдХ्рддीрдХрд░рдг
26. рд╕्рдоृрддि рдИрд░ाрдиी : рдХрдкрдб़ा рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
27. рдбॉ рд╣рд░्рд╖рд╡рд░्рдзрди : рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рддрдХрдиीрдХी, рдкृрде्рд╡ी рд╡िрдЬ्рдЮाрди
рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдк्рд░рднाрд░
1. рд░ाрд╡ рдЗंрдж्рд░рдЬीрдд рд╕िंрд╣ : рдпोрдЬрдиा, рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕, рдЧрд░ीрдмी рдЙрди्рдоूрд▓рди
2. рдмंрдбाрд░ू рджрдд्рддाрдд्рд░ेрдп : рд╢्рд░рдо рдФрд░ рд░ोрдЬрдЧाрд░
3. рд░ाрдЬीрд╡ рдк्рд░рддाрдк рд░ूрдбी : рдХौрд╢рд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдЙрдж्рдпрдоिрддा
4. рд╡िрдЬрдп рдЧोрдпрд▓ : рдпुрд╡ा рдПрд╡ं рдЦेрд▓
5. рд╢्рд░ीрдкрдж рдиाрдпрдХ : рдЖрдпुрд╖
6. рдзрд░्рдоेंрдж्рд░ рдк्рд░рдзाрди : рдкेрдЯ्рд░ोрд▓िрдпрдо рдПрд╡ं рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдЧैрд╕
7. рдкीрдпूрд╖ рдЧोрдпрд▓ : рдмिрдЬрд▓ी, рдХोрдпрд▓ा, рдирд╡ीрди рдПрд╡ं рдирд╡ीрдХрд░рдгीрдп рдКрд░्рдЬा
8. рдбॉ. рдЬिрддेंрдж्рд░ рд╕िंрд╣ : рдкूрд░्рд╡ोрдд्рддрд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╡िрдХाрд╕, рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдоें рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी, рдХाрд░्рдоिрдХ, рд▓ोрдХ рд╢िрдХाрдпрдд рдПрд╡ं рдкेंрд╢рди рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी,рдкрд░рдоाрдгु рдЙрд░्рдЬा рд╡िрднाрдЧ рдЕंрддрд░िрдХ्рд╖ рд╡िрднाрдЧ рдоें рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी
9. рдиिрд░्рдорд▓ा рд╕ीрддाрд░рдордг : рд╡ाрдгिрдЬ्рдп рдПрд╡ं рдЙрдж्рдпोрдЧ
10. рдбॉ. рдорд╣ेрд╢ рд╢рд░्рдоा : рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдПрд╡ं рдкрд░्рдпрдЯрди
11. рдордиोрдЬ рд╕िрди्рд╣ा : рд╕ंрдЪाрд░, рд░ेрд▓ рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी
12. рдЕрдиिрд▓ рдоाрдзрд╡ рджрд╡े : рдкрд░्рдпाрд╡рд░рдг, рд╡рди рдПрд╡ं рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди
рд░ाрдЬ्рдп рдоंрдд्рд░ी
1. рдЬрдирд░рд▓ рд╡ीрдХे рд╕िंрд╣ : рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
2. рд╕ंрддोрд╖ рдХुрдоाрд░ рдЧंрдЧрд╡ाрд░ : рд╡िрдд्рдд
3. рдлрдЧ्рдЧрди рд╕िंрд╣ рдХुрд▓рд╕्рддे : рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдПрд╡ं рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХрд▓्рдпाрдг
4. рдоुрдЦ्рддाрд░ рдЕрдм्рдмाрд╕ рдирдХрд╡ी : рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рдоाрдорд▓े, рд╕ंрд╕рджीрдп рдХाрд░्рдп рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
5. рдПрд╕рдПрд╕ рдЕрд╣рд▓ूрд╡ाрд▓िрдпा : рдХृрд╖ि рдПрд╡ं рдХिрд╕ाрди рдХрд▓्рдпाрдг, рд╕ंрд╕рджीрдп рдХाрд░्рдп рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
6. рд░ाрдорджाрд╕ рдЖрдард╡рд▓े : рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рди्рдпाрдп рдПрд╡ं рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг
7. рд░ाрдордХृрдкाрд▓ рдпाрджрд╡ : рдЧ्рд░ाрдоीрдг рд╡िрдХाрд╕
8. рд╣рд░िрднाрдИ рдкी рдЪौрдзрд░ी : рд╕ूрдХ्рд╖्рдо, рд▓рдШु рдПрд╡ं рдордз्рдпрдо рдЙрдж्рдпोрдЧ
9. рдЧिрд░िрд░ाрдЬ рд╕िंрд╣ : рд╕ूрдХ्рд╖्рдо, рд▓рдШु рдПрд╡ं рдордз्рдпрдо рдЙрдж्рдпोрдЧ
10. рд╣ंрд╕рд░ाрдЬ рдЧंрдЧाрд░ाрдо рдЕрд╣ीрд░ : рдЧृрд╣
11. рдЬीрдПрдо рд╕िрдж्рдзेрд╢्рд╡рд░ा : рднाрд░ी рдЙрдж्рдпोрдЧ рдФрд░ рд▓ोрдХ рдЙрдж्рдпрдо
12. рд░рдоेрд╢ рд╕ी рдЬिрдЧाрдЬिрдиाрдЧी : рдкेрдпрдЬрд▓ рдПрд╡ं рд╕्рд╡рдЪ्рдЫрддा
13. рд░ाрдЬेрди рдЧोрд╣ेрди : рд░ेрд▓рд╡े
14. рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо рд░ुрдкाрд▓ा : рдХृрд╖ि рдПрд╡ं рдХिрд╕ाрди рдХрд▓्рдпाрдг, рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ
15. рдПрдордЬे рдЕрдХрдмрд░ : рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
16. рдЙрдкेंрдж्рд░ рдХुрд╢рд╡ाрд╣ा : рдоाрдирд╡ рд╕ंрд╕ाрдзрди рд╡िрдХाрд╕
17. рдкी рд░ाрдзाрдХृрд╖्рдгрди : рд╕рдб़рдХ рдкрд░िрд╡рд╣рди, рд░ाрдЬрдоाрд░्рдЧ, рдЬрд╣ाрдЬрд░ाрдиी
18. рдХिрд░ेрди рд░िрдЬीрдЬू : рдЧृрд╣ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
19. рдХृрд╖्рдг рдкाрд▓ : рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рди्рдпाрдп рдПрд╡ं рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг
20. рдЬрд╕рд╡ंрдд рд╕िंрд╣ рдПрд╕ рднрднोрд░ : рдЖрджिрд╡ाрд╕ी рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп
21. рд╕ंрдЬीрд╡ рдХुрдоाрд░ рдмाрд▓िрдпाрди : рдЬрд▓ рд╕ंрд╕ाрдзрди, рдирджी рд╡िрдХाрд╕ рдФрд░ рдЧंрдЧा рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдг
22. рд╡िрд╖्рдгु рджेрд╡ рд╕ाрдИ : рдЗрд╕्рдкाрдд
23. рд╕ुрджрд░्рд╢рди рднрдЧрдд : рдХृрд╖ि рдПрд╡ं рдХिрд╕ाрди рдХрд▓्рдпाрдг
24. рд╡ाрдИрдПрд╕ рдЪौрдзрд░ी : рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдПрд╡ं рддрдХрдиीрдХ, рдкृрде्рд╡ी рд╡िрдЬ्рдЮाрди
25. рдЬрдпंрдд рд╕िрди्рд╣ा : рдиाрдЧрд░िрдХ рдЙрдб्рдбрдпрди
26. рдХрд░्рдирд▓ рд░ाрдЬ्рдпрд╡рд░्рдзрди рд╕िंрд╣ рд░ाрдаौрдб़ : рд╕ूрдЪрдиा рдПрд╡ं рдк्рд░рд╕ाрд░рдг
27. рдмाрдмुрд▓ рд╕ुрдк्рд░िрдпो : рд╢рд╣рд░ी рд╡िрдХाрд╕, рдЖрд╡ाрд╕ीрдп рдПрд╡ं рд╢рд╣рд░ी рдЧрд░ीрдмी рдЙрди्рдоूрд▓рди
28. рд╕ाрдз्рд╡ी рдиिрд░ंрдЬрди рдЬ्рдпोрддि : рдЦाрдж्рдп рдк्рд░рд╕ंрд╕्рдХрд░рдг рдЙрдж्рдпोрдЧ
29. рд╡िрдЬрдп рд╕ांрдкрд▓ा : рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рди्рдпाрдп рдПрд╡ं рд╕рд╢рдХ्рддिрдХрд░рдг
30. рдЕрд░्рдЬुрди рд░ाрдо рдоेрдШрд╡ाрд▓ : рд╡िрдд्рдд, рдХॉрд░рдкोрд░ेрдЯ рдоाрдорд▓े
31. рдорд╣ेंрдж्рд░ рдиाрде рдкांрдбेрдп : рдоाрдирд╡ рд╕ंрд╕ाрдзрди рд╡िрдХाрд╕
32. рдЕрдЬрдп рдЯрдо्рдЯा : рдХрдкрдб़ा
33. рдХृрд╖्рдгा рд░ाрдЬ : рдорд╣िрд▓ा рдПрд╡ं рдмाрд▓ рд╡िрдХाрд╕
34. рдордирд╕ुрдЦ рдПрд▓ рдоांрдбрд╡िрдпा : рд╕рдб़рдХ рдкрд░िрд╡рд╣рди рдПрд╡ं рд░ाрдЬрдоाрд░्рдЧ, рдЬрд╣ाрдЬрд░ाрдиी, рд░рд╕ाрдпрди рдПрд╡ं рдЙрд░्рд╡рд░рдХ
35. рдЕрдиुрдк्рд░िрдпा рдкрдЯेрд▓ : рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдПрд╡ं рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХрд▓्рдпाрдг
36. рд╕ीрдЖрд░ рдЪौрдзрд░ी : рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдоाрдорд▓े, рдЦाрдж्рдп рдПрд╡ं рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рд╡िрддрд░рдг
37. рдкीрдкी рдЪौрдзрд░ी : рдХाрдиूрди рдПрд╡ं рди्рдпाрдп, рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ्рд╕ рдФрд░ рд╕ूрдЪрдиा рдк्рд░ौрдж्рдпोрдЧिрдХी
38. рд╕ुрднाрд╖ рдЖрд░ рднाрдорд░े : рд░рдХ्рд╖ा

Monday, 4 July 2016

рдмाрд░िрд╢ рдоाрдкрдиे рдХा рдпंрдд्рд░ рдХ्рдпा рд╣ै?

рдк्рд▓рд╡िрдУрдоीрдЯрд░ рд╡рд░्рд╖ा рдиाрдкрдиे рдХा рдпंрдд्рд░ рд╣ैं. рдпрд╣ рд╡рд░्рд╖ा рдХी рдоाрдд्рд░ा рдХो рдоाрдкрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпोрдЧ рдоें рд▓ाрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдПрдХ рд╕ाрдзрди рд╣ैं. рдЗрд╕े рдЗंрдЧ्рд▓िрд╢ рдоें Pluviometer рдХрд╣рддे рд╣ैं.

рдЖрдЗрдпे рдЬाрдирддे рд╣ैं рдЗрдирдХी рд╕ंрд░рдЪрдиा рдХो.




Wednesday, 29 June 2016

рдХृрд╖ि рдХ्рд░ांрддि рдФрд░ рдЙрдирдХे рдЯ्рд░िрдХ्рд╕

рдХृрд╖ि рдХ्рд░ांрддिрдпां

рд╣рд░िрдд рдХ्рд░ांрддि---------------рдЦाрдж्рдпाрди्рди рдЙрдд्рдкाрджрди
рд╢्рд╡ेрдд рдХ्рд░ांрддि---------------рджुрдЧ्рдз рдЙрдд्рдкाрджрди
рдиीрд▓ी рдХ्рд░ांрддि---------------рдордд्рд╕्рдп рдЙрдд्рдкाрджрди
рднूрд░ी рдХ्рд░ांрддि---------------рдЙрд░्рд╡рд░рдХ рдЙрдд्рдкाрджрди
рд░рдЬрдд рдХ्рд░ांрддि---------------рдЕंрдбा рдЙрдд्рдкाрджрди
рдкीрд▓ी рдХ्рд░ांрддि---------------рддिрд▓рд╣рди рдЙрдд्рдкाрджрди
рдХृрд╖्рдг рдХ्рд░ांрддि---------------рдмाрдпोрдбीрдЬрд▓ рдЙрдд्рдкाрджрди
рд▓ाрд▓ рдХ्рд░ांрддि---------------рдЯрдоाрдЯрд░/рдоांрд╕ рдЙрдд्рдкाрджрди
рдЧुрд▓ाрдмी рдХ्рд░ांрддि---------------рдЭींрдЧा рдордЫрд▓ी рдЙрдд्рдкाрджрди
рдмाрджाрдоी рдХ्рд░ांрддि---------------рдоाрд╕ाрд▓ा рдЙрдд्рдкाрджрди
рд╕ुрдирд╣рд░ी рдХ्рд░ांрддि---------------рдлрд▓ рдЙрдд्рдкाрджрди
рдЕрдоृрдд рдХ्рд░ांрддि---------------рдирджी рдЬोрдб़ो рдкрд░िрдпोрдЬрдиाрдП
рдХृрд╖ि --------------------рд╡िрдзिрдпों рдХे рдиाрдо।


рдХृрд╖ि рдХ्рд░ांрддि рдФрд░ рдЙрдирдХे рдЯ्рд░िрдХ्рд╕ 


рд╕ेрд░ीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рд░ेрд╢рдордХीрдЯ рдкाрд▓рди== рд╕िрд░ рдоे рд░ेрд╢рдо рдХे рдХीрдЯ рдШूрдо рд░рд╣े рд╣ै
рдПрдкिрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдордзुрдордХ्рдЦी рдкाрд▓рди== рдПрдк्рдкрд▓ рдоे рдоुрдЭे рдордзुрдордХ्рдЦी рдоिрд▓ी
рдкिрд╕ीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдордд्рд╕्рдпрдкाрд▓рди ==рдкीрд╕ рдкीрд╕ рдХे рдордЫрд▓ी рдЦाрдР
рдл्рд▓ोрд░ीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдлूрд▓ों рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди == рдл्рд▓ो рдоे рдмрд╣ рдЧрдпे рдлूрд▓
рд╡िрдЯीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдЕंрдЧूрд░ рдХी рдЦेрддी== рдоीрдаी рдоीрдаी рдЕंрдЧूрд░
рд╡рд░्рдоीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдХेंрдЪुрдЖ рдкाрд▓рди== рд╡рд░ рдоे рдХैंрдЪी рд╕े рд▓рдб़ाрдИ рд╣ो рд░рд╣ी
рдеीрдкोрдоोрдХрд▓्рдЪрд░---------------рдлрд▓ों рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди == рдкोрдоा рдмाрдмा рдоुрдЭे рдлрд│ рджे рджे
рдУрд▓ेрд░ीрдХрд▓्рдЪрд░---------------рд╕рдм्рдЬिрдпों рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди == рдЖрдпрд▓ рджेрдХрд░ рд╕рдм्рдЬी рд▓े рд▓ो
рд╣ॉрд░्рдЯीрдХрд▓्рдЪрд░---------------
рдмाрдЧрд╡ाрдиी == рд╣ाрддि рдмाрдЧ рдоे рдШूрдо рд░рд╣े рд╣ै рдПрд░ोрдкोрд░्рдЯिрдХ---------------рд╣рд╡ा рдоें
рдкौрдзे рдХो рдЙрдЧाрдиा == рдПрдпрд░ोрдк्рд▓ेрди рд╣рд╡ा рдоें рдкौрдзे рдЙрдЧा рд░рд╣ा
рд╣ैрд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдкोрдиिрдХ्рд╕---------------рдкाрдиी рдоेंрдкौрдзों рдХो рдЙрдЧाрдиा ==
рд╣рдбिрдпो рдХो рдкाрдиी рдоें рдбाрд▓рдХрд░ рдкौрдзों рдХो рдЙрдЧाрдУ

Daily Current Affairs 28 June 2016

Daily Current Affairs » 28 рдЬूрди 2016

1) рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рдкрдиाрдоा рдирд╣рд░ (Panama Canal) рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдХौрди рд╕ा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдШрдЯрдиाрдХ्рд░рдо 26 рдЬूрди 2016 рдХो рдЖрдпोрдЬिрдд рд╣ुрдЖ ? – рдЗрд╕ рджिрди рдЗрд╕ рдирд╣рд░ рдХे рддीрд╕рд░े рддрдеा рд╕рдмрд╕े рдЪौреЬे рдоाрд░्рдЧ рдХो рдЦोрд▓ рджिрдпा рдЧрдпा
рд╡िрд╕्рддाрд░: 26 рдЬूрди 2016 рдХो рдЖрдпोрдЬिрдд рдПрдХ рднрд╡्рдп рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдоें рдордз्рдп рдЕрдоेрд░िрдХी рджेрд╢ рдкрдиाрдоा (Panama) рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдЬुрдЖрди рдХाрд░्рд▓ोрд╕ рд╡рд░ेрд▓ा (Juan Carlos Varela) рдиे рдЕрдкрдиे рджेрд╢ рдХी рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдоुрдЦ рдкрд╣рдЪाрди рдкрдиाрдоा рдирд╣рд░ рдХे рддीрд╕рд░े рдиिрдХाрд╕ рдоाрд░्рдЧ (third lock) рдХो рдЖрдзिрдХाрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдЦोрд▓ рджिрдпा। рдЗрд╕ рддीрд╕рд░े рддрдеा рдЕрдм рддрдХ рдХे рд╕рдмрд╕े рдЪौреЬे рдЬрд▓рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЦुрд▓рдиे рд╕े рдмрд╣ुрдд рдмреЬे рдЬрд╣ाрдЬ рднी рдЕрдм рдкрдиाрдоा рдирд╣рд░ рдХे рд░ाрд╕्рддे рдЕрдЯрд▓ांрдЯिрдХ рд╡ рдк्рд░рд╢ांрдд рдорд╣ाрд╕ाрдЧрд░ों рд╕े рдЬुреЬ рдЬाрдпेंрдЧे। рдЗрд╕рдХी рд╡ाрд░्рд╖िрдХ рдХ्рд╖рдорддा 14,000 рднाрд░ी-рднрд░рдХрдо рдЬрд╣ाрдЬों рдХो рдкाрд░ рдХрд░ाрдиे рдХी рд╣ोрдЧी।

– рд▓рдЧрднрдЧ 77-рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд▓рдо्рдмी рдкрдиाрдоा рдирд╣рд░ рдХो 15 рдЕрдЧрд╕्рдд 1914 рдХो рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдЦोрд▓ा рдЧрдпा рдеा рддрдеा рдЗрд╕рдиे рдЕрдЯрд▓ांрдЯिрдХ рдорд╣ाрд╕ाрдЧрд░ (Atlantic Ocean) рдХो рдк्рд░рд╢ांрдд рдорд╣ाрд╕ाрдЧрд░ (Pacific Ocean) рд╕े рдЬोреЬрдХрд░ рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рд╡्рдпाрдкाрд░ рдХो рдмреЭाрдиे рдоें рдмрд╣ुрдд рдмреЬी рднूрдоिрдХा рдиिрднाрдИ рдеी। рдЕрдм рдирд╣рд░ рдХे рддीрд╕рд░े рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЦुрд▓ рдЬाрдиे рд╕े рдЗрд╕рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд▓рдЧрднрдЧ рджोрдЧुрдиी рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।

– рддीрд╕рд░े рдоाрд░्рдЧ рдХो рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдоें 5.8 рдЕрд░рдм рдбॉрд▓рд░ ($5.8 billion) рдХा рдЦрд░्рдЪ рдЖрдпा рдЬрдмрдХि 40 рд╣рдЬाрд░ рд╕े рдЕрдзिрдХ рд╢्рд░рдоिрдХों рдиे 10 рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рдХाрдо рдХрд░ рдЗрд╕ рднाрд░ी-рднрд░рдХрдо рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рдХो рдЕंрдЬाрдо рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪाрдпा। 26 рдЬूрди 2016 рдХो рддीрд╕рд░े рдоाрд░्рдЧ рдХे рдЦुрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рдЗрд╕рдХे рд░ाрд╕्рддे рдЕрдЯрд▓ांрдЯिрдХ рд╕े рдк्рд░рд╢ांрдд рдорд╣ाрд╕ाрдЧрд░ рдоें рдк्рд░рд╡िрд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा рдкрд╣рд▓ा рдЬрд╣ाрдЬ рдЪीрди рдХा 984 рдлुрдЯ рд▓рдо्рдмा рдЬрд╣ाрдЬ “рдХॉрд╕्рдХो” (COSCO) рдеा।


2) рднाрд░рдд 27 рдЬूрди 2016 рдХो рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкाрд╕्рдд्рд░ों рддрдеा рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдк्рд░ौрдж्рдпौрдЧिрдХिрдУं рдХे рдЕрдк्рд░рд╕ाрд░ рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдХिрд╕ рдЕрдиौрдкрдЪाрд░िрдХ рд╕рдоूрд╣ рдХा рд╡िрдзिрд╡рдд рд╕рджрд╕्рдп рдмрди рдЧрдпा? – рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдЯैрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рд░ेрдЬीрдо (MTCR)
рд╡िрд╕्рддाрд░: рднाрд░рдд рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдЯैрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рд░ेрдЬीрдо (Missile Technology Control Regime – MTCR) рдХा 35рд╡ाँ рддрдеा рдирд╡ीрдирддрдо рд╕рджрд╕्рдп 27 рдЬूрди 2016 рдХो рдЙрд╕ рд╕рдордп рдмрди рдЧрдпा рдЬрдм рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी рдоें рднाрд░рдд рдХे рд╡िрджेрд╢ рд╕рдЪिрд╡ рдПрд╕. рдЬрдпрд╢ंрдХрд░ (S. Jaishankar) рдиे рдл्рд░ांрд╕, рдиीрджрд░рд▓ैрдг्рдб्рд╕ рдФрд░ рд▓рдХ्реЫрдордмрд░्рдЧ рдХे рд░ाрдЬрджूрддों рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдоें MTCR рдХी рд╕рджрд╕्рдпрддा рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рджрд╕्рддाрд╡ेрдЬों рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рдХрд░ рджिрдП।

– рднाрд░рдд MTRC рдХा рд╕рджрд╕्рдп рдмрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ 2008 рдоें рд╣ुрдП рднाрд░рдд-рдЕрдоेрд░िрдХी рдкрд░рдоाрдгु рд╕рдордЭौрддे рдХे рдмाрдж рд╕े рд╣ी рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा। рдЗрд╕ рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рднाрд░рдд рдиे рдЕрдкрдиा рдФрдкрдЪाрд░िрдХ рдЖрд╡ेрджрди рдкिрдЫрд▓े рд╕ाрд▓ (рд╡рд░्рд╖ 2015) рдоें рдХिрдпा рдеा।

– MTCR рддрдоाрдо рджेрд╢ों рдХा рдПрдХ рдЕрдиौрдкрдЪाрд░िрдХ (informal) рддрдеा рдЧैрд░-рд╕ंрдзीрдмрдж्рдз (non-treaty) рд╕рдоूрд╣ рд╣ै рдЬो рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкाрд╕्рдд्рд░ों, рдоाрдирд╡-рд░рд╣िрдд рд╡ाрд╣рдиों рд╡ рд╡िрдоाрдиों рддрдеा рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рддрдХрдиीрдХों рдХे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╕рдоाрди рд╡िрдЪाрд░рдзाрд░ाрдУं рдХो рдмреЭाрд╡ा рджेрддा рд╣ै।

– MTCR рдХा рдоुрдЦ्рдп рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХрдо рд╕े рдХрдо 300 рдХिрд▓ोрдоीрддрд░ рдХी рдоाрд░рдХ рдХ्рд╖рдорддा рд╡ाрд▓े 500 рдХिрд▓ोрдЧ्рд░ाрдо рд╕े рдЕрдзिрдХ рднाрд░ рдХे рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкाрд╕्рдд्рд░ों, рд░ॉрдХेрдЯ рдк्рд░рдгाрд▓िрдпों, рдоाрдирд╡рд░рд╣िрдд рд╡ाрдпु рдк्рд░рдгाрд▓िрдпों рддрдеा рдРрд╕े рд╣ी рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдЕрд╕्рдд्рд░-рд╢рд╕्рдд्рд░ों рдХे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХो рд╕ीрдоिрдд рд░рдЦрдиा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рд╡्рдпाрдкрдХ рд╡िрдиाрд╢ рд╡ाрд▓े рд╣рдеिрдпाрд░ों (weapons of mass destruction – WMD) рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рдХो рднी рдпрд╣ рд╕рдоूрд╣ рд╕ीрдоिрдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рддा рд╣ै।

– рднाрд░рдд рдХे рдЗрд╕ рд╕рдоूрд╣ рдХे рд╕рджрд╕्рдп рдмрдирдиे рдХे рдЪрд▓рддे рднाрд░рдд рддрдеा рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рдЬрд╣ाँ рд╣рдеिрдпाрд░ рд╡्рдпाрдкाрд░ рддрдеा рдк्рд░ौрдж्рдпौрдЧिрдХी рд╣рд╕्рддांрддрд░рдг рдмреЭрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै рд╡рд╣ीं рдЗрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднाрд░рдд рдФрд░ рд░ूрд╕ рдХे рдмीрдЪ рдЪрд▓ рд░рд╣े рд╢рд╕्рдд्рд░ рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХो рднी рдирдИ рджिрд╢ा рдоिрд▓рдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै।


3) 27 рдЬूрди 2016 рдХी рдоीрдбिрдпा рд░िрдкोрд░्рдЯ्рд╕ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рднाрд░рддीрдп рд░िреЫрд░्рд╡ рдмैंрдХ (RBI) рдХे рдЧрд╡рд░्рдирд░ (Governor) рдкрдж рдХे рд▓िрдП рдХेрди्рдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдХिрди рдЪाрд░ рд╣рд╕्рддिрдпों рдХा рдиाрдо рдЕंрддिрдо рд╕ूрдЪी рдХे рд▓िрдП рдЪрдпрдиिрдд рдХिрдпा рд╣ै? – рдЙрд░्рдЬिрдд рдкрдЯेрд▓, рд░ाрдХेрд╢ рдоोрд╣рди, рд╕ुрдмीрд░ рдЧोрдХрд░्рдг рдФрд░ рдЕрд░ुंрдзрддि рднрдЯ्рдЯाрдЪाрд░्рдп
рд╡िрд╕्рддाрд░: рднाрд░рддीрдп рд░िреЫрд░्рд╡ рдмैंрдХ рдХे рдЙрдк-рдЧрд╡рд░्рдирд░ рдЙрд░्рдЬिрдд рдкрдЯेрд▓ (Urjit Patel), рджो рдкूрд░्рд╡ рдЙрдк-рдЧрд╡рд░्рдирд░ рд░ाрдХेрд╢ рдоोрд╣рди (Rakesh Mohan) рдФрд░ рд╕ुрдмीрд░ рдЧोрдХрд░्рдг (Subir Gokarn) рддрдеा рджेрд╢ рдХे рд╕рдмрд╕े рдмреЬे рд╡ाрдгिрдЬ्рдпिрдХ рдмैंрдХ рднाрд░рддीрдп рд╕्рдЯेрдЯ рдмैंрдХ (SBI) рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ा (Chairperson) рдЕрд░ुंрдзрддि рднрдЯ्рдЯाрдЪाрд░्рдп (Arundhati Bhattacharya) – рдпे рд╡ो рдЪाрд░ рд╣рд╕्рддिрдпां рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рдХेрди्рдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे RBI рдХे рдЧрд╡рд░्рдирд░ рдХे рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рдкрдж рдХे рд▓िрдП рдЕंрддिрдо рдЪाрд░ рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों рдХे рд░ूрдк рдоें рдиिрд╢्рдЪिрдд рдХिрдпा рд╣ै। рдЕрдм рдЗрди्рд╣ीं рдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдПрдХ рдХो рдЗрд╕ рдкрдж рдХे рд▓िрдП рдЪрдпрдиिрдд рдХिрдпा рдЬाрдпेрдЧा। рдЗрд╕ рдЪрдпрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рдоौрдЬूрджा рдЧрд╡рд░्рдирд░ рд░рдШुрд░ाрдо рд░ाрдЬрди рдХी рднी рднूрдоिрдХा рд╣ोрдЧी।

– рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рд╣ै рдХि рд░рдШुрд░ाрдо рд░ाрдЬрди (Raghuram Rajn) рдиे рдЬूрди 2016 рдХे рджौрд░ाрди рдпрдХाрдпрдХ рдпрд╣ рдШोрд╖рдгा рдХрд░ рджी рдеी рдХि рд╡े рд╕िрддрдо्рдмрд░ 2016 рдоें рдЕрдкрдиा 3-рд╡рд░्рд╖ीрдп рдХाрд░्рдпрдХाрд▓ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рдЗрд╕े рдФрд░ рдЖрдЧे рдмреЭाрдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЙрдирдХी рдЗрд╕ рдШोрд╖рдгा рд╕े рдкूрд░े рджेрд╢ рдХे рд╡िрдд्рддीрдп рдмाрдЬाрд░ рдоें рдХुрдЫ рд╕рдордп рдХे рд▓िрдП рдЖрдкाрдзाрдкी рдХा рдоाрд╣ौрд▓ рдХाрдпрдо рд╣ो рдЧрдпा рдеा рдХ्рдпोंрдХि рдЙрди्рд╣ें рднाрд░рддीрдп рдмाрдЬाрд░ рдХो рд╕्рдеिрд░рддा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХाрдлी рд╣рдж рддрдХ рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।


4) рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ (Andhra Pradesh) рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЕрдкрдиी рдк्рд░рд╕्рддाрд╡िрдд рдирдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी “рдЕрдорд░ाрд╡рддी” (Amaravati) рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рджिрд╢ा рдоें рдЖрдЧे рдмреЭрддे рд╣ुрдП рдХ्рдпा рдк्рд░рдоुрдЦ рдХрджрдо 27 рдЬूрди 2016 рдХो рдЙрдаाрдпा? – рдЙрд╕рдиे 14 рд╕рд░рдХाрд░ी рд╡िрднाрдЧों рдХा рдХाрдордХाрдЬ рдЗрд╕ рджिрди рд╕े рд╡िрдЬрдпрд╡ाрдбा рдХे рдЖрд╕-рдкाрд╕ рд╕्рдеाрдкिрдд рдирдП рдХाрд░्рдпाрд▓рдпों рдоें рд╢ुрд░ु рдХрд░ рджिрдпा
рд╡िрд╕्рддाрд░: рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдиे рдЕрдкрдиी рдирдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी “рдЕрдорд░ाрд╡рддी” рдоें рд░ाрдЬ्рдп рдХा рд╕рд░рдХाрд░ी рдХाрдордХाрдЬ рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдПрдХ рдмреЬा рдХрджрдо рдЙрдаाрддे рд╣ुрдП 27 рдЬूрди 2016 рд╕े 14 рд╕рд░рдХाрд░ी рд╡िрднाрдЧों рдХा рдХाрдо-рдХाрдЬ рдЕрд╕्рдеाрдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рд╕े рд╡िрдЬрдпрд╡ाрдбा рдХे рдЖрд╕-рдкाрд╕ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдХрд░ा рджिрдпा। рдЕрдм рдЗрди 14 рд╡िрднाрдЧों рдиे рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рдХे рдмрдЬाрдп рдЙрд╕ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХाрдо рдХрд░рдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै рдЬрд╣ाँ рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдирдИ рд░ाрдЬрдзाрдиी рд╕्рдеाрдкिрдд рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै।

– рдЗрди рд╡िрднाрдЧों рдХे рдиिрджेрд╢рдХों рддрдеा рдЖрдпुрдХ्рддों рд╕рдоेрдд рд▓рдЧрднрдЧ 1,000 рдХрд░्рдордЪाрд░ी рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рд╕े рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдпрд╣ाँ рдЖ рдЪुрдХे рд╣ैं। рдпे рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдоुрдЦ्рдпрдд: рд╡िрдЬрдпрд╡ाрдбा рддрдеा рдЧुрдг्рдЯूрд░ рдХे рдкाрд╕ рд╣ैं рдЬрдмрдХि рдХुрдЫ рдХाрд░्рдпाрд▓рдп рдоंрдЧрд▓рдЧिрд░ी рдХे рдкाрд╕ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рдЧрдП рд╣ैं।

– рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рд╣ै рдХि рд╡िрднाрдЧों рдХा рдХाрдо рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж рд╕े рдпрд╣ाँ рд╕्рдеाрдиांрддрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдкрд╣рд▓े 15 рдЬूрди 2016 рдХी рд╕рдордпрд╕ीрдоा рддрдп рдХी рдеी рддрдеा рдмाрдж рдоें рдЗрд╕े рдмреЭाрдХрд░ 27 рдЬूрди 2016 рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рдеा।
– рдпрд╣ाँ рдпрд╣ рднी рдЙрд▓्рд▓ेрдЦрдиीрдп рд╣ै рдХि рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдЕрд╕्рдеाрдпी рд╕рдЪिрд╡ाрд▓рдп рдЧुрдг्рдЯूрд░ рдЬिрд▓े рдХे рд╡ेрд▓рдЧाрдкुрдбी (Velagapudi) рдиाрдордХ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рдПрди. рдЪрди्рдж्рд░рдмाрдмू рдиाрдпрдбू рдиे рдЕрдкрдиी рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдкूрд░ा рдХाрдордХाрдЬ рдпрд╣ाँ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХी рд╣िрджाрдпрдд рджी рдеी।



5) 27 рдЬूрди 2016 рдХो рджिрд╡ंрдЧрдд рд╣ुрдП рдЬрд░्реЫेреЫ рджेрд╕ाрдИ (Xerxes Desai) рдХिрд╕ рд╕ुрдк्рд░рд╕िрдж्рдз рднाрд░рддीрдп рдм्рд░ाрдг्рдб рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рд╕े рдЬुреЬे рд╣ैं? – рдЯाрдЗрдЯрди рдШреЬिрдпाँ (Titan Watches)
рд╡िрд╕्рддाрд░: рдЯाрдЯा рд╕рдоूрд╣ (Tata Group) рдХी рдХрдо्рдкрдиी рдЯाрдЗрдЯрди рдХрдо्рдкрдиी рд▓िрдоिрдЯेрдб (Titan Co. Ltd.) рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा 80 рдХे рджрд╢рдХ рдоें рдХрд░ рднाрд░рдд рдХी рдкрд╣рд▓ी рд╕्рд╡рджेрд╢ी рдХ्рд╡ाрд░्рдЯ्реЫ (quartz) рдШреЬिрдпों рдХो рдмाрдЬाрд░ рдоें рдЙрддाрд░рдиे рдоें рдЬрд░्реЫेреЫ рджेрд╕ाрдИ рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рднूрдоिрдХा рдеी। рд╡े рдЯाрдЗрдЯрди рдХे рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рдмрди्рдз рдиिрджेрд╢рдХ (MD) рдеे рддрдеा рдЯाрдЗрдЯрди рдШреЬिрдпों рдХा рджेрд╢ рдХो рдПрдХ рдЕрдд्рдпंрдд рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рдм्рд░ाрдг्рдб рдмрдиाрдиे рдоें рдЙрдирдХी рдЕрд╣рдо рднूрдоिрдХा рдеी।
– рд╡े рдЯाрдЗрдЯрди рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЯाрдЯा рд╕рдоूрд╣ рдХी рддрдоाрдо рдХрдо्рдкрдиिрдпों рдХे рдк्рд░рдмрди्рдзрди рдоें рдЕрдкрдиी рдк्рд░рдоुрдЦ рднूрдоिрдХा рдиिрднा рдЪुрдХे рдеे рдЬैрд╕े рдЯाрдЯा рдХैрдоिрдХрд▓्рд╕, рдЯाрдЯा рдЗंрдбрд╕्рдЯ्рд░ीреЫ, рдЗрдг्рдбिрдпрди рд╣ॉрдЯेрд▓्рд╕ рдФрд░ рдЯाрдЯा рдк्рд░ेрд╕।

Sunday, 26 June 2016

Top 25 History GK Question and answer for SSC

рдк्рд░.1:-рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдиे рдХिрд╕ рд╕िрдЦ рдЧुрд░ु рдХो рдлाँрд╕ी рджी?
рдЙрдд्рддрд░:-рдЧुрд░ु рддेрдЧрдмрд╣ाрджुрд░ рдХो

рдк्рд░.2:-рдХिрд╕ рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдоें рдорд╣рд░ौрд▓ी рдЕрднिрд▓ेрдЦ рд╕े рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдЪрди्рдж्рд░рдЧुрдк्рдд рдж्рд╡िрддीрдп

рдк्рд░.3:-рд╡िрджेрд╢ी рдпाрдд्рд░ी рдЗрдм्рдирдмрддूрддा рдХिрд╕рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें рднाрд░рдд рдЖрдпा рдеा?
рдЙрдд्рддрд░:-рдоुрд╣рдо्рдордж-рдмिрди-рддुрдЧрд▓рдХ рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें

рдк्рд░.4:-рдЦाрд░рд╡ेрд▓ рдХрд╣ाँ рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдеे?
рдЙрдд्рддрд░:-рдХрд▓िंрдЧ рдХे

рдк्рд░.5:-рджिрд▓्рд▓ी рдХा рдХौрдирд╕ा рд╢ाрд╕рдХ рд╕्рд╡рдпंрдХो рдЦрд▓ीрдлा рдоाрдирддा рдеा?
рдЙрдд्рддрд░:-рдХुрддुрдмुрдж्рджीрди рдоुрдмाрд░рдХ рд╢ाрд╣ рдЦिрд▓рдЬी

рдк्рд░.6:-рднाрд░рдд рдХे рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рдоौрд▓िрдХ рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдХрдм рдЬोрдб़े рдЧрдП?
рдЙрдд्рддрд░:-1976 рдИ. рдоें

рдк्рд░.7:-рд╕ंрдШीрдп рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж рдХिрд╕рдХे рдк्рд░рддि рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рд▓ोрдХ рд╕рднा рдХे рдк्рд░рддि

рдк्рд░.8:-рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рд╢ाрд╕рди рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी рдЧрдИ рдеी?
рдЙрдд्рддрд░:-рдХेрд░рд▓ рдоे

рдк्рд░.9:-рд▓ोрдХрд╕рднा рдХा рдк्рд░рдердо рд╕्рдкीрдХрд░ рдХौрди рдеे?
рдЙрдд्рддрд░:-рдЬी. рд╡ी. рдоाрд╡рд▓ंрдХрд░

рдк्рд░.10:-рдХिрд╕ рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХो 'рд▓рдШुрд╕ंрд╡िрдзाрди' рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-42рд╡ें рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕ंрд╢ोрдзрди рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХो

рдк्рд░.11:-рд╢рд░ीрд░ рдХा рдХौрди рд╕ा рдЕंрдЧ рд░рдХ्рдд рдмैंрдХ рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдк्рд▓ीрд╣ा

рдк्рд░.12:-рдХिрд╕ рдЧ्рд░рд╣ рдХा рдЕрдХ्рд╖ рдкृрде्рд╡ी рдХे рдЕрдХ्рд╖ рдХे рд╕рдоाрди рдЭुрдХ рд╣ुрдЖ рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдоंрдЧрд▓ рдЧ्рд░рд╣ рдХा

рдк्рд░.13:-рдд्рд╡рдЪा рдХा рдоुрдЦ्рдп рдШрдЯрдХ рдХ्рдпा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдХोрд▓ेрдЬрди

рдк्рд░.14:-рдХाрд░ рдб्рд░ाрдЗрд╡рд░ों рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП 'рдПрдпрд░ рдмैрдЧ' рдоें рдХ्рдпा рднрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рд╕ोрдбिрдпрдо рдПрдЬाрдЗрдб

рдк्рд░.15:-рдХृрдд्рд░िрдо рд╡рд░्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдХौрдирд╕ा рдкрджाрд░्рде рд▓िрдпा рдЬाрддा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рд╕िрд▓्рд╡рд░ рдЖрдпोрдбाрдЗрдЯ

рдк्рд░.16:-рдж्рд░рд╡ рдЪाрд▓िрдд рдм्рд░ेрдХ рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрд╕ рдиिрдпрдо рдХा рд╕ीрдзा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдкाрд╕्рдХрд▓ рдХे рдиिрдпрдо рдХा

рдк्рд░.17:-рдПрдХ рд╕рдорддрд▓ рджрд░्рдкрдг рдХी рд╡рдХ्рд░рддा рдд्рд░िрдЬ्рдпा рдХिрддрдиी рд╣ोрддी рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдЕрдирди्рдд

рдк्рд░.18:-рджुрдиिрдпा рдоें рдкрд╣рд▓ा рдЯेрд╕्рдЯ рдЯ्рдпूрдм рдмेрдмी рдХा рдЬрди्рдо рдХрдм рд╣ुрдЖ рдеा?
рдЙрдд्рддрд░:-1978 рдоें рдм्рд░िрдЯेрди рдоें рдЬिрд╕рдХा рдиाрдо рд▓ुрдЗрд╕ рдм्рд░ाрдЙрди рд╣ै।

рдк्рд░.19:-'рдХрд▓्рдк рдпोрдЬрдиा' рдХिрд╕ рд╡िрд╖рдп рд╕े рд╕рдо्рдмрди्рдзिрдд рдпोрдЬрдиा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдпोрдЬрдиा

рдк्рд░.20:-рдерд▓ рд╕ेрдиा рджिрд╡рд╕ рдХрдм рдордиाрдпा рдЬाрддाрд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-15 рдЬрдирд╡рд░ी

рдк्рд░.21:-рдШूрдорд░ рддрдеा рддेрд░рд╣ рддाрд▓ी рдиृрдд्рдпों рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рд╕े рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди

рдк्рд░.22:-рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдорд░рдгोрдкрд░ांрдд рднाрд░рдд рд░рдд्рди рдЕрд▓ंрдХрд░рдг рдХिрд╕े рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा?
рдЙрдд्рддрд░:-рд▓ाрд▓ рдмрд╣ाрджुрд░ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ी рдХो(1966)

рдк्рд░.23:-рднाрд░рдд рдХा рдХौрдирд╕ा рдирдЧрд░ 'рдЕрд░рдм рд╕ाрдЧрд░ рдХी рд░ाрдиी' рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдХोрдЪ्рдЪि

рдк्рд░.24:-рдЕрднрдп рдШाрдЯ рдХिрд╕ рд░ाрдЬрдиेрддा рдХी рд╕рдоाрдзि рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░:-рдоोрд░ाрд░рдЬी рджेрд╕ाрдИ рдХी

рдк्рд░.25:-рдиेрдкोрд▓िрдпрди рдмोрдиाрдкाрд░्рдЯ рдХिрд╕ рдЕрди्рдп рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рдеा?
рдЙрдд्рддрд░:-рд▓िрдЯिрд▓ рдХॉрд░्рдкोрд░рд▓ рдиाрдо рд╕े ЁЯРК

GK whatsaap post summary for all examination in hindi text

рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдз्рд╡рдЬ - рддिрд░ंрдЧा
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЧाрди - рдЬрди-рдЧрди-рдорди
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЧीрдд - рд╡рди्рджे рдоाрддрд░рдо्
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЪिрди्рд╣ - рдЕрд╢ोрдХ рд╕्рддрдо्рдн.
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкंрдЪांрдЧ - рд╢рдХ рд╕ंрд╡рдд
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡ाрдХ्рдп - рд╕рдд्рдпрдоेрд╡ рдЬрдпрддे
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдпрддा - рднाрд░рддीрдпрддा
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рднाрд╖ा - рд╣िंрджी
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд▓िрдкि - рджेрд╡ рдиाрдЧрд░ी
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдз्рд╡рдЬ рдЧीрдд - рд╣िंрдж рджेрд╢
рдХा рдк्рдпाрд░ा рдЭंрдбा
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдиाрд░ा - рд╢्рд░рдоेрд╡ рдЬрдпрддे
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрджेрд╢рдиीрддि -рдЧुрдЯ рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ - рднाрд░рдд рд░рдд्рди
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ूрдЪрдиा рдкрдд्рд░ - рд╢्рд╡ेрдд рдкрдд्рд░
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡ृрдХ्рд╖ - рдмрд░рдЧрдж
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдоुрдж्рд░ा - рд░ूрдкрдпा
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдирджी - рдЧंрдЧा
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрдХ्рд╖ी - рдоोрд░
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрд╢ु - рдмाрдШ
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлूрд▓ - рдХрдорд▓
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдлрд▓ - рдЖрдо
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдпोрдЬрдиा - рдкрдЮ्рдЪ рд╡рд░्рд╖ीрдп рдпोрдЬрдиा
рднाрд░рдд рдХा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЦेрд▓ - рд╣ॉрдХी
рднाрд░рдд рдХी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдоिрдаाрдИ - рдЬрд▓ेрдмी
рднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдкрд░्рд╡ 26 рдЬрдирд╡рд░ी (рдЧрдгрддंрдд्рд░ рджिрд╡рд╕) рдФрд░ 15 рдЕрдЧрд╕्рдд (рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рджिрд╡рд╕)
[рднाрд░рдд рдХा рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдЗрддिрд╣ाрд╕]
563 : рдЧौрддрдо рдмुрдж्рдз рдХा рдЬрди्‍рдо
540 : рдорд╣ाрд╡ीрд░ рдХा рдЬрди्‍рдо
327-326 : рднाрд░рдд рдкрд░ рдПрд▓ेрдХ्‍рдЬेंрдбрд░ рдХा рд╣рдорд▓ा। рдЗрд╕рдиे рднाрд░рдд рдФрд░ рдпूрд░ोрдк рдХे рдмीрдЪ рдПрдХ рднू-рдоाрд░्рдЧ рдЦोрд▓ рджिрдпा
313 : рдЬैрди рдкрд░ंрдкрд░ा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЪंрдж्рд░рдЧुрдк्‍рдд рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
305 : рдЪंрдж्рд░рдЧुрдк्‍рдд рдоौрд░्рдп рдХे рд╣ाрдеों рд╕ेрд▓्‍рдпुрдХрд╕ рдХी рдкрд░ाрдЬрдп
273-232 : рдЕрд╢ोрдХ рдХा рд╢ाрд╕рди
261 : рдХрд▓िंрдЧ рдХी рд╡िрдЬрдп
145-101 : рдПрд▓ाрд░ा рдХा рдХ्рд╖ेрдд्рд░, рд╢्рд░ीрд▓ंрдХा рдХे рдЪोрд▓ рд░ाрдЬा
58 : рд╡िрдХ्рд░рдо рд╕ंрд╡рдд् рдХा рдЖрд░рдо्‍рдн
78 : рд╢рдХ рд╕ंрд╡рдд् рдХा рдЖрд░рдо्‍рдн
120 : рдХрдиिрд╖्‍рдХ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
320 : рдЧुрдк्‍рдд рдпुрдЧ рдХा рдЖрд░рдо्‍рдн, рднाрд░рдд рдХा рд╕्‍рд╡рд░्рдгिрдо рдХाрд▓
380 : рд╡िрдХ्рд░рдоाрджिрдд्‍рдп рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
405-411 : рдЪीрдиी рдпाрдд्рд░ी рдлाрд╣рдпाрди рдХी рдпाрдд्рд░ा
415 : рдХुрдоाрд░ рдЧुрдк्‍рдд-1 рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднि‍рд╖ेрдХ
455 : рд╕्‍рдХंрджрдЧुрдк्‍рдд рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
606-647 : рд╣рд░्рд╖рд╡рд░्рдзрди рдХा рд╢ाрд╕рди
712 : рд╕िंрдз рдкрд░ рдкрд╣рд▓ा рдЕрд░рдм рдЖрдХ्рд░рдордг836 : рдХрди्‍рдиौрдЬ рдХे рднोрдЬ рд░ाрдЬा рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
985 : рдЪोрд▓ рд╢ाрд╕рдХ рд░ाрдЬाрд░ाрдЬ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
998 : рд╕ुрд▓्‍рддाрди рдорд╣рдоूрдж рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1000 рд╕े 1499
1001 : рдорд╣рдоूрдж рдЧрдЬрдиी рдж्рд╡ाрд░ा рднाрд░рдд рдкрд░ рдкрд╣рд▓ा рдЖрдХ्рд░рдордг, рдЬिрд╕рдиे рдкंрдЬाрдм рдХे рд╢ाрд╕рдХ рдЬрдпрдкाрд▓ рдХो рд╣рд░ाрдпा рдеा
1025 : рдорд╣рдоूрдж рдЧрдЬрдиी рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ोрдордиाрде рдоंрджिрд░ рдХा рд╡िрдз्‍рд╡ंрд╕
1191 : рддрд░ाрдИ рдХा рдкрд╣рд▓ा рдпुрдж्рдз
1192 : рддрд░ाрдИ рдХा рджूрд╕рд░ा рдпुрдж्рдз
1206 : рджिрд▓्‍рд▓ी рдХी рдЧрдж्рджी рдкрд░ рдХुрддुрдмुрдж्рджीрди рдРрдмрдХ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1210 : рдХुрддुрдмुрдж्рджीрди рдРрдмрдХ рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1221 : рднाрд░рдд рдкрд░ рдЪंрдЧेрдЬ рдЦाрди рдХा рд╣рдорд▓ा (рдоंрдЧोрд▓ рдХा рдЖрдХ्рд░рдордг)
1236 : рджिрд▓्‍рд▓ी рдХी рдЧрдж्рджी рдкрд░ рд░рдЬिрдпा рд╕ुрд▓्‍рддाрди рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1240 : рд░рдЬिрдпा рд╕ुрд▓्‍рддाрди рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1296 : рдЕрд▓ाрдЙрдж्рджीрди рдЦिрд▓рдЬी рдХा рд╣рдорд▓ा
1316 : рдЕрд▓ाрдЙрдж्рджीрди рдЦिрд▓рдЬी рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1325 : рдоोрд╣рдо्‍рдордж рддुрдЧрд▓рдХ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1327 : рддुрдЧрд▓рдХों рдж्рд╡ाрд░ा рджिрд▓्‍рд▓ी рд╕े рджौрд▓рддाрдмाрдж рдФрд░ рдлिрд░ рджрдХ्‍рдХрди рдХो рд░ाрдЬрдзाрдиी рдмрдиाрдпा рдЬाрдиा
1336 : рджрдХ्рд╖िрдг рдоें рд╡िрдЬрдпाрдирдЧрд░ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्‍рдп рдХी рд╕्‍рдеाрдкрдиा
1351 : рдлिрд░ोрдЬрд╢ाрд╣ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1398 : рддैрдоूрд░рд▓ंрдЧ рдж्рд╡ाрд░ा рднाрд░рдд рдкрд░ рд╣рдорд▓ा
1469 : рдЧुрд░ुрдиाрдирдХ рдХा рдЬрди्‍рдо
1494 : рдлрд░рдШाрдиा рдоें рдмाрдмрд░ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1497-98 : рд╡ाрд╕्‍рдХो-рдбि-рдЧाрдоा рдХी рднाрд░рдд рдХी рдкрд╣рд▓ी рдпाрдд्рд░ा (рдХेрдк рдСрдл рдЧुрдб рд╣ोрдк рдХे рдЬрд░िрдП рднाрд░рдд рддрдХ рд╕рдоुрдж्рд░ी рд░ाрд╕्‍рддे рдХी рдЦोрдЬ)
1500 рд╕े 1799
1526 : рдкाрдиीрдкрдд рдХी рдкрд╣рд▓ी рд▓рдб़ाрдИ, рдмाрдмрд░ рдиे рдЗрдм्рд░ाрд╣िрдо рд▓ोрджी рдХो рд╣рд░ाрдпा- рдмाрдмрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдоुрдЧрд▓ рд╢ाрд╕рди рдХी рд╕्‍рдеाрдкрдиा
1527 рдЦाрдирд╡ा рдХी рд▓рдб़ाрдИ, рдмाрдмрд░ рдиे рд░ाрдгा рд╕ांрдЧा рдХो рд╣рд░ाрдпा
1530 : рдмाрдмрд░ рдХी рдоृрдд्‍рдпु рдФрд░ рд╣ुрдоाрдпूं рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1539 : рд╢ेрд░рд╢ाрд╣ рд╕ूрд░ी рдиे рд╣ुрдоाрдпूं рдХा
рд╣рд░ाрдпा рдФрд░ рднाрд░рддीрдп рдХा рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдмрди рдЧрдпा
1540 : рдХрди्‍рдиौрдЬ рдХी рд▓рдб़ाрдИ
1555 : рд╣ुрдоाрдпूं рдиे рджिрд▓्‍рд▓ी рдХी рдЧрдж्рджी рдХो рдлिрд░ рд╕े рд╣рдеिрдпा рд▓िрдпा
1556 : рдкाрдиीрдкрдд рдХी рджूрд╕рд░ी рд▓рдб़ाрдИ
1565 : рддाрд▓ीрдХोрдЯ рдХी рд▓рдб़ाрдИ
1576 : рд╣рд▓्‍рджीрдШाрдЯी рдХी рд▓рдб़ाрдИ- рд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдиे рдЕрдХрдмрд░ рдХो рд╣рд░ाрдпा
1582 : рдЕрдХрдмрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рджीрди-рдП-рдЗрд▓ाрд╣ी рдХी рд╕्‍рдеाрдкрдиा
1597 : рд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1600 : рдИрд╕्‍рдЯ рдЗंрдбिрдпा рдХंрдкрдиी рдХी рд╕्‍рдеाрдкрдиा
1605 : рдЕрдХрдмрд░ рдХी рдоृрдд्‍рдпु рдФрд░ рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ
1606 : рдЧुрд░ु рдЕрд░्рдЬुрди рджेрд╡ рдХा рд╡рдз
1611 : рдиूрд░рдЬрд╣ाँ рд╕े рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдХा рд╡िрд╡ाрд╣
1616 : рд╕рд░ рдеॉрдорд╕ рд░ो рдиे рдЬрд╣ाँрдЧीрд░ рд╕े рдоुрд▓ाрдХाрдд рдХी
1627 : рд╢िрд╡ाрдЬी рдХा рдЬрди्‍рдо рдФрд░ рдЬрд╣ांрдЧीрд░ рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1628 : рд╢ाрд╣рдЬрд╣ां рднाрд░рдд рдХे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдмрдиे
1631 : рдоुрдорддाрдЬ рдорд╣рд▓ рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1634 : рднाрд░рдд рдХे рдмंрдЧाрд▓ рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХो рд╡्‍рдпाрдкाрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рджे рджी рдЧрдИ
1659 : рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХा рд░ाрдЬ्‍рдпाрднिрд╖ेрдХ, рд╢ाрд╣рдЬрд╣ाँ рдХो рдХैрдж рдХрд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा
1665 : рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдж्рд╡ाрд░ा рд╢िрд╡ाрдЬी рдХो рдХैрдж рдХрд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा
1680 : рд╢िрд╡ाрдЬी рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1707 : рдФрд░ंрдЧрдЬेрдм рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1708 : рдЧुрд░ु рдЧोрдмिंрдж рд╕िंрд╣ рдХी рдоृрдд्‍рдпु
1739 : рдиाрджिрд░рд╢ाрд╣ рдХा рднाрд░рдд рдкрд░ рд╣рдорд▓ा
1757 : рдк्‍рд▓ाрд╕ी рдХी рд▓рдб़ाрдИ, рд▓ॉрд░्рдб рдХ्‍рд▓ाрдЗрд╡ рдХे рд╣ाрдеों рднाрд░рдд рдоें рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдХे рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╢ाрд╕рди рдХी рд╕्‍рдеाрдкрдиा 1761рдкाрдиीрдкрдд рдХी рддीрд╕рд░ी рд▓рдб़ाрдИ, рд╢ाрд╣рдЖрд▓рдо рдж्рд╡िрддीрдп рднाрд░рдд рдХे рд╕рдо्рд░ाрдЯ рдмрдиे
ЁЯТРрдорд╣ाрди рд╣рд╕्рддिрдпों рдХा рдЬрди्рдоЁЯТР
Jan...
12-1-1863 рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж
28-1-1865 рд▓ाрд▓ा рд▓рдЬрдкрддрд░ाрдп
1-1-1894 рдЬрдЧрджीрд╢ рдЪंрдж्рд░ рдмोंрдЬ
23-1-1897 рд╕ुрднाрд╖ рдЪंрдж्рд░ рдмोंрдЬ
13-1-1949 рд░ाрдХेрд╢ рд╢рд░्рдоा
20-1-1900 рдЬрдирд░рд▓ рдХे.рдНрдо. рдХрд░िрдЕрдк्рдкा
------------------------------------------
Feb...
18-2-1486 рдорд╣ाрдк्рд░рднु рдЪेрддрди्рдп
18-2-1836 рд░ाрдордХुрд╖्рдг рдкрд░рдорд╣ंрд╕
22-2-1873 рдоोрд╣рдо्рдордж рдЗрдХрдмाрд▓
13-2-1879 рд╕рд░ोрдЬिрдиी рдиाрдпрдбु
29-2-1896 рдоोрд░ाрд░рдЬी рджेрд╕ाрдЗ
------------------------------------------
March...
23-3-1910 рдбॉ. рд░ाрдордордиोрд╣рд░ рд▓ोрд╣िрдпा
------------------------------------------
April...
15-4-1469 рдЧुрд░ु рдиाрдирдХ рджेрд╡рдЬी
14-4-1563 рдЧुрд░ु рдЕрд░्рдЬुрди рджेрд╡рдЬी
14-4-1891 рдбॉ.рднीрдорд░ाрд╡ рдЖंрдмेрдбрдХрд░
------------------------------------------
May...
5-5-1479 рдЧुрд░ु рдЕрдорд░рджाрд╕
31-5-1539 рдорд╣ाрд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк
6-5-1861 рдоोрддीрд▓ाрд▓ рдиेрд╣рд░ु
7-5-1861 рд░рд╡िрди्рдж्рд░рдиाрде рдЯेрдЧोрд░
9-5-1866 рдЧोрдкाрд▓рдХृрд╖्рдг рдЧोрдЦрд▓े
24-5-1907 рдорд╣ाрджेрд╡ी рд╡рд░्рдоा
2-5-1921 рд╕рдд्рдпрдЬिрдд рд░ाрдп
------------------------------------------
Jun...
26-6-1838 рдмंрдХिрдордЪंрдж्рд░ рдЪрдЯ्рдЯो рдкाрдз्рдпाрдп
------------------------------------------
July...
23-7-1856 рд▓ोрдХрдоाрди्рдп рддिрд▓рдХ
31-7-1880 рдк्рд░ेрдордЪंрдж рдоुрдирд╢ी
29-7-1904 рдЬे. рдЖрд░. рдбी. рдЯाрдЯा
------------------------------------------
Aug...
27-8-1910 рдордзрд░ рдЯेрд░ेрд╕ा
29-8-1905 рдз्рдпाрдирдЪंрдж
------------------------------------------
Sept...
26-9-1820 рдИрд╢्рд╡рд░рдЪंрдж्рд░ рд╡िрдж्рдпाрд╕ाрдЧрд░
4-9-1825 рджाрджाрднाрдИ рдирд╡рд░ोрдЬी
10-9-1887 рдЧोрд╡िंрдж рд╡рд▓्рд▓рдн рдкंрдд
5-9-1888 рдбॉ. рд░ाрдзाрдХृрд╖्рдг
11-9-1895 рд╡िрдиोрдмा рднाрд╡े
27-9-1907 рднрдЧрддрд╕िंрд╣
15-9-1861 рдНрдо.рд╡िрд╢्рд╡рд╕рд░ेрдЗрдпा
15-9-1876 рд╢рд░рджрдЪंрдж्рд░ рдЪрдЯोрдкाрдз्рдпाрдп
------------------------------------------
Oct...
1-10-1847 рдбॉ. рдРрдиी.рдмेрд╕рди्рдЯ
2-10-1869 рдорд╣ाрдд्рдоा рдЧांрдзीрдЬी
22-10-1873 рд╕्рд╡ाрдоी рд░ाрдорддीрд░्рде
31-10-1875 рд╕рд░рджाрд░ рд╡рд▓्рд▓рднрднाрдИ рдкрдЯेрд▓
31-10-1889 рдЖрдЪाрд░्рдп рдирд░ेрди्рдж्рд░рджрд╡े
11-10-1902 рдЬрдпрдк्рд░рдХाрд╢ рдиाрд░ाрдпрдг
30-10-1909 рдбॉ. рд╣ोрдоी рднाрднा
19-10-1920 рдкांрдбुрд░ंрдЧ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ीрдЬी
рдЖрдард╡рд▓े рдкु. рджाрджा
------------------------------------------
Nov...
13-11-1780 рдорд╣ाрд░ाрдгा рд░рдгрдЬीрддрд╕िंрд╣
4-11-1845 рд╡ाрд╕ुрджेрд╡ рдмрд│рд╡ंрдд рдлрдбрдХे
7-11-1858 рдмिрдкिрдирдЪंрдж्рд░ рдкाрд▓
30-11-1858 рдЬрдЧрджीрд╢рдЪंрдж्рд░ рдмोрдЬ
5-11-1870 рджेрд╢рдмंрдзु рдЪिрддрд░ंрдЬрдирджाрд╕
11-11-1888 рдоौрд▓ाрдиा рдЖрдЬ़ाрдж
4-11-1889 рдЬрдордиाрд▓ाрд▓ рдмрдЬाрдЬ
19-11-1917 рд╢्рд░ीрдорддी рдЗंрджिрд░ाрдЧांрдзी
23-11-1926 рд╢्рд░ी рд╕рдд्рдпрд╕ाрдИ рдмाрдмा
4-11-1939 рд╢рдХुंрддрд▓ाрджेрд╡ी
12-11-1896 рд╕рд▓ीрдордЕрд▓ी
------------------------------------------
Dec...
9-12-1484 рдорд╣ाрдХрд╡ि рд╕ूрд░рджाрд╕
25-12-1861 рдорджрдирдоोрд╣рди рдоाрд▓рд╡िрдпा
27-12-1869 рдардХ्рдХрд░ рдмाрдкा
7-12-1879 рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी рд░ाрдЬрдЧोрдкाрд▓рдЪाрд░ी
3-12-1884 рдбॉ. рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░рдк्рд░рд╕ाрдж
30-12-1887 рдХрдиैрдпाрд▓ाрд▓рдоुрдирд╢ी
11-12-1931 рд░ाрдЬेрди्рдж्рд░рдХुрдоाрд░ рдЬेрди рдУрд╕ो рд░рдЬрдиीрд╢
22-12-1887 рд░ाрдоाрдиुрдЬрдо
ЁЯМ╖ рднाрд░рдд рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдкрджाрдзिрдХाрд░ीЁЯМ╖
ЁЯТХ * рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдк्рд░рдгрдм рдоुрдЦрд░्рдЬी
ЁЯТХ * рдЙрдк рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рд╣ाрдоिрдж рдЕंрд╕ाрд░ी
ЁЯТХ * рдк्рд░рдзाрди рдоंрдд्рд░ी
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдирд░ेंрджрд░ рдоोрджी
ЁЯТХ * рд▓ोрдХрд╕рднा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖
ЁЯЪе рд╢्рд░ीрдорддी рд╕ुрдоिрдд्рд░ा рдорд╣ाрдЬрди
ЁЯТХ * рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рди्рдпाрдпрд▓рдп рдХे рдоुрдЦ्рдп рди्рдпाрдпрдзीрд╢
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдПрдЪ рдПрд▓ рджрдд्рддू
ЁЯТХ * рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдоाрдирд╡ाрдзिрдХाрд░ рдЖрдпोрдЧ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдХे. рдЬी.рдмाрд▓ рдХ्рд░рд╖्рдгрди
ЁЯТХ * рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдорд╣िрд▓ा рдЖрдпोрдЧ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖
ЁЯЪе рд╢्рд░ीрдорддी рдХुрдоाрд░рдоंрдЧрд▓рдо्
ЁЯТХ * рдоुрдЦ्рдп рдЪुрдиाрд╡ рдЖрдпुрдХ्рдд
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдПрдЪ рдПрд╕ рдм्рд░рдо्рд╣ा
ЁЯТХ * рдЕрдЯाрд░्рдиी рдЬрдирд░рд▓
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдоुрдХुрд▓ рд░ोрд╣рддрдЧी
ЁЯТХ * рд╕ोрд▓िрд╕िрдЯрд░ рдЬрдирд░рд▓
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рд░рдирдЬीрдд рдХुрдоाрд░
ЁЯТХ * рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╡िрдзि рдЖрдпोрдЧ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдП рдкी рд╢ाрд╣
ЁЯТХ * рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рд╕рд▓ाрд╣рдХाрд░
ЁЯЪе рд╢्рд░ी рдЕрдЬीрдд рдХुрдоाрд░ рдбोрд╡рд▓
ЁЯУН〽ЁЯУН〽ЁЯУН〽ЁЯУН〽ЁЯУН
рднाрд░рдд рдХे рд╕рднी рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рд╡рд░्рддрдоाрди рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी
**************************************
рд░ाрдЬ्рдп ---- рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी
рддेрд▓ंрдЧाрдиा ----- рдХे рдЪंрдж्рд░рд╢ेрдЦрд░ рд░ाрд╡
рдЖрди्рдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢ ---- рдЪрди्рдж्рд░рдмाрдмू рдиाрдпрдбू
рдЕрд░ुрдгाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢ ---- рдирдмрдо рддुрдХी
рдЕрд╕рдо ---- рддрд░ुрдг рдЧोрдЧोрдИ
рдмिрд╣ाрд░ ........рдиिрддिрд╢ рдХुрдоाрд░
рдЫрдд्рддीрд╕рдв ---- рд░рдорди рд╕िंрд╣
рджिрд▓्рд▓ी ------ рдЕрд░рд╡िंрдж рдХेрдЬрд░ीрд╡ाрд▓
рдЧोрдЖ ----- рд▓рдХ्рд╖्рдоीрдХांрдд рдкрд░ेрд╕्рдХрд░
рдЧुрдЬрд░ाрдд ----- рдЖрдиंрджीрдмेрди рдкрдЯेрд▓
рд╣рд░िрдпाрдгा ----- рдордиोрд╣рд░ рд▓ाрд▓ рдЦрдЯ्рдЯрд░
рд╣िрдоाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢ ----- рд╡ीрд░рднрдж्рд░ рд╕िंрд╣
рдЬрдо्рдоू рдФрд░ рдХрд╢्рдоीрд░ ----- рдоुрдл्рддी рдоुрд╣рдо्рдордж
рдЭाрд░рдЦрдг्рдб ---- рд░рдШुрд╡рд░ рджाрд╕
рдХрд░्рдиाрдЯрдХ ----- рд╕िрдж्рдзाрд░ैрдпा
рдХेрд░рд▓ ------ рдУрдоाрди рдЪांрдбी
рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢ ------ рд╢िрд╡рд░ाрдЬ рд╕िंрд╣ рдЪौрд╣ाрди
рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░ ----- рджेрд╡ेрди्рдж्рд░ рдлрдб़рдирд╡ीрд╕
рдордгिрдкुрд░ ----- рдУрдХрд░ाрдо рдЗрдмोрдИ рд╕िंрд╣
рдоेрдШाрд▓рдп ----- рдоुрдХुрд▓ рд╕ंрдЧрдоा
рдоिрдЬ़ोрд░рдо рдкु ----- рд▓рд▓рдеाрдирд╡ाрд▓ा
рдиाрдЧाрд▓ैрдг्рдб ----- рдЯी рдЖрд░ рдЬेрд▓िрдпांрдЧ
рдУрдбिрд╢ा ----- рдирд╡ीрди рдкрдЯрдиाрдпрдХ
рдкॉрдг्рдбिрдЪेрд░ी ---- рдПрди. рд░ंрдЧाрд╕्рд╡ाрдоी
рдкंрдЬाрдм ---- рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕िंрд╣ рдмाрджрд▓
рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди ---- рд╡рд╕ुंрдзрд░ा рд░ाрдЬे рд╕िंрдзिрдпा
рд╕िрдХ्рдХिрдо ---- рдкрд╡рди рдХुрдоाрд░ рдЪाрдорд▓िंрдЧ
рддрдоिрд▓рдиाрдбु ----рдУ. рдкрдиीрд░рд╕ेрд▓्рд╡рдо्
рдд्рд░िрдкुрд░ा ------ рдоाрдгिрдХ рд╕рд░рдХाрд░
рдЙрдд्рддрд░ाрдЦрдг्рдб ------ рд╣рд░ीрд╢ рд░ाрд╡рдд
рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ ------ рдЕрдЦिрд▓ेрд╢ рдпाрджрд╡
рдкрд╢्рдЪिрдо рдмंрдЧाрд▓ ------ рдордорддा рдмрдирд░्рдЬी
:::::: ЁЯФ┤рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬЁЯФ┤:::::::
ЁЯФ┤ рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдХिрд╕ рднाрдЧ рдоें рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै—ЁЯСЙ рднाрдЧ-9
ЁЯФ┤рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХिрд╕ рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै—ЁЯСЙ рд╕рдд्рддा рдХे рд╡िрдХेंрдж्рд░ीрдХрд░рдг рдкрд░
ЁЯФ┤ рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рдХा рдоुрдЦ्рдп рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै— ЁЯСЙрдЬрдирддा рдХो рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдоें рднाрдЧीрджाрд░ी рдпोрдЧ्рдп рдмрдиाрдиा
ЁЯФ┤рдХिрд╕рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै— ЁЯСЙрдиीрддि-рдиिрд░्рджेрд╢рдХ рд╕िрдж्рдзांрдд
ЁЯФ┤ рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдХिрд╕ рд╕ंрд╢ोрдзрди рдж्рд╡ाрд░ा рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдХो рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рджрд░्рдЬा рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै— ЁЯСЙ75рд╡ें рд╕ंрд╢ोрдзрди
ЁЯФ┤75рд╡ें рд╕ंрд╢ोрдзрди рдоें рдХौрди-рд╕ी рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдЬोрдб़ी рдЧрдИ рд╣ैं— ЁЯСЙ11рд╡ीं
ЁЯФ┤рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдХे рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рд╣ेрддु рдХौрди рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рд╣ै— ЁЯСЙрд░ाрдЬ्рдп рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдЖрдпोрдЧ
ЁЯФ┤ рднाрд░рдд рдоें рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдХрдм рд▓ाрдЧू рд╣ुрдЖ— ЁЯСЙ25 рдЕрдк्рд░ैрд▓, 1993
ЁЯФ┤рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХрд╣ाँ рд▓ाрдЧू рдХी рдЧрдИ— ЁЯСЙрдиाрдЧौрд░, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें
ЁЯФ┤ рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдоें рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХрд╣ाँ рд▓ाрдЧू рдХी рдЧрдИ— ЁЯСЙ1959 рдХो
ЁЯФ┤рджेрд╢ рдХे рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдЙрдд्рд╕्рдеाрди рдХे рд▓िрдП рдХौрди-рд╕ा рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдЪрд▓ाрдпा рдЧрдпा—ЁЯСЙ рд╕ाрдоुрджाрдпिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо
ЁЯФ┤ рднाрд░рдд рдоें рд╕ाрдоुрджाрдпिрдХ рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдХрдм рдЖрд░ंрдн рд╣ुрдЖ— ЁЯСЙ2 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░, 1952
ЁЯФ┤ рдХिрд╕рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдкрд░ рднाрд░рдд рдоें рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЧрдИ ЁЯСЙрдмрд▓рд╡ंрдд рд░ाрдп рдоेрд╣рддा рд╕рдоिрддि
ЁЯФ┤рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рдХी рд╕рдмрд╕े рдЫोрдЯी рдЗрдХाрдИ рдХ्рдпा рд╣ै— ЁЯСЙрдЧ्рд░ाрдо рдкंрдЪाрдпрдд
ЁЯФ┤ рдмрд▓рд╡ंрдд рд░ाрдп рд╕рдоिрддि рдХे рдк्рд░рддिрд╡ेрджрди рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╕ंрд╕्рдеा рдХौрди-рд╕ी рд╣ै— ЁЯСЙрдкंрдЪाрдпрдд рд╕рдоिрддि
ЁЯФ┤ рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдХे рд╕ंрдЧрдарди рдХे рджो рд╕्рддрд░ рд╣ोрдиे рдХा рд╕ुрдЭाрд╡ рдХिрд╕рдиे рджिрдпा рдеा— ЁЯСЙрдЕрд╢ोрдХ рдоेрд╣рддा рд╕рдоिрддि
ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤ЁЯФ┤
ЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╖
ЁЯМ╣рдирджिрдпों рдХे рдХिрдиाрд░ों рдкрд░ рдмрд╕े
рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдк्рд░рдоुрдЦ рдирдЧрд░ЁЯМ╣
ЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╕ЁЯМ╖ЁЯНАЁЯМ╖
ЁЯНн рдирдЧрд░ ЁЯСЙ рдирджी
〰ЁЯФ╕〰ЁЯФ╕〰
ЁЯНн рдоाрд╕्рдХो ЁЯСЙ рдоोрд╕्рдХрд╡ा рдирджी
ЁЯНн рдХोрд▓рдо्рдмो ЁЯСЙ рдХेрд▓ाрдиी рдирджी
ЁЯНн рдмрдЧрджाрдж ЁЯСЙ рдЯिрдЧрд░िрд╕ рдирджी
ЁЯНнрдирдИ рджिрд▓्рд▓ी ЁЯСЙ рдп рдоुрдиाрдирджी
ЁЯНнрдмेрд▓рдЧ्рд░ेрдб ЁЯСЙ рдбेрди्рдпूрдм рдирджी
ЁЯНнрдЖрдЧрд░ा ЁЯСЙ рдпрдоुрдиाрдирджी
ЁЯНн рдмрд░्рд▓िрди ЁЯСЙ рд╕्рдЯ्рд░ी рдирджी
ЁЯНн рд╣рд░िрдж्рд╡ाрд░ ЁЯСЙ рдЧंрдЧा рдирджी
ЁЯНн рдмुрдбाрдкेрд╕्рдЯ ЁЯСЙ рдбेрди्рдпूрдм рдирджी
ЁЯНн рдХाрдирдкुрд░ ЁЯСЙ рдЧंрдЧाрдирджी
ЁЯНн рдХाрд╣िрд░ा ЁЯСЙ рдиीрд▓ рдирджी
ЁЯНн рдиाрд╕िрдХ ЁЯСЙ рдЧोрджाрд╡рд░ी рдирджी
ЁЯНн рдХрд░ांрдЪी ЁЯСЙ рд╕िрди्рдзु рдирджी
ЁЯНн рдЙрдЬ्рдЬैрди ЁЯСЙ рдХ्рд╖िрдк्рд░ा рдирджी
ЁЯНн рд▓рди्рджрди ЁЯСЙ рдЯेрдо्рд╕ рдирджी
ЁЯНн рд╢्рд░ीрдирдЧрд░ ЁЯСЙ рдЭेрд▓рдордирджी
ЁЯНн рд▓ाрд╣ौрд░ ЁЯСЙ рд░ाрд╡ी рдирджी
ЁЯНн рдЗрд▓ाрд╣ाрдмाрдж ЁЯСЙ рдЧंрдЧा-рдпрдоुрдиा
ЁЯНн рди्рдпूрдпाрд░्рдХ ЁЯСЙ рд╣рдбрд╕рди рдирджी
ЁЯНн рдЕрд╣рдорджाрдмाрдж ЁЯСЙ рд╕ाрдмрд░рдорддी
ЁЯНн рдкेрд░िрд╕ ЁЯСЙ рд╕ीрди рдирджी
ЁЯНн рдХोрд▓рдХाрдд्рддा ЁЯСЙ рд╣ुрдЧрд▓ी
ЁЯНн рд░ोрдо ЁЯСЙ рдЯाрдИрдмрд░ рдирджी
ЁЯНн рдЧुрд╡ाрд╣ाрдЯी ЁЯСЙ рдм्рд░рд╣्рдордкुрдд्рд░
ЁЯНн рд╢ंрдШाрдИ ЁЯСЙ рдпांрдЧрдЯिрд╕िрдХ्рдпांрдЧ
ЁЯНн рдЬрдмрд▓рдкुрд░ ЁЯСЙ рдирд░्рдорджा
ЁЯНнрдЯोрдХिрдпो ЁЯСЙ рд╕ुрдоीрджा рдирджी
ЁЯНн рд╕ूрд░рдд ЁЯСЙ рддाрдк्рддी
ЁЯНн рд╡िрдПрдиा ЁЯСЙ рдбेрди्рдпूрдм рдирджी o
ЁЯНн рд╣ैрджрд░ाрдмाрдж ЁЯСЙ рдоूрд╕ी
ЁЯНн рд╡ाрд░рд╕ा ЁЯСЙ рд╡िрд╕्рддुрд▓ा рди рджी
ЁЯНн рд▓рдЦрдирдК ЁЯСЙ рдЧोрдорддी
ЁЯНн
ЁЯМ╣рд╢рдХ्рддाрд╡рддो рдХा рдЧुрдбाЁЯСЙрд╕ौрдо рдирджि
рд╡ाрд╢िंрдЧрдЯрди ЁЯСЙ рдкोрдЯोрдоेрдХ рдирджी

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓

рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд - рд╕्рдерд▓ 

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓ 




  1. рдПрд▓ीрдлेंрдЯा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  2. рдПрд▓ोрд░ा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  3. рдЕрдЬंрддा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  4. рдЫрдд्рд░рдкрддि рд╢िрд╡ाрдЬी рдЯрд░्рдоिрдирд▓ - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  5. рд╕ांрдЪी рд╕्рддूрдк - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  6. рдЦрдЬुрд░ाрд╣ो рдоंрджिрд░ - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  7. рднीрдордмेрдЯрдХा рдЧुрдлा - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  8. рдХोрдгाрд░्рдХ рдХा рд╕ूрд░्рдп рдоंрджिрд░ - рдУрдбिрд╢ा
  9. рдоाрдирд╕ рд╡рди्рдп рдЬीрд╡ рдЕрднрдпाрд░рдг्рдп - рдЕрд╕ोрдо
  10. рдХाрдЬीрд░ंрдЧा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЕрд╕ोрдо
  11. рд╣ुрдоाрдпूं рдХा рдордХрдмрд░ा - рджिрд▓्рд▓ी
  12. рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा - рджिрд▓्рд▓ी
  13. рдХुрддुрдмрдоीрдиाрд░ - рджिрд▓्рд▓ी
  14. рдорд╣ाрдмोрдзी рдоंрджिрд░, рдЧрдпा - рдмिрд╣ाрд░
  15. рдоुрдЧрд▓ рд╕िрдЯी, рдлрддेрд╣рдкुрд░ рд╕िрдХрд░ी - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  16. рддाрдЬрдорд╣рд▓, рдЖрдЧрд░ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  17. рдЖрдЧрд░ा рдХा рдХिрд▓ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  18. рдиंрджा рджेрд╡ी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб
  19. рджाрд░्рдЬिрд▓िंрдЧ рд╣िрдоाрд▓рдпрди рд░ेрд▓рд╡े - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  20. рд╕ुंрджрд░рд╡рди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  21. рдкुрд░ाрдиे рдЧोрд╡ा рдХे рдЪрд░्рдЪ - рдЧोрд╡ा
  22. рдХेрд╡рд▓ाрджेрд╡ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
  23. рдкрдЯ्рдЯрджрдХрд▓ рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  24. рд╡िрдЯ्рдард▓ рд╕्рд╡ाрдоी рдоंрджिрд░ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  25. рд╣рдо्рдкी рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  26. рд╡ृрд╣рджेрд╢्рд╡рд░ рдоंрджिрд░ рддंрдЬाрд╡ुрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु
  27. рдорд╣ाрдмрд▓ीрдкुрд░рдо рдХा рдоंрджिрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓

рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд - рд╕्рдерд▓ 

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓ 




  1. рдПрд▓ीрдлेंрдЯा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  2. рдПрд▓ोрд░ा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  3. рдЕрдЬंрддा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  4. рдЫрдд्рд░рдкрддि рд╢िрд╡ाрдЬी рдЯрд░्рдоिрдирд▓ - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  5. рд╕ांрдЪी рд╕्рддूрдк - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  6. рдЦрдЬुрд░ाрд╣ो рдоंрджिрд░ - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  7. рднीрдордмेрдЯрдХा рдЧुрдлा - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  8. рдХोрдгाрд░्рдХ рдХा рд╕ूрд░्рдп рдоंрджिрд░ - рдУрдбिрд╢ा
  9. рдоाрдирд╕ рд╡рди्рдп рдЬीрд╡ рдЕрднрдпाрд░рдг्рдп - рдЕрд╕ोрдо
  10. рдХाрдЬीрд░ंрдЧा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЕрд╕ोрдо
  11. рд╣ुрдоाрдпूं рдХा рдордХрдмрд░ा - рджिрд▓्рд▓ी
  12. рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा - рджिрд▓्рд▓ी
  13. рдХुрддुрдмрдоीрдиाрд░ - рджिрд▓्рд▓ी
  14. рдорд╣ाрдмोрдзी рдоंрджिрд░, рдЧрдпा - рдмिрд╣ाрд░
  15. рдоुрдЧрд▓ рд╕िрдЯी, рдлрддेрд╣рдкुрд░ рд╕िрдХрд░ी - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  16. рддाрдЬрдорд╣рд▓, рдЖрдЧрд░ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  17. рдЖрдЧрд░ा рдХा рдХिрд▓ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  18. рдиंрджा рджेрд╡ी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб
  19. рджाрд░्рдЬिрд▓िंрдЧ рд╣िрдоाрд▓рдпрди рд░ेрд▓рд╡े - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  20. рд╕ुंрджрд░рд╡рди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  21. рдкुрд░ाрдиे рдЧोрд╡ा рдХे рдЪрд░्рдЪ - рдЧोрд╡ा
  22. рдХेрд╡рд▓ाрджेрд╡ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
  23. рдкрдЯ्рдЯрджрдХрд▓ рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  24. рд╡िрдЯ्рдард▓ рд╕्рд╡ाрдоी рдоंрджिрд░ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  25. рд╣рдо्рдкी рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  26. рд╡ृрд╣рджेрд╢्рд╡рд░ рдоंрджिрд░ рддंрдЬाрд╡ुрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु
  27. рдорд╣ाрдмрд▓ीрдкुрд░рдо рдХा рдоंрджिрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓

рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд - рд╕्рдерд▓ 

рдпूрдиोрд╕्рдХो рдШोрд╖िрдд рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╕्рдерд▓ 




  1. рдПрд▓ीрдлेंрдЯा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  2. рдПрд▓ोрд░ा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  3. рдЕрдЬंрддा рдХी рдЧुрдлाрдПं - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  4. рдЫрдд्рд░рдкрддि рд╢िрд╡ाрдЬी рдЯрд░्рдоिрдирд▓ - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  5. рд╕ांрдЪी рд╕्рддूрдк - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  6. рдЦрдЬुрд░ाрд╣ो рдоंрджिрд░ - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  7. рднीрдордмेрдЯрдХा рдЧुрдлा - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  8. рдХोрдгाрд░्рдХ рдХा рд╕ूрд░्рдп рдоंрджिрд░ - рдУрдбिрд╢ा
  9. рдоाрдирд╕ рд╡рди्рдп рдЬीрд╡ рдЕрднрдпाрд░рдг्рдп - рдЕрд╕ोрдо
  10. рдХाрдЬीрд░ंрдЧा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЕрд╕ोрдо
  11. рд╣ुрдоाрдпूं рдХा рдордХрдмрд░ा - рджिрд▓्рд▓ी
  12. рд▓ाрд▓ рдХिрд▓ा - рджिрд▓्рд▓ी
  13. рдХुрддुрдмрдоीрдиाрд░ - рджिрд▓्рд▓ी
  14. рдорд╣ाрдмोрдзी рдоंрджिрд░, рдЧрдпा - рдмिрд╣ाрд░
  15. рдоुрдЧрд▓ рд╕िрдЯी, рдлрддेрд╣рдкुрд░ рд╕िрдХрд░ी - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  16. рддाрдЬрдорд╣рд▓, рдЖрдЧрд░ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  17. рдЖрдЧрд░ा рдХा рдХिрд▓ा - рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢
  18. рдиंрджा рджेрд╡ी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб
  19. рджाрд░्рдЬिрд▓िंрдЧ рд╣िрдоाрд▓рдпрди рд░ेрд▓рд╡े - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  20. рд╕ुंрджрд░рд╡рди рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  21. рдкुрд░ाрдиे рдЧोрд╡ा рдХे рдЪрд░्рдЪ - рдЧोрд╡ा
  22. рдХेрд╡рд▓ाрджेрд╡ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЙрдж्рдпाрди - рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
  23. рдкрдЯ्рдЯрджрдХрд▓ рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  24. рд╡िрдЯ्рдард▓ рд╕्рд╡ाрдоी рдоंрджिрд░ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  25. рд╣рдо्рдкी рд╕्рдоाрд░рдХ рд╕рдоूрд╣ - рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  26. рд╡ृрд╣рджेрд╢्рд╡рд░ рдоंрджिрд░ рддंрдЬाрд╡ुрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु
  27. рдорд╣ाрдмрд▓ीрдкुрд░рдо рдХा рдоंрджिрд░ - рддрдоिрд▓рдиाрдбु

Tuesday, 14 June 2016

рдХ्рдпा рд╣ै рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░?

рдХ्рдпा рд╣ै рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░?

Missile Technology Control Regime (MTCR) Ih Hindi

рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдЯेрдХ्рдиोрд▓ॉрдЬी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рд░िрдЬीрдо рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ों рдХे рдордз्рдп рдПрдХ рдЕрдиौрдкрдЪाрд░िрдХ рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рд╕рдордЭ рд╣ै рдЬो рдоिрд╕ाрдЗрд▓्рд╕ рдФрд░ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рддрдХрдиीрдХ рдХे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХो рд╕ीрдоिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдоंрд╢ा рд░рдЦрддी рд╣ै।рдХрдм? рдЗрд╕рдХा рдЧрдарди 1987 рдоें рдЬी-7рдФрдж्рдпोрдЧिрдХीрдХृрдд рджेрд╢ों рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा (рдХрдиाрдбा, рдл्рд░ांрд╕, рдЗрдЯрд▓ी, рдЬрд░्рдордиी, рдЬाрдкाрди, рдпू.рдХे. рдФрд░ рдпू.рдПрд╕.) ।рдЙрдж्рджेрд╢्рдп: рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░ рдЖрдкूрд░्рддि рддंрдд्рд░ों рдХा рд╣िрд╕्рд╕ा рдмрди рд╕рдХрдиे рдпोрдЧ्рдп рдЙрдд्рдкाрджों рдФрд░ рддрдХрдиीрдХों (рдоाрдирд╡ рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╡िрдоाрдиों рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд) рдХे рдиिрд░्рдпाрддों рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░ рднाрд░ी рдЬрдирд╣ाрдиि рдХे рд╣рдеिрдпाрд░ों рдХे рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХे рдЦрддрд░ों рдХो рд╕ीрдоिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдоंрд╢ा рд░рдЦрддी рд╣ै।рдлोрдХрд╕: рд░ॉрдХेрдЯ्рд╕ рдФрд░ рдЧैрд░ рдоाрдирд╡ीрдп рд╣рд╡ाрдИ рдпाрди рдЬो рдХрдо рд╕े рдХрдо 500 рдХिрд▓ो рдХा рдкेрд▓ोрдб 300 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рдХी рд░ेंрдЬ рддрдХ рд▓े рдЬाрдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ैं рдФрд░ рдРрд╕े рддंрдд्рд░ों рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЙрдкрдХрд░рдгों, рд╕ॉрдл्рдЯрд╡ेрдпрд░ рдФрд░ рддрдХрдиीрдХ рдкрд░।


рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे 34 рд╕рджрд╕्рдпों рдоें рджुрдиिрдпा рдХे рдЬ्рдпाрджाрддрд░ рдк्рд░рдоुрдЦ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдиिрд░्рдоाрддा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं। рдЗрд╕рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1987 рдоें рд╣ुрдИ рдеी। рдЗрд╕рдХा рдордХрд╕рдж рдмैрд▓िрд╕्рдЯिрдХ рдоिрд╕ाрдЗрд▓ों рдФрд░ рдЕрди्рдп рдоाрдирд╡ рд░рд╣िрдд рдЖрдкूрд░्рддि рдк्рд░рдгाрд▓िрдпों рдХे рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХो рд╕ीрдоिрдд рдХрд░рдиा рд╣ै, рдЬिрдирдХा рд░рд╕ाрдпрдиिрдХ, рдЬैрд╡िрдХ рдФрд░ рдкрд░рдоाрдгु рд╣рдорд▓ों рдоें рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡рд░्рд╖ 2008 рд╕े рднाрд░рдд рдЙрди 5 рджेрд╢ों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै, рдЬो рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░ рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░ рдоें рдПंрдЯ्рд░ी рдоिрд▓рдиे рдХे рдмाрдж рд╕рдордЭा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдФрд░ рдЕрдоेрд░िрдХा рдб्рд░ोрди рд╡िрдоाрдиों рдХी рднाрд░рддीрдп рд╕ेрдиा рдХे рд▓िрдП рдмिрдХ्рд░ी рдХे рдмाрд░े рдоें рдмाрддрдЪीрдд рддेрдЬ рдХрд░ेंрдЧे।

рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдХी рдЕрдоेрд░िрдХा рдпाрдд्рд░ा рдХे рдкрд╣рд▓े рджिрди рд╣ी рднाрд░рдд рдХो рдПрдХ рдмрдб़ी рд╕рдлрд▓рддा рд╣ाрд╕िрд▓ рд╣ुрдИ рд╣ै। рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рдЯेрдХ्рдиॉрд▓рдЬी рдХंрдЯ्рд░ोрд▓ рд░िрдЬीрдо (рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░) рдХे рд╕рджрд╕्рдп рднाрд░рдд рдХो рдЗрд╕ рдЧ्рд░ुрдк рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░рдиे рдХो рд░ाрдЬी рд╣ो рдЧрдП рд╣ैं।
рдПрдордЯीрд╕ीрдЖрд░ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рднाрд░рдд рдХो рдЕрдкрдиी рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рддрдХрдиीрдХ рд╡ рдк्рд░рдХ्рд╖ेрдкрдг рд╕े рдЬुрдб़ी рд╣рд░ рдЬाрдирдХाрд░ी рд╕рджрд╕्рдп рджेрд╢ों рдХो рджेрдиी рд╣ोрдЧी। рд╣ाрд▓ांрдХि рд╡िрджेрд╢ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ी рдмрддाрддे рд╣ैं рдХि рдЗрд╕рд╕े рджेрд╢ рдоें рдЕрдЧрд▓े рдЪрд░рдг рдХे рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рд╡िрдХाрд╕ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдкрд░ рдХोрдИ рдЕрд╕рд░ рдирд╣ीं рдкрдб़ेрдЧा। рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рд╕ंрдзि рдХिрд╕ी рджेрд╢ рдкрд░ рдХोрдИ рдХाрдиूрдиी рдмाрдз्рдпрддा рд▓ाрдЧू рдирд╣ीं рдХрд░рддी рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╕рджрд╕्рдп рдмрдирдиे рдХे рдмाрдж рднाрд░рдд рдХी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рдмрдв़ рдЬाрдПрдЧी। рднाрд░рдд рдХे рд▓िрдП рджूрд╕рд░े рджेрд╢ों рд╕े рдоिрд╕ाрдЗрд▓ рддрдХрдиीрдХ рдХो рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░рдиा рдЖрд╕ाрди рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рд▓ेрдХिрди рдЕрдЧрд░ рднाрд░рдд рдХिрд╕ी рджूрд╕рд░े рджेрд╢ рдХो рдРрд╕ी рдХोрдИ рддрдХрдиीрдХ рдмेрдЪрддा рд╣ै рдпा рдЙрд╕рдХा рдХाрд░ोрдмाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХी рдкूрд░ी рдЬाрдирдХाрд░ी рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдмिрд░ाрджрд░ी рдХो рджेрдиी рд╣ोрдЧी।

Saturday, 4 June 2016

Vocabulary Word Section in English

1. CABAL (NOUN): a plot against something or someone
Synonyms: conspiracy, scheme
Antonyms: honesty, loyalty
Example Sentence:
The independent rebels in the company came together to form a cabal in order to replace the M.D.

2. CADAVER (NOUN): a lifeless body that is used for research
Synonyms: corpse, carcass
Antonyms: being, vitality
Example Sentence:
Jenny fainted while dissecting her first cadaver.

3. CAVIL (VERB): to find faults about something minor
Synonyms: quibble, criticize
Antonym: approve, praise
Example Sentence:
As always my boss was not easy to please and managed to find something to cavil about my work.

4. CHRONIC (ADJECTIVE): appearing for a lengthy period of time
Synonyms: incessant, persistent
Antonyms: acute, temporary
Example Sentence:
Mr. Harold can’t walk without a cane as he has been suffering from chronic arthritis for 10 years.

5. CLICHE (NOUN): a word or phrase used excessively
Synonyms: adage, slogan
Antonyms: atypical, unheard
Example Sentence:
James repeated a clich├й from a movie because he could not come up with anything original.

6. COHESIVE (ADJECTIVE): closely united
Synonyms: tenacious, connected
Antonym: separated, detached
Example Sentence:
Our football team despite their different backgrounds, was able to play as a cohesive team.

7. COLOSSAL (ADJECTIVE): extremely large in size
Synonyms: enormous, behemoth
Antonyms: miniscule, miniature
Example Sentence:
The new campus is colossal in size and can accommodate thousands.

8. CONCOCT (VERB): to make something using cleverness or ability
Synonyms: fabricate, envisage
Antonyms: ruin, demolish
Example Sentence:
Mrs Jane was able to concoct a story for coming late to the party

9. CRAVEN (ADJECTIVE): cowardly
Synonyms: chicken, gutless
Antonyms: brave, courageous
Example sentence:
The craven CEO fled the conference when the media enquired about the bankruptcy.

10. CULPABLE (ADJECTIVE): guilty
Synonyms: blamable, responsible
Antonyms: innocent, blameless
Example Sentence:
Robert was found culpable of the murder and sentenced to life imprisonment by the judge.

Constitution of india Top 5 Quick Review in Hindi


  • рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдХिрд╕ рднाрдЧ рдоे рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ рд╣ै ? 
    • рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиिрддि рдиिрд░्рджेрд╢рдХ рд╕िрдж्рдзांрдд
  • рднाрд░рддीрдп рдиाрдЧрд░िрдХो рдХो рдорддрджाрди рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдХिрд╕ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा ? 
    • рдЖрдпु рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░
  • рднाрд░рдд рдХी рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХी рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै ? 
    • рдл्рд░ांрд╕
  • рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХो рд░ाрдЬ्рдпрд╕рднा рдоे рдХिрддрдиे рдРрд╕े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпो рдХो рдордиोрдиीрдд рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै рдЬिрди्рд╣ोрдиे рдХрд▓ा, рд╕ाрд╣िрдд्рдп рддрдеा рд╕рдоाрдЬ рд╕ेрд╡ा рдЗрдд्рдпाрджि рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоे рд╡िрд╢िрд╖्рдЯрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХि рд╣ै ? 
    • 12
  • рднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддिрдпो рдоे рд╕े рдХौрди рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै? 
    •  рдбॉ. рдПрд╕ рд░ाрдзाрдХृрд╖्рдгрди

Monday, 30 May 2016

рдЦрдиिрдЬों рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдпрд╕ाрд░

рджोрд╕्рддों рдЗрд╕ рдкोрд╕्рдЯ рдХे рдЬрд░िрдпे рд╣рдо рдЖрдкрдХो рдмрд╣ुрдд рд╣ी рд╕рд░рд▓ рд╣िंрджी рднाрд╖ा рдоें рдк्рд░рдоुрдЦ рдЕрдпрд╕्рдХों рдФрд░ рдЙрдирдХी рдмрд╣ुрд▓рддा рд╡ाрд▓े рдЬрдЧрд╣ों рдХे рдиाрдо рдмрддाрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं. рд╕рд░ рдПрдХ рдирдЬрд░ рдЕрд╡рд╢्рдп рдбाрд▓िрдП
рдк्рд░рддिрдпोрдЧी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдЦрдиिрдЬों рд╕े рд╕рдо्рдмंрдзिрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдпрд╕ाрд░ 

рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ 

  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рднाрд░рдд  рдХा рд╕्рдеाрди  рдХिрддрдиा рд╣ै - рдЪौрдеा
  • рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдХुрд▓ рд╕ंрдЪिрдд рднंрдбाрд░ рдоें рднाрд░рдд рдХा рд╕्рдеाрди рдХिрддрдиा рд╣ै - рдкрд╣рд▓ा
  • рднाрд░рдд рдоें рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдЕрдЧ्рд░рдгी рд░ाрдЬ्рдп рдХौрди рд╕ा рд╣ै - рдХрд░्рдгाрдЯрдХ
  • рдЫрдд्рддीрд╕рдЧреЭ рдХा рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै - рджूрд╕рд░ा
  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдк्рд░рдердо рд╕्рдеाрди рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХा рд╣ै - рдЪीрди
  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рд▓ौрд╣ рдЕрдпрд╕्рдХ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рджूрд╕рд░ा  рд╕्рдеाрди рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХा рд╣ै - рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпा


рдмाрдХ्рд╕ाрдЗрдЯ 

  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдмाрдХ्рд╕ाрдЗрдЯ рдХे рднंрдбाрд░ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рднाрд░рдд рдХा рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै  - рдЪौрдеा
  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдмाрдХ्рд╕ाрдЗрдЯ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рднाрд░рдд рдХा рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै -  рдЫрдаा
  • рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдмाрдХ्рд╕ाрдЗрдЯ рдХे рднंрдбाрд░ рд╣ै - рдУрдбिрд╢ा
  • рднाрд░рдд рдоें рдмाрдХ्рд╕ाрдЗрдЯ рдХे рднंрдбाрд░ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рджूрд╕рд░ा рд░ाрдЬ्рдп рдХौрди  рд╕ा рд╣ै - рдЖँрдз्рд░рдк्рд░рджेрд╢


рдХ्рд░ोрдоाрдЗрдЯ 

  1. рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдХ्рд░ोрдоाрдЗрдЯ рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рднाрд░рдд рдХा рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै  - рддीрд╕рд░ा
  2. рднाрд░рдд рдоें рдХ्рд░ोрдоाрдЗрдЯ рд▓рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рд╕рдмрд╕े рдЬ्рдпाрджा рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ोрддा рд╣ै - рдЙреЬीрд╕ा (репрел%)


рддांрдмा 

  • рднाрд░рдд рдоें рддांрдмा рдХा рдЙрдд्рдкाрджрди рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рд╣ोрддा рд╣ै - рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢
  • рддांрдмा рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рджूрд╕рд░े рдФрд░ рддीрд╕рд░े рд╕्рдеाрди рдкрд░ рднाрд░рдд рдХे рдХौрди рд╕े рд░ाрдЬ्рдп рд╣ै - рджूрд╕рд░ा рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢ , рддीрд╕рд░ा рдЭाрд░рдЦрдг्рдб


рдоैрдЧрдиीрдЬ 

  • рднाрд░рдд рдоें рдоैрдЧрдиीрдЬ  рдХे рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рднंрдбाрд░ рдХिрд╕ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╣ै - рдУрдбिрд╢ा (рейрей%)
  • рдоैрдЧрдиीрдЬ рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рднाрд░рдд рдХा рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै - рдкांрдЪрд╡ां
  • рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рдоैрдЧрдиीрдЬ  рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै - рддीрд╕рд░ा (реирез%)
  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдоैрдЧрдиीрдЬ  рдХे рднंрдбाрд░ рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдХिрд╕ рджेрд╢ рдоें рд╣ै - реЫिрдо्рдмाрдм्рдо्рдмे


рдЕрдн्рд░рдХ 

  1. рднрдг्рдбाрд░рдг рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЕрдн्рд░рдХ рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдЬ्рдпाрджा рд╣ै  - рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди (релрез%)
  2. рдЙрдд्рдкाрджрди рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдЕрдн्рд░рдХ рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ै - рдЖँрдз्рд░рдк्рд░рджेрд╢


рдоैрдЧ्рдиेрдЯाрдЗрдЯ 

  •  рднाрд░рдд рдоें рдоैрдЧ्рдиेрдЯाрдЗрдЯ  рдХे рднंрдбाрд░ рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ै - рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб


рдпूрд░ेрдиिрдпрдо 

  • рдЬाрджूрдЧोреЬा рдХी рдЦाрди рдХिрд╕рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै  - рдпूрд░ेрдиिрдпрдо рдХे рдЙрдд्рдкाрджрди рдХे рд▓िрдП
  • рдЬाрджूрдЧोреЬा рдХी рдЦाрди рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ै - рдЭाрд░рдЦрдг्рдб
  • рдкिрдЪрдм्рд▓ेंрдб  рдХिрд╕рдХा рдЕрдпрд╕्рдХ рд╣ै - рдпूрд░ेрдиिрдпрдо  рдХा


рдеोрд░िрдпрдо 

  • рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдеोрд░िрдпрдо рдХिрд╕ рджेрд╢ рдоें рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै - рднाрд░рдд
  • рдеोрд░िрдпрдо рдХिрд╕ рдЪीрдЬ рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै - рдоोрдиाрдЬाрдИрдЯ рд░ेрдЯ рд╕े
  • рднाрд░рдд рдоें рдоोрдиाрдЬाрдИрдЯ рд░ेрдЯ рдХрд╣ा рдкाрдпी рдЬाрддी рд╣ै - рдХेрд░рд▓ рдХे рддрдЯрд╡рд░्рддी рдЗрд▓ाрдХे рдоें


рдЬिрд░рдХॉрди 

  • рдЬिрд░рдХॉрди рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै - рдХेрд░рд▓


рдРंрдЯीрдордиी

  • рдРंрдЯीрдордиी рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै - рд╣िрдоाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢
  • рдРंрдЯीрдордиी рдХो рдФрд░ рдХिрд╕ рдиाрдо рд╕े рдЬाрдирддे рд╣ै - рд╕ुрд░рдоा


рдиिрдХिрд▓ 

  • рдиिрдХिрд▓ рдХे рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рднंрдбाрд░ рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╣ै - рдУрдбिрд╢ा (репреи%)


рдХोрдпрд▓ा 

  • рдХोрдпрд▓ा рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рднाрд░рдд рдХा рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдХौрди рд╕ा рд╕्рдеाрди рд╣ै - рддीрд╕рд░ा
  • рднाрд░рдд рдХे рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдоें рдХोрдпрд▓े рдХा рд╕рд░्рд╡ाрдзि рдЙрдд्рдкाрджрди рд╣ोрддा рд╣ै  - рдЭाрд░рдЦрдг्рдб
  • рд╕рдмрд╕े рдЙрдд्рддрдо рд╢्рд░ेрдгी рдХा рдХोрдпрд▓ा рд╣ोрддा рд╣ै - рдПрди्рде्рд░ाрд╕ाрдЗрдЯ

Tuesday, 24 May 2016

рднाрд░рдд рдЖрдкрджा рдк्рд░рдмंрдзрди рдХे рдЫेрдд्рд░ рдоें рдирдИ рдЙрдЪाрдИрдпो рдХो рдЫू рд░рд╣ा рд╣ैं, рдлिрд░ рднी рдЬрдоीрдиी рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдХिрдпा рдЬाрдиा рд╣ैं , рд╕्рдкрд╕्рдЯ рдХрд░े.

рднाрд░рдд рдЖрдкрджा рдк्рд░рдмंрдзрди рдХे рдЫेрдд्рд░ рдоें рдирдИ рдЙрдЪाрдИрдпो рдХो рдЫू рд░рд╣ा рд╣ैं, рдлिрд░ рднी рдЬрдоीрдиी рд╕्рддрд░ рдкрд░ рдмрд╣ुрдд рдХुрдЫ рдХिрдпा  рдЬाрдиा  рд╣ैं , рд╕्рдкрд╕्рдЯ  рдХрд░े.

рдЖрдк рдЬैрд╕े рд╣ी рдоिрдд्рд░ो рдоें рд╕े рдПрдХ рдоेрд░े рдк्рд░िрдп рдоिрдд्рд░ рдиे рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдЧрдо्рднीрд░рддा рд╕े рдЗрд╕ рд╡िрд╖рдп рдХे рдмाрд░े рдоें рд▓िрдЦा рд╣ैं, рдЙрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд▓िрдЦी рдЧрдпी рдкंрдХ्рддिрдпों рдХो рдЖрдкрдХे рд╕рдоाрдиे рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░рддे рд╣ैं




Bharat aapda parbhandhan ke chetra me nai uchaiyo ko chu rha hain, phir bhi jamini star pr nbahut kuch kiya jana hain, spast kare.

Saturday, 21 May 2016

How long night in which planet?

рдЬाрдиिрдпे рдХिрд╕ рдЧ्рд░рд╣ рдоें рд╣ोрддी рд╣ै рдХिрддрдиी рд▓ंрдмी рд░ाрдд

1)рдкृрде्рд╡ी- 12 рдШंрдЯे рдХी рд░ाрдд рдкृрде्рд╡ी 24 рдШंрдЯे рдоें 360 рдбिрдЧ्рд░ी рдШूрдорддी рд╣ै, рд▓िрд╣ाрдЬा рджिрди рдФрд░ рд░ाрдд рд▓рдЧрднрдЧ 12-12 рдШंрдЯे рдХी рд╣ोрддी рд╣ै।

2)рд╢ुрдХ्рд░- 121 рджिрди рдХी рд░ाрдд рд╢ुрдХ्рд░ рдЧ्рд░рд╣ рдХो 360 рдбिрдЧ्рд░ी рдШूрдордиे рдоें 243 рджिрди рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рдпाрдиि 121.5 рджिрди рдЕंрдзेрд░ा рдФрд░ рдФрд░ 12.5 рджिрди рд░ौрд╢рдиी !

3) рдмुрдз- 19 рджिрдиों рдХी рд░ाрдд рдмुрдз рдЧ्рд░рд╣ рдХा рдкूрд░ा рдПрдХ рджिрди 58 рджिрди рдФрд░ 15 рдШंрдЯों рдХा рд╣ोрддा рд╣ै। рдпाрдиि 19 рджिрди рддрдХ рд▓рдЧाрддाрд░ рд░ाрдд рд░рд╣рддी рд╣ै рдФрд░ рдмाрдХी рдХे рд╕рдордп рдоें рджिрди।

4) рдоंрдЧрд▓- 12 рдШंрдЯे рдЕंрдзेрд░ा рдоंрдЧрд▓ рдЧ्рд░рд╣ рд▓рдЧрднрдЧ рдкृрде्рд╡ी рдХी рдЧрддि рд╕े рдШूрдорддा рд╣ै। рдПрдХ рдЪрдХ्рдХрд░ 24 рдШंрдЯे, 39 рдоिрдирдЯ 35 рд╕ेрдХेंрдб рдоें рд▓рдЧाрддा рд╣ै। рдпाрдиी рдХрд░ीрдм 12 рдШंрдЯे рдЕंрдзेрд░ा рд░рд╣рддा рд╣ै।

5) рдмृрд╣рд╕्рдкрддि- 4.4 рдШंрдЯे рдоें рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рд╕ुрдмрд╣ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рдЧ्рд░рд╣ рдХा рдкूрд░ा рдПрдХ рджिрди 9.9 рдШंрдЯों рдХा рд╣ोрддा рд╣ै। рдпाрдиि рдПрдХ рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рдоाрдд्рд░ рд╕ाрдв़े рдЪाрд░ рдШंрдЯे рдоें рд╕ुрдмрд╣ рдФрд░ рдЕрдЧрд▓े рд╕ाрдв़े рдЪाрд░ рдШंрдЯे рдоें рд░ाрдд।

6) рд╢рдиि- 5 рдШंрдЯे рдХी рд░ाрдд рд╢рдиि рдЧ्рд░рд╣ рдХा рдПрдХ рджिрди 10 рдШंрдЯे 45 рдоिрдирдЯ 45 рд╕ेрдХंрдб рдХा рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ां 5 рдШंрдЯे рдоें рд╣ी рд░ाрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рдФрд░ рдЕрдЧрд▓े 5 рдШंрдЯे рдоें рджिрди।

7) рдпूрд░ेрдирд╕ рдпाрдиी рд╡рд░ुрдг рдкрд░ 9 рдШंрдЯे рдХी рд░ाрдд рдпूрд░ेрдирд╕ рдпाрдиी рд╡рд░ुрдг рдЧ्рд░рд╣ рдкрд░ 17 рдШंрдЯे, 14 рдоिрдирдЯ рдФрд░ 24 рд╕ेрдХेंрдб рдХा рдПрдХ рдкूрд░ा рджिрди рд╣ोрддा рд╣ै।

8) рдиेрдк्рдЯ्рдпूрди рдкрд░ 8 рдШंрдЯे рд▓ंрдмी рд░ाрдд рдиेрдк्рдЯ्рдпूрди рдЧ्рд░рд╣ 16 рдШंрдЯे, 6 рдоिрдирдЯ рдФрд░ 36 рд╕ेрдХेंрдб рдоें 360 рдбिрдЧ्рд░ी рдШूрдорддा рд╣ै। рдпाрдиि рдпрд╣ां рдоाрдд्рд░ 8 рдШंрдЯे рдоें рд╕ुрдмрд╣ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै।

History Books For Uttar Pradesh Public Service Commission In Hindi

рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХी рдкुрд╕्рддрдХें рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢ рд▓ोрдХрд╕ेрд╡ा рдЖрдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП :-

1) рдк्рд░ाрдЪीрди рднाрд░рдд :- рдПрд╕ рдХे рдкाрдг्рдбेрдп
рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдиे рдПрд╕ рдХे рдкाрдг्рдбेрдп рдкреЭ рд▓ी рд╣ो рдпा рдХोрдИ рдФрд░ рдкुрд╕्рддрдХ рдЬो рдЖрдкрдХे рдкाрд╕ рд╣ो рдПрд╡рдо् рддрдм рднी рдЖрдк рдк्рд░рд╢्рди рдЬ्рдпाрджा рдЗрд╕ рднाрдЧ рдоें рдЧрд▓рдд рдХрд░рддे рд╣ो рддो рддрдм рдЖрдк рдХे • рд╕ी • рд╢्рд░ीрд╡ाрд╕्рддрд╡ рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ै। рд╡े рд╣ी рд▓े рдЬो рдмुрдХ рдкреЭрдиे рдХा рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд░рдЦрддे рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдпे рдмुрдХ рдмрд╣ुрдд рд╣ी рдЬ्рдпाрджा рдоोрдЯी рд╣ै ।( рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдЖрдкрдХो рдХिрд░рдг рдпा рдпुрде рдХी рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рд╡ाрд▓ी рдмुрдХ рдмрддाрдпेрдЧे рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдоें рдЗрддрдиे рдлैрдХ्рдЯ рд╣ै рдХि рд╢ाрдпрдж рд╣ी рдХोрдИ рдпाрдж рдХрд░ рдкाрдпे )
2) рдордз्рдпрдХाрд▓ीрди рднाрд░рдд :- рдПрд╕ рдХे рдкाрдг्рдбेрдп
3) рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд :- рдПрд╕ рдХे рдкाрдг्рдбेрдп
рдпे рдпाрдж рд░рдЦे рдХि рдЕрдЧрд░ рдЖрдкрдХे рдк्рд░рд╢्рди рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд рд╕े рдЧрд▓рдд рд╣ोрддे рд╣ै рддो рдпे рдЖрдкрдХे рдЕрд╕рдлрд▓рддा рдХी рдХрд╣ाрдиी рд▓िрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдХाрдлी рд╣ै ।рдЗрд╕ рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдз्рдпाрди рджे।
рд╕ंрдШ рд▓ोрдХрд╕ेрд╡ा рдЖрдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП :-
1) рдк्рд░ाрдЪीрди рднाрд░рдд :- рдХेрд╡рд▓ рдФрд░ рдХेрд╡рд▓ 11 рд╡ीं рдХрдХ्рд╖ा рдХी рдкुрд░ाрдиी NCERT ( PT)
2) рдордз्рдпрдХाрд▓ीрди рднाрд░рдд :- рдХेрд╡рд▓ рдФрд░ рдХेрд╡рд▓ 11 рд╡ीं рдХрдХ्рд╖ा рдХी рдкुрд░ाрдиी NCERT ( PT )
3) рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд :-
рез) рднाрд░рдд рдХा рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╕ंрдШрд░्рд╖ - рд╡िрдкिрди рдЪंрдж्рд░ा
рдк्рд░рдХाрд╢рди :- рд╣िंрджी рдоाрдз्рдпрдо рдХाрд░्рдпाрди्рд╡рдп рдиिрджेрд╢ाрд▓рдп рджिрд▓्рд▓ी рд╡िрд╢्рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп
реи) рдПрд╕ рдХे рдкाрдг्рдбेрдп рдпा рдХिрд╕ी рднी рдХोрдЪिंрдЧ рдХे рдХेрд╡рд▓ рдк्рд░ी рдХे рдк्рд░िंрдЯेрдб рдиोрдЯ्рд╕ рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ै ।
рд╕ंрдШ рд▓ोрдХрд╕ेрд╡ा рдЖрдпोрдЧ рдХी рдоुрдЦ्рдп рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдХेрд╡рд▓ рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд░рдд рд╣ै ।
рдХ्рдпा рдирд╣ीं рд▓ेрдиा рд╣ै :-
рд╡िрдкिрди рдЪंрдж्рд░ा рдХी рдЫोрдЯी рд╡ाрд▓ी рдУрд░िрди्рдЯेрдб рдм्рд▓ैрдХ рд╕्рд╡ाрди рдк्рд░рдХाрд╢рди рд╡ाрд▓ी рдмुрдХ рдирд╣ीं рд▓ेрдиी рд╣ै।
рдЗрддрдиा рд╕рдм рдкреЭрдиे рдХे рдмाрдж рдФрд░ рдЙрд╕े рдкрдЪा рд▓ेрдиे рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рд╕рдм рдмेрдХाрд░ рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдкрдХो рдЕрдкрдиा output рд╣ी рдирд╣ीं рдкрддा рд╣ै। рдЬрдм рдЖрдк рдЗрддрдиा рдХрд░ рд▓े рддो рдЖрдкрдХो рд╣рд░ рд╡िрд╖рдп рдХे рдХрдо рд╕े рдХрдо 2000 рдк्рд░рд╢्рди рд▓рдЧाрдиे рдЪाрд╣िрдП ।рдЗрд╕рд╕े рдЖрдкрдХो рдЖрдд्рдорд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдЖрдПрдЧा ।рд╡े рдк्рд░рд╢्рди рдоिрд▓рддे рд╣ै рдПрдХ рд╣ी рдЬрдЧрд╣ рдШрдЯрдиा рдЪрдХ्рд░ рдоें। рд▓ोрдЧ рдмोрд▓рддे рд╣ै рдХि рдШрдЯрдиा рдЪрдХ्рд░ рдкреЭ рд▓ो рдХाрдо рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рджोрд╕्рддों рд╕рд╣ी рд░рдгрдиीрддि рдпे рд╣ोрддी рд╣ै рдХि рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЖрдк рдмुрдХ рдкреЭो рдлिрд░ рдШрдЯрдиा рдЪрдХ्рд░ рд▓рдЧाрдУ। рддрдм рдЖрдкрдХो рдЕрдкрдиी рдФрдХाрдд рдкрддा рдЪрд▓ेрдЧी।
рдШрдЯрдиा рдЪрдХ्рд░ рд╣ी рдХ्рдпों :-
рджोрд╕्рддों рд╣рдоे рд╕ाрд░ी рдЪीреЫ рдпाрдж рдирд╣ीं рд░рд╣ рд╕рдХрддी рд╣ै। рдХुрдЫ рдЪीреЫे рд╣рдоे рд╡िрдХрд▓्рдк рджेрдЦрдХрд░ рдпाрдж рдЖрддी рд╣ै рд╡ो рд╕рд╣ी рдХाрдо рдШрдЯрдиा рдЪрдХ्рд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЖрдкрдиे рджेрдЦा рднी рд╣ोрдЧा рдХी рдЬрдм рдоैं рдк्рд░рд╢्рди рдбाрд▓рддा рд╣ूँ рддो рд╡िрдХрд▓्рдк рдЬрд░ूрд░ рдбाрд▓рддा рд╣ूँ ।рдЙрд╕рдХा рдХाрд░рдг рдпे рд╣ी рд╣ै।
рдкिрдЫрд▓े 10 рд╕ाрд▓ों рдХे рдк्рд░рд╢्рди рдЖрдкрд╕े рдмिрд▓्рдХुрд▓ рднी рдЧрд▓рдд рдирд╣ीं рд╣ोрдиे рдЪाрд╣िрдП।

Wednesday, 11 May 2016

May 2016 Top 5 Current affairs in Hindi

1. 6 рдордИ 2016 рдХो рдоिрдХी рдЖрд░्рдерд░ рдХो рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХी рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдЯीрдо рдХा рдХोрдЪ рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा рдЧрдпा ?
ans. рдкाрдХिрд╕्рддाрди

2. рдХिрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдиे 7 рдордИ 2016 рдХो рдПрдХ рд╕рд░рдХाрд░ी рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдЬाрд░ी рдХрд░рдХे рдЬैрди рд╕рдоुрджाрдп рдХो рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рджрд░्рдЬा рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рджिрдпा?
ans. рдЧुрдЬрд░ाрдд

3. рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдиे рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдХिрд╕ рдЧ्рд░рд╣ рдХे рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдоें рдСрдХ्рд╕ीрдЬрди рдХो рдвूंрдв़ рдиिрдХाрд▓ा рд╣ै?
ans. рдоंрдЧрд▓

4. рдиाрдЧрд░िрдХों рдФрд░ рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдорд╣рдд्рд╡ рдХे рд╕्рдерд▓ों рдФрд░ рдк्рд░рддिрд╖्рдаाрдиों рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рддрдеा рдЕрдкрд░ाрдз рд░ोрдХрдиे рдоें рд╕्рдоाрд░्рдЯ рдкुрд▓िंрд╕िрдЧ рдХी рднूрдоिрдХा рдХे рд╡ाрд╕्рддे рдХिрд╕ рдк्рд░рджेрд╢ рдХो 5 рдордИ 2016 рдХो рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा?
ans. рджिрд▓्рд▓ी

5. рдПрд╢िрдпा рдХрдмрдб्рдбी рдЪैрдо्рдкिрдпрдирд╢िрдк 2016 рдХा рдЦ़िрддाрдм рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдиे рдХिрд╕ рджेрд╢ рдХो рд╣рд░ाрдХрд░ рдЬीрддा ?
ans. рднाрд░рдд

➡ рд╕ाрджिрдХ рдЦाрди рд▓ंрджрди рдХे рдкрд╣рд▓े рдоुрд╕्рд▓िрдо рдоेрдпрд░ рдмрдиे।
➡ рдЧुрдЬрд░ाрдд рд╕рд░рдХाрд░ рдиे рдЬैрди рд╕рдоुрджाрдп рдХो рдЕрд▓्рдкрд╕ंрдЦ्рдпрдХ рдХा рджрд░्рдЬा рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा।
➡ рд╡ाрдИрд╕ рдПрдбрдоिрд░рд▓ рд╕ुрдиीрд▓ рд▓ाрдо्рдмा рдХो рднाрд░рддीрдп рдиौрд╕ेрдиा рдХे рдЕрдЧрд▓े рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдХे рд░ूрдк рдоें рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा рдЧрдпा।
➡ рд╢рд╢ांрдХ рдордиोрд╣рд░ рдмрдиे рдЖрдИрд╕ीрд╕ी рдХे рдкрд╣рд▓े рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдЪेрдпрд░рдоैрди।
➡ рдЗंрдЧ्рд▓ैंрдб рдорд╣िрд▓ा рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдЯीрдо рдХी рдХрдк्рддाрди рдЪрд░्рд▓ोрдЯ рдПрдбрд╡рд░्рдб्рд╕ рдиे рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдХ्рд░िрдХेрдЯ рд╕े рд╕ंрди्рдпाрд╕ рд▓िрдпा।
➡ рджिрд▓्рд▓ी рдХी рдЯीрдиा рдбाрдмी рдиे рд╕ंрдШ рд▓ोрдХ рд╕ेрд╡ा рдЖрдпोрдЧ (рдпूрдкीрдПрд╕рд╕ी) 2015 рдХी рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдкрд╣рд▓ा рд╕्рдеाрди рд╣ाрд╕िрд▓ рдХिрдпा рд╣ै।
➡ рдЧूрдЧрд▓ рдиे рднाрд░рдд рдХे рдкांрдЪ рд░ेрд▓рд╡े рд╕्рдЯेрд╢рдиों рдкрд░ рдиि:рд╢ुрд▓्рдХ рд╣ाрдИрд╕्рдкीрдб рд╡ाрдИ рдлाрдИ рд╕ेрд╡ा рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рдХी рдШोрд╖рдгा рдХी।
➡ рдЪीрдиी рдХीрдЯ рдЪांрд╕ рдоेрдЧाрд╕्рдЯिрдХ рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рд╕рдмрд╕े рд▓рдо्рдмा рдХीрдЯ рдШोрд╖िрдд।
➡ рдиोрд╡ाрдХ рдЬोрдХोрд╡िрдЪ рдиे рдПंрдбी рдоुрд░े рдХो рд╣рд░ाрдХрд░ рдкुрд░ुрд╖ рдПрдХрд▓ рд╡рд░्рдЧ рдХा рдоेрдб्рд░िрдб рдУрдкрди реЩिрддाрдм рдЬीрддा।
➡ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдмोрд░्рдб рдиे рдоिрдХी рдСрд░्рдерд░ рдХो рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдХा рд╣ेрдб рдХोрдЪ рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा।

Human Brain related interesting Facts in Hindi GK

1. рдордиुрд╖्рдп рдХे рджिрдоाрдЧ рдоें рджрд░्рдж рдХी рдХोрдИ рднी рдирд╕ рдирд╣ी рд╣ोрддी рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдХोрдИ рджрд░्рдж рдирд╣ी рдорд╣рд╕ूрд╕ рдирд╣ी рдХрд░рддा
2. рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдоाрдирддे рд╣ैंрдХि рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдоें рд╕рдмрд╕े рдЬрдЯिрд▓ рдФрд░ рд░рд╣рд╕्рдордИ рдЪीрдЬ рдордиुрд╖्рдп рдХा рджिрдоाрдЧ рд╣ै.
3. рджिрдоाрдЧ рд╢рд░ीрд░ рдХा рд╕рдмрд╕ेрдЬ्рдпाрджा рдЪрд░्рдмी рд╡ाрд▓ा рдЕंрдЧ рд╣ै.
4. рдоाрдирд╡ рджिрдоाрдЧ рдХे рдЕंрджрд░ рдПрдХ рд╕ैрдХेंрдб рдоें 1 рд▓ाрдЦ рд░рд╕ाрдпрдиिрдХ рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпाрдпें рд╣ोрддी рд╣ैं.
5. рдоाрдирд╡ рдХा рджिрдоाрдЧ computer рд╕ेрднी рдЬ्рдпाрджा рддेрдЬрдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдХрд░рддा рд╣ै.
6. 30 рд╕ाрд▓ рдХी рдЖрдпु рдХे рдмाрджрд╣рдоाрд░ा рджिрдоाрдЧ рд╕ुрдХрдб़рдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै.
7. рд╣ैрд▓рдоेрдЯ рдкрд╣рдирдХрд░ рджिрдоाрдЧ рдХो рдЪोрдЯ рд▓рдЧрдиे рдХी рд╕ंрдо्рднाрд╡рдиा рдлिрд░ рднी 80% рд░рд╣рддी рд╣ीрд╣ै.
8. рджिрдоाрдЧ рдоें 1,00,000 рдоीрд▓рд▓ंрдо्рдмी рд░рдХ्рдд рд╡ाрд╣िрдХाрдПँ рд╣ोрддी рд╣ैं. 

State name GK tricks in Hindi

рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рдиाрдо рдХो рдпाрдж рд░рдЦрдиे рдХे рдЯ्рд░िрдХ्рд╕ рд╣िंрджी рдоें рдЬाрдиिрдП

рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рд▓िрдП рдкंрдХ्рддि-

"рдоिрдд्рд░ рдЕрддрд░ा рдоुрдЭрд╕े рдХрд╣рддा рд╣ै рдоैं рдЕрдкрдиे рдЫ: рдмाрдЧों рдоें рдЖрдо рдХी рдЙрдкрдЬ рдЙрдЧाрдК" ।


  • рдоि-рдоिрдЬोрд░рдо
  • рдд्рд░ -рдд्рд░िрдкुрд░ा
  • рдЕ - рдЕрд╕рдо
  • рдд - рддрдоिрд▓рдиाрдбू
  • рд░ा - рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди
  • рдоु -рдордгिрдкुрд░
  • рдЭ - рдЭाрд░рдЦंрдб
  • рд╕े - рд╕िрдХ्рдХिрдо
  • рдХ -рдХेрд░рд▓
  • рд╣ -рд╣рд░िрдпाрдгा
  • рддे - рддेрд▓ंрдЧाрдиा
  • рд╣ै - рд╣िрдоाрдЪрд▓
  • рдоें - рдоेрдШाрд▓рдп
  • рдЕ - рдЕрд░ूрдгाрдЪрд▓
  • рдк - рдк. рдмंрдЧाрд▓
  • рдиे - рдиाрдЧाрд▓ैंрдб
  • рдЫः - рдЫрдд्рддीрд╕рдЧрдв
  • рдмा - рдмिрд╣ाрд░
  • рдЧों -рдЧोрд╡ा
  • рдоें - рдордз्рдпрдк्рд░рджेрд╢
  • рдЖ - рдЖंрдз्рд░рдк्рд░рджेрд╢
  • рдо - рдорд╣ाрд░ाрд╖्рдЯ्рд░
  • рдХी -рдХрд░्рдиाрдЯрдХ
  • рдЙ - рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб
  • рдк - рдкंрдЬाрдм
  • рдЬ - рдЬрдо्рдоू - рдХрд╢्рдоीрд░
  • рдЙ - рдЙрдб़ीрд╕ा
  • рдЧा - рдЧुрдЬрд░ाрдд
  • рдЙ- рдЙрдд्рддрд░рдк्рд░рджेрд╢


Tuesday, 10 May 2016

The amendments to the Constitution's key dates in Hindi

рдЖрдЗрдпे рдЬाрдиे рднाрд░рддीрдп рд╕рд╡िрдзाрди рдоें рдХिрдпे рдЧрдП рд╕ंрд╕ोрдзрдиों рдХे рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддिрдеि

● рдкрд╣рд▓ा рд╕ंрд╢ोрдзрди (1951) —рдЗрд╕ рд╕ंрд╢ोрдзрди рдж्рд╡ाрд░ा рдиौрд╡ीं рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдХो рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЧрдпा।
● рджूрд╕рд░ा рд╕ंрд╢ोрдзрди (1952) —рд╕ंрд╕рдж рдоें рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХो рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा।
● рд╕ाрддрд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1956) —рдЗрд╕ рд╕ंрд╢ोрдзрди рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрдЬ्рдпों рдХा рдЕ, рдм, рд╕ рдФрд░ рдж рд╡рд░्рдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬрди рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें 14 рд░ाрдЬ्рдпों рдФрд░ 6 рдХेंрдж्рд░рд╢ाрд╕िрдд рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рд╡िрднрдХ्рдд рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा।
● рджрд╕рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1961) —рджाрджрд░ा рдФрд░ рдирдЧрд░ рд╣рд╡ेрд▓ी рдХो рднाрд░рддीрдп рд╕ंрдШ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рд╕ंрдШीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рд╕्рдеिрддि рдк्рд░рджाрди рдХी рдЧрдИ।
● 12рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1962) —рдЧोрд╡ा, рджрдорди рдФрд░ рджीрд╡ рдХा рднाрд░рддीрдп рд╕ंрдШ рдоें рдПрдХीрдХрд░рдг рдХिрдпा рдЧрдпा।
● 13рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1962) —рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдПрдХ рдирдпा рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 371 (рдЕ) рдЬोрдб़ा рдЧрдпा, рдЬिрд╕рдоें рдиाрдЧाрд▓ैंрдб рдХे рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдХे рд▓िрдП рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рдХिрдП рдЧрдП। 1рджिрд╕ंрдмрд░, 1963 рдХो рдиाрдЧाрд▓ैंрдб рдХो рдПрдХ рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕्рдеिрддि рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рджी рдЧрдИ।
● 14рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1963) —рдкांрдбिрдЪेрд░ी рдХो рд╕ंрдШ рд░ाрдЬ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рдердо рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдоें рдЬोрдб़ा рдЧрдпा рддрдеा рдЗрди рд╕ंрдШ рд░ाрдЬ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों (рд╣िрдоाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢, рдЧोрд╡ा, рджрдорди рдФрд░ рджीрд╡, рдкांрдбिрдЪेрд░ी рдФрд░ рдордгिрдкुрд░) рдоें рд╡िрдзाрдирд╕рднाрдУं рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЧрдИ।
● 21рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1967) —рдЖрдард╡ीं рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдоें ‘рд╕िंрдзी’ рднाрд╖ा рдХो рдЬोрдб़ा рдЧрдпा।
● 22рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1968) —рд╕ंрд╕рдж рдХो рдоेрдШाрд▓рдп рдХो рдПрдХ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рддрдеा рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рд╡िрдзाрдирдоंрдбрд▓ рдФрд░ рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж рдХा рдЙрдкрдмंрдз рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдк्рд░рджाрди рдХी рдЧрдИ।
● 24рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1971) —рд╕ंрд╕рдж рдХो рдоौрд▓िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ों рд╕рд╣िрдд рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдХिрд╕ी рднी рднाрдЧ рдоें рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рджिрдпा рдЧрдпा।
● 27рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1971) —рдЙрдд्рддрд░ी-рдкूрд░्рд╡ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдкाँрдЪ рд░ाрдЬ्рдпों рддрдд्рдХाрд▓ीрди рдЕрд╕рдо, рдиाрдЧाрд▓ैंрдб, рдоेрдШाрд▓рдп, рдордгिрдкुрд░ рд╡ рдд्рд░िрдкुрд░ा рддрдеा рджो рд╕ंрдШीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоिрдЬोрд░рдо рдФрд░ рдЕрд░ुрдгाрд▓рдЪ рдк्рд░рджेрд╢ рдХा рдЧрдарди рдХिрдпा рдЧрдпा рддрдеा рдЗрдирдоें рд╕рдорди्рд╡рдп рдФрд░ рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдПрдХ ‘рдкूрд░्рд╡ोрдд्рддрд░ рд╕ीрдоांрдд рдкрд░िрд╖рдж्’ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЧрдИ।
● 31рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1974) —рд▓ोрдХрд╕рднा рдХी рдЕрдзिрдХрддрдо рд╕рджंрд╕्рдп рд╕ंрдЦ्рдпा 547 рдиिрд╢्рдЪिрдд рдХी рдЧрдИ। рдЗрдирдоें рд╕े 545 рдиिрд░्рд╡ाрдЪिрдд рд╡ 2 рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдж्рд╡ाрд░ा рдордиोрдиीрдд рд╣ोंрдЧे।
● 36рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1975) —рд╕िрдХ्рдХिрдо рдХो рднाрд░рддीрдп рд╕ंрдШ рдоें рд╕ंрдШ рдХे 22рд╡ें рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा।
● 37рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1975) —рдЕрд░ुрдгाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢ рдоें рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдкिрдХा рддрдеा рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж् рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдЧрдИ।
● 42рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1976) —рдЗрд╕े ‘рд▓рдШु рд╕ंрд╡िрдзाрди’ (Mini Constitution) рдХी рд╕ंрдЬ्рдЮा рдк्рд░рджाрди рдХी рдЧрдИ рд╣ै।
—рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рдк्рд░рд╕्рддाрд╡рдиा рдоें ‘рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖’, ‘рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджी’ рдФрд░ ‘рдЕрдЦंрдбрддा’ рд╢рдм्рдж рдЬोрдб़े рдЧрдП।
—рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдХрдд्рд░्рддрд╡्рдпों рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे 10 рдоूрд▓ рдХрд░्рдд्рддрд╡्рдп рдиिрд╢्рдЪिрдд рдХिрдП рдЧрдП।
—рд▓ोрдХрд╕рднा рддрдеा рд╡िрдзाрдирд╕рднाрдУं рдХे рдХाрд░्рдпрдХाрд▓ рдоें рдПрдХ рд╡рд░्рд╖ рдХी рд╡ृрдж्рдзि рдХी рдЧрдИ।
—рдиीрддि-рдиिрд░्рджेрд╢рдХ рддрдд्рд╡ों рдоें рдХुрдЫ рдирд╡ीрди рддрдд्рд╡ рдЬोрдб़े рдЧрдП।
—рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╢िрдХ्рд╖ा, рдиाрдк-рддौрд▓, рд╡рди рдФрд░ рдЬंрдЧрд▓ी рдЬाрдирд╡рд░ рддрдеा рдкрдХ्рд╖िрдпों рдХी рд░рдХ्рд╖ा, рдпे рд╡िрд╖рдп рд░ाрдЬ्рдп рд╕ूрдЪी рд╕े рдиिрдХाрд▓рдХрд░ рд╕рдорд╡рд░्рддी рд╕ूрдЪी рдоें рд░рдЦ рджिрдП рдЧрдП।
—рдпрд╣ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЧрдИ рдХि рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 352 рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдЖрдкाрддрдХाрд▓ рд╕ंрдкूрд░्рдг рджेрд╢ рдоें рд▓ाрдЧू рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдпा рджेрд╢ рдХे рдХिрд╕ी рдПрдХ рдпा рдХुрдЫ рднाрдЧों рдХे рд▓िрдП।
—рд╕ंрд╕рдж рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдП рдЧрдП рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕ंрд╢ोрдзрди рдХो рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдоें рдЪुрдиौрддी рджेрдиे рд╕े рд╡рд░्рдЬिрдд рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा।
● 44рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1978) —рд╕ंрдкрдд्рддि рдХे рдоूрд▓ाрдзिрдХाрд░ рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рдХрд░рдХे рдЗрд╕े рд╡िрдзिрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ рдмрдиा рджिрдпा рдЧрдпा।
—рд▓ोрдХрд╕рднा рддрдеा рд░ाрдЬ्рдп рд╡िрдзाрдирд╕рднाрдУं рдХी рдЕрд╡рдзि рдкुрдиः 5 рд╡рд░्рд╖ рдХрд░ рджी рдЧрдИ।
—рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि, рдЙрдкрд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि, рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдФрд░ рд▓ोрдХрд╕рднा рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖्рдЬ्рдЮ рдХे рдЪुрдиाрд╡ рд╡िрд╡ाрджों рдХी рд╕ुрдирд╡ाрдИ рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдкुрдиः рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рддрдеा рдЙрдЪ्рдЪ рди्рдпाрдпाрд▓рдп рдХो рд╣ी рджे рджिрдпा рдЧрдпा।
— рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХो рдЬो рднी рдкрд░ाрдоाрд░्рд╢ рджिрдпा рдЬाрдПрдЧा, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдХो рдЙрд╕ рдкрд░ рджोрдмाрд░ा рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд▓िрдП рдХрд╣ рд╕рдХेंрдЧे рд▓ेрдХिрди рдкुрдирд░्рд╡िрдЪाрд░ рдХे рдмाрдж рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдХो рдЬो рднी рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рджेрдЧा, рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рдЙрд╕ рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдХो рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдпрддः рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ेंрдЧे।
—‘рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рдХे рдЕрдзिрдХाрд░’ рдХो рд╢ाрд╕рди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдкाрддрдХाрд▓ рдоें рднी рд╕्рдердЧिрдд рдпा рд╕ीрдоिрдд рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा, рдЖрджि।
● 52рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1985) —рдЗрд╕ рд╕ंрд╢ेрдзрди рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рджрд╕рд╡ीं рдЕрдиुрд╕ूрдЪी рдЬोрдб़ी рдЧрдИ। рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд░ाрдЬрдиीрддिрдХ рджрд▓-рдмрджрд▓ рдкрд░ рдХाрдиूрдиी рд░ोрдХ рд▓рдЧाрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХी рдЧрдИ рд╣ै।
● 55рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1986) —рдЕрд░ुрдгाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢ рдХो рднाрд░рддीрдп рд╕ंрдШ рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рд░ाрдЬ्рдп рдХी рджрд░्рдЬा рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा।
● 56рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1987) —рдЗрд╕рдоें рдЧोрд╡ा рдХो рдкूрд░्рдг рд░ाрдЬ्рдп рдХा рджрд░्рдЬा рджेрдиे рддрдеा ‘рджрдорди рд╡ рджीрд╡’ рдХो рдирдпा рд╕ंрдШीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдмрдиाрдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╣ै।
● 61рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1989) —рдорддाрдзिрдХाрд░ рдХे рд▓िрдП рди्рдпूрдирддрдо рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЖрдпु 21 рд╡рд░्рд╖ рд╕े рдШрдЯाрдХрд░ 18 рд╡рд░्рд╖ рдХрд░ рджी рдЧрдИ।
● 65рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1990) —‘рдЕрдиुрд╕ूрдЪिрдд рдЬाрддि рддрдеा рдЬрдирдЬाрддि рдЖрдпोрдЧ’ рдХे рдЧрдарди рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЧрдИ।
● 69рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1991) —рджिрд▓्рд▓ी рдХा рдиाрдо ‘рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд░ाрдЬрдзाрдиी рд░ाрдЬ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рджिрд▓्рд▓ी’ рдХिрдпा рдЧрдпा рддрдеा рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП 70 рд╕рджрд╕्рдпीрдп рд╡िрдзाрдирд╕рднा рддрдеा 7 рд╕рджрд╕्рдпीрдп рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдХे рдЧрдарди рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рдХिрдпा рдЧрдпा।
● 70рд╡ां рд╕ंрд╢ोрдзрди (1992)


рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рднाрдЧ рдФрд░ рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж
рднाрд░рдд, рд╕ंрд╕рджीрдп рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рд╡ाрд▓ा рдПрдХ рдк्рд░рднुрд╕рдд्рддा рд╕рдо्рдкрди्рди, рд╕рдоाрдЬрд╡ाрджी рдзрд░्рдордиिрд░рдкेрдХ्рд╖, рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ाрдд्рдордХ рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рд╣ै। рдпрд╣ рдЧрдгрд░ाрдЬ्рдп рднाрд░рдд рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╢ाрд╕िрдд рд╣ै। рднाрд░рдд рдХा рд╕ंрд╡िрдзाрди 26 рдирд╡рдо्рдмрд░ 1949 рдХो рдкाрд░िрдд рд╣ुрдЖ рддрдеा 26 рдЬрдирд╡рд░ी 1950 рд╕े рдк्рд░рднाрд╡ी рд╣ुрдЖ। 26 рдЬрдирд╡рд░ी рдХा рджिрди рднाрд░рдд рдоें рдЧрдгрддрди्рдд्рд░ рджिрд╡рд╕ рдХे рд░ूрдк рдоें рдордиाрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
рднाрд░рдд рдХा рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдХिрд╕ी рднी рдЧрдгрддांрдд्рд░िрдХ рджेрд╢ рдХा рд╕рдмрд╕े рд▓ंрдмा рд▓िрдЦिрдд рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдЕрдм 465 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж, рддрдеा 12 рдЕрдиुрд╕ूрдЪिрдпां рд╣ैं рдФрд░ рдпे 22 рднाрдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдЗрд╕рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд╕рдордп рдоूрд▓ рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें 395 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж, рдЬो 22 рднाрдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдеे рдЗрд╕рдоें рдХेрд╡рд▓ 8 рдЕрдиुрд╕ूрдЪिрдпां рдеीं। рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рд╕ंрд╕рджीрдп рд╕्‍рд╡рд░ूрдк рдХी рд╡्‍рдпрд╡рд╕्‍рдеा рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдЬिрд╕рдХी рд╕ंрд░рдЪрдиा рдХुрдЫ рдЕрдкрд╡ाрджों рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╕ंрдШीрдп рд╣ै। рдХेрди्‍рдж्рд░ीрдп рдХाрд░्рдпрдкाрд▓िрдХा рдХा рд╕ांрд╡िрдзाрдиिрдХ рдк्рд░рдоुрдЦ рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░рдкрддि рд╣ै। рднाрд░рдд рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рдзाрд░ा 79 рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдХेрди्‍рдж्рд░ीрдп рд╕ंрд╕рдж рдХी рдкрд░िрд╖рдж् рдоें рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░рдкрддिрддрдеा рджो рд╕рджрди рд╣ै рдЬिрди्‍рд╣ें рд░ाрдЬ्‍рдпों рдХी рдкрд░िрд╖рдж (рд░ाрдЬ्‍рдпрд╕рднा) рддрдеा рд▓ोрдЧों рдХा рд╕рджрди (рд▓ोрдХрд╕рднा) рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рдзाрд░ा 74 рдоें рдпрд╣ рд╡्‍рдпрд╡рд╕्‍рдеा рдХी рдЧрдИ рд╣ै рдХि рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░рдкрддि рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░рдиे рддрдеा рдЙрд╕े рд╕рд▓ाрд╣ рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж рд╣ोрдЧा рдЬिрд╕рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рд╣ोрдЧा, рд░ाрд╖्‍рдЯ्рд░рдкрддि рдЗрд╕ рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж рдХी рд╕рд▓ाрд╣ рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЕрдкрдиे рдХाрд░्рдпों рдХा рдиिрд╖्‍рдкाрджрди рдХрд░ेрдЧा। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡ाрд╕्‍рддрд╡िрдХ рдХाрд░्рдпрдХाрд░ी рд╢рдХ्рддि рдоंрдд्рд░िрдкрд░िрд╖рдж् рдоें рдиिрд╣िрдд рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рд╣ै рдЬो рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдирд░ेрди्рдж्рд░ рдоोрджी рд╣ैं।
рднाрдЧ рд╡िрд╡рд░рдг
рднाрдЧ-1 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 1-4 рд╕ंрдШ рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рд░ाрдЬ्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░, рдирдП рд░ाрдЬ्рдп рдХा рдиिрд░्рдоाрдг
рднाрдЧ-2 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 5-11 рдиाрдЧрд░िрдХрддा
рднाрдЧ-3 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 12-35 рдоौрд▓िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░
рднाрдЧ-4 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 36-51 рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдиीрддि-рдиिрджेрд╢рдХ рд╕िрдж्рдзांрдд
рднाрдЧ- 4рдП рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 51рдП рдиाрдЧрд░िрдХों рдХे рдоौрд▓िрдХ рдХрд░्рддрд╡्рдп (1976 рдХे 42рд╡ें рд╕ंрд╢ोрдзрди рд╕े рдЬोреЬा рдЧрдпा рдеा)
рднाрдЧ-5 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 52-151 рд╕ंрдШ рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕рдмंрдзिрдд
рднाрдЧ-6 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 152-237 рд░ाрдЬ्рдп рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕рдмंрдзिрдд
рднाрдЧ-7 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 238 рдк्рд░рдердо рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж рдХे рднाрдЧ ‘рдмी’ рд╕े рдЬुреЬा рд╣ै। 1956 рдоें 7рд╡ें рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕ंрд╢ोрдзрди рд╕े рд╣рдЯा рджिрдпा рдЧрдпा।
рднाрдЧ-8 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 239-242 рдХेंрдж्рд░рд╢ाрд╕िрдд рдк्рд░рджेрд╢ों рдХे рдк्рд░рд╢ाрд╕рди
рднाрдЧ-9 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 243-243 O рдкंрдЪाрдпрддें
рднाрдЧ-9 (рдХ) рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 243 P-243 Z-G рдирдЧрд░рдкाрд▓िрдХा
рднाрдЧ-18 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 352-360 рдЖрдкाрдд рдЙрдкрдмंрдз
рднाрдЧ-19 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 361-367 рдк्рд░рдХीрд░्рдг/рд╡िрд╡िрдз
рднाрдЧ-20 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 368 рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕ंрд╢ोрдзрди
рднाрдЧ-21 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 369-392 рдЕрд╕्рдеाрдпी, рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рдФрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдХाрдиूрди
рднाрдЧ-22 рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 393-395 рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдиाрдо, рдк्рд░ाрд░рдо्рдн, рд╣िंрджी рдоें рдк्рд░ाрдзिрдХृрдд рдкाрда рдФрд░ рдиिрд░рд╕рди
рдб्рд░ेрд╕рд░ рдПрд╕्рдк्рд░िрди
рд░ेрдмी рдХ्рд▓ोрд░ोрдХ्рд╡िрди(рдХुрдиैрди)
рд╣рд░ рдЧोрд╡िрди्рдж рдЦुрд░ाрдиा рдЬेрдиेрдЯिрдХ    рдХोрдб
рдлिрдирд▓े рдЯेрд░ाрдоाрдИрд╕िрди
рд▓्рдпुрд╡ेрдирд╣ॉрдХ рдЬीрд╡ाрдгु
рд░ो рдмрд░्рде рдЯाрдпрдлाрдЗрдб рдХे рдЬीрд╡ाрдгु
рд░ीрдб рдкीрд▓े рдмुрдЦाрд░ рдХी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рдкॉрд▓ рдПрд░िрдХ рд╕िрдлिрд▓िрд╕ рдХी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рдлिрди्рд╕ेрди  рдЕрд▓्рдЯ्рд░ा рд╡ाрдпрд▓ेрдЯ рдХिрд░рдгों рдж्рд╡ाрд░ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рд░ॉрдмрд░्рдЯ рдХोрдЪ (резреореореи) рдЯी.рдмी. рдХी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рд▓ेрдиेрдХ (резреорезрем) рд╕्рдЯेрдеोрд╕्рдХोрдк
рд▓ॉрд░्рдб рдЬोрд╕ेрдл рд▓िрд╕्рдЯрд░(резреоремрен) рдПंрдЯीрд╕ेрдк्рдЯिрдХ рдж्рд╡ाрд░ा рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рд▓ुрдИ рдкाрд╢्рдЪрд░(резреореореи) рд╣ाрдИрдб्рд░ोрдлोрдмिрдпा рдХी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рдбा. рд░ोрдирд▓्рдб рд░ॉрд╕(резрепреиреж) рдорд▓ेрд░िрдпा рдХी рдЪिрдХिрдд्рд╕ा
рдбा. рдЬोрди्рд╕ рдИ.рд╕ाрд▓्рдХ(резрепрелрел) рдПंрдЯी рдкोрд▓िрдпो рд╡ैрдХ्рд╕ीрди
рд╕рд░ рдЬेрдо्рд╕ рд╣ैрд░िрд╕рди рдХ्рд▓ोрд░ोрдлॉрд░्рдо рдХी рдЦोрдЬ
рд╡ैрдХ्рд╕рдоैрди рд╕्рдЯ्рд░ेрдк्рддोрдоाрдЗрд╕िрди
рдХ्рд░िрд╢्рдЪिрдпंрд╕ рдмрд░्рдиाрд░्рдб рд╣ृрджрдп рдк्рд░рдд्рдпाрд░ोрдкрдг
рд╣ैрдиीрдоैрди рд╣ोрдо्рдпोрдкैрдеी
рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рд░ोрдЪрдХ рддрде्рдп 
  1. рдХ्рдпा рдЖрдк рдЬाрдирддे рд╣ैं рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рд╣рд╕्рдд рд▓िрдЦिрдд рд╣ै, рдЗрд╕े рд╢्рд░ी рд╢्рдпाрдо рдмिрд╣ाрд░ी рд░ाрдпрдЬाрджा рдиे рд▓िрдЦा рдеा рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рд╣рд░ рдкрди्рдиे рдХो рдмрд╣ुрдд рдЦूрдмрд╕ूрд░рддी рд╕े рд╕рдЬाрдпा рдЧрдпा рдеा। рдкрди्рдиों рдХी рд╕рдЬाрд╡рдЯ рд╢ांрддिрдиिрдХेрддрди рдХे рдХрд▓ाрдХाрд░ों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХी рдЧрдпी рдеी।
  2. рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рдоूрд▓ рдк्рд░рддि рдХो рдЖрдЬ рднी рд╣ीрд▓िрдпрдо рдХे рдЕंрджрд░ рдбाрд▓ рдХे рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕рдж рдХी рд▓ाрдЗрдм्рд░ेрд░ी рдоें рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ै।
  3. рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे 22 рднाрдЧ рд╣ैं рдЬिрдирдоे 465 рдЖрд░्рдЯिрдХрд▓ рдФрд░ 12 рдЕрдиुрднाрдЧ рд╣ैं। рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдХिрд╕ी рднी рдЧрдгрддांрдд्рд░िрдХ рджेрд╢ рдХा рд╕рдмрд╕े рд▓ंрдмा рд▓िрдЦिрдд рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╣ै।
  4. рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХो рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдоें 2 рд╕ाрд▓ 11 рдорд╣ीрдиे 18 рджिрди рдХा рд╡рдХ़्рдд рд▓рдЧा рдеा।
  5. рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХो рдкाрд░िрдд рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЗрд╕рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХी рдЧрдпी рдеी рдЬिрд╕рдоे 2000 рдмрджрд▓ाрд╡ рдХिрдпे рдЧрдП рдеे।
  6. рд╕ंрд╡िрдзाрди 26 рдирд╡ंрдмрд░ рдХो рддैрдпाрд░ рдХрд░ рд▓िрдпा рдЧрдпा рдеा рдордЧрд░ рддрдд्рдХाрд▓ीрди рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрд╕े 26 рдЬрдирд╡рд░ी 1950 рдХो рд▓ाрдЧू рдХрд░рд╡ाрдпा рдЧрдпा рдеा।рд╕ंрд╡िрдзाрди рдкाрд░िрдд рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рд╕рднी 284 рд╕ंрд╕рдж рд╕рджрд╕्рдпों рд╕े рдЗрд╕ рдкрд░ рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░ рд▓िрдП рдЧрдП рдЬिрдирдоे 15 рдорд╣िрд▓ा рд╕рджрд╕्рдп рднी рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।
  7. рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХो рдХрдИ рд╕ंрд╡िрдзाрдиों рдХा рдоिрд╢्рд░рдг рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХ्рдпोँрдХि рдЗрд╕рдоें рдХрдИ рд╕ंрд╡िрдзाрдиों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдорджрдж рд▓ी рдЧрдпी рдеी।
  8. рдкांрдЪ рд╡рд░्рд╖ीрдп рдпोрдЬрдиा рдХो рд░ूрд╕ рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕े рд▓िрдпा рдЧрдпा рдеा рдФрд░ рдоौрд▓िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ों рдХो рдЖрдпрд░рд▓ैंрдб рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕े рд▓िрдпा рдЧрдпा рдеा।
  9. рд╕рдоाрдирддा , рдПрдХाрдзिрдХाрд░ рдФрд░ рдХрдИ рдРрд╕े рдЕрди्рдп рдЕрдзिрдХाрд░ рдл्рд░ेंрдЪ рд░ेрд╡ोрд▓ुрд╢рди рд╕े рд▓िрдП рдЧрдП рдеे। рдпрд╣ рд╕ाрд░े рдЕрдзिрдХाрд░ рдЖрдЬ рдХे рд╕рди्рджрд░्рдн рдоें рднी рдЕрддिрдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ैं।
  10. рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рд╢ुрд░ुрдЖрддी рд╢рдм्рдж рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ैं рдЬिрдирдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдЖрдЬ рднी рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓ рдЬाрддा рд╣ै।
  11. рдХिрд╕ी рднी рдиाрдЧрд░िрдХ рдХे рдоूрд▓ рднूрдд рдЕрдзिрдХाрд░ рднी рдЕрдоेрд░िрдХी рд╕ंрд╡िрдзाрди рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ैं।
  12. рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХी рд╕ाрд░्рдердХрддा рдЗрд╕ рдмाрдд рд╕े рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рдХी рдЗрд╕рдХो рдкिрдЫрд▓े 62 рд╕ाрд▓ों рд╕े рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै рдФрд░ рдЕрднी рддрдХ рдЗрд╕рдоें рдоाрдд्рд░ 92 рдмрджрд▓ाрд╡ рдХिрдпे рдЧрдП рд╣ैं।
  13. рднाрд░рддीрдп рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдЬैрд╕े рдХि рднाрд░рдд рд░рдд्рди, рдкрдж्рдо рднूрд╖рдг, рдХीрддि рдЪрдХ्рд░ рдЖрджि рдЧрдгрддंрдд्рд░ рджिрд╡рд╕ рдХे рджिрди рд╣ी рджिрдП рдЬाрддे рд╣ैं।
  14. рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдоें рдРрд╕ा рдиिрдпрдо рд╣ै рдХि рдЧрдгрддंрдд्рд░ рджिрд╡рд╕ рдХे рдоौрдХे рдкрд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░рдкрддि рд╡ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рджिрд╡рд╕ рдХे рдоौрдХे рдкрд░ рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рджेрд╢ рдХो рд╕ंрдмोрдзिрдд (рд╕ंрдмोрдзрди) рдХрд░ेंрдЧे।